ایماتنیب Imatinib


● ایماتینیب (Imatinib) یک مهار کننده تیروزین کیناز است که انقلابی در درمان برخی سرطان ها، به ویژه لوسمی میلوئیدی مزمن (CML) و تومورهای استرومایی دستگاه گوارش (GISTs) ایجاد کرد.

● ایماتنیب که تحت نام تجاری Gleevec یا Glivec به بازار عرضه می شود، با هدف قرار دادن و مهار تیروزین کینازهای خاص درگیر در رشد غیر طبیعی سلول های سرطانی عمل می کند.

● با ایجاد اختلال در مسیرهای سیگنالینگ، از پیشرفت بدخیمی ها جلوگیری می کند.

● ایماتینیب نشان دهنده نقطه عطفی در پزشکی دقیق است که پتانسیل درمان های هدفمند در سرطان شناسی را به نمایش می گذارد و به طور قابل توجهی نتایج را برای بیماران مبتلا به این انواع خاص سرطان بهبود می بخشد.

 

مکانیسم اثر

● ایماتینیب به طور انتخابی تیروزین کینازها را مهار می کند، به ویژه آنهایی که با تکثیر غیر طبیعی سلول های سرطانی مرتبط هستند.

● در CML، BCR-ABL تیروزین کیناز را مهار می کند و مسیر سیگنالینگ مسئول رشد کنترل نشده سلول های لوسمیک را مختل می کند.

● در GIST، ایماتینیب c-KIT تیروزین کیناز را هدف قرار می‌دهد و فرآیندهای سلولی غیرطبیعی را که به توسعه تومور کمک می‌کنند، مهار می‌کند.

فارماکودینامیک

مهار تیروزین کیناز:
● فعالیت تیروزین کینازهای خاص، از جمله BCR-ABL در CML و c-KIT در GIST را هدف قرار داده و مهار می کند.

● اختلال در مسیرهای سیگنالینگ غیرطبیعی رشد و تکثیر سلول های سرطانی را مهار می کند.

القای آپوپتوز:
● مرگ برنامه ریزی شده سلولی (آپوپتوز) را در سلول های سرطانی ترویج می کند.

فارماکوکینتیک

جذب:
● پس از مصرف خوراکی به خوبی جذب می شود و حداکثر غلظت پلاسمایی آن در عرض چند ساعت می رسد.

توزیع:
● به طور گسترده توزیع شده است، از جمله نفوذ به سیستم عصبی مرکزی.

متابولیسم:
● در کبد عمدتاً توسط سیستم سیتوکروم P450 متابولیزه می شود.

حذف:
● عمدتاً از طریق مدفوع و ادرار دفع می شود.

موارد مصرف ایماتنیب

لوسمی میلوئید مزمن (CML):
● CML به تازگی تشخیص داده شده است.

● CML در بحران بلاست، فاز تسریع شده یا فاز مزمن پس از شکست درمان با اینترفرون آلفا.

تومورهای استرومایی گوارشی (GIST):
● GIST غیرقابل برداشت ویا متاستاتیک.

● درمان کمکی GIST پس از برداشتن جراحی.

درماتوفیبروسارکوم پروتوبرانس (DFSP):
● DFSP غیرقابل برداشت، عود کننده یا متاستاتیک.

سندرم هیپرئوزینوفیلیک (HES) و یا لوسمی ائوزینوفیلیک مزمن (CEL):
● در موارد دارای فیوژن کیناز FIP1L1-PDGFRα.

 

مقدار مصرف ایماتنیب

لوسمی میلوئید مزمن (CML):
● دوز اولیه: به طور معمول 400 میلی گرم در روز، به صورت خوراکی مصرف می شود.

● تنظیم دوز ممکن است بر اساس پاسخ و تحمل بیمار انجام شود.

تومورهای استرومایی گوارشی (GIST):
● دوز اولیه: 400 میلی گرم در روز، به صورت خوراکی تجویز می شود.

● تنظیمات ممکن است در پاسخ به نیازهای فردی بیمار در نظر گرفته شود.

موارد منع مصرف

● در بیماران با سابقه واکنش های شدید باید احتیاط کرد.

 

عوارض جانبی ایماتنیب

عوارض جانبی رایج:
● تهوع و استفراغ
● اسهال
● احتباس مایعات (ادم)
● گرفتگی عضلات
● خستگی

عوارض جانبی کمتر رایج:
● کهیر
● سردرد
● درد مفاصل
● درد شکم
● اثرات هماتولوژیک (نوتروپنی، ترومبوسیتوپنی)

عوارض جانبی جدی:
● سمیت کبدی
● سمیت قلبی
● ادم ریوی
● پانکراتیت
● نارسایی کلیه

 

تداخلات دارویی

وارفارین

● مهارکننده های CYP3A4
● القاء کننده های CYP3A4

هشدارها

سمیت قلبی:
● وقایع قلبی را، به ویژه در بیمارانی که از قبل بیماری قلبی عروقی دارند، کنترل کنید.

سمیت کبدی:
● به طور منظم عملکرد کبد را به دلیل پتانسیل سمیت کبدی ارزیابی کنید.

سرکوب میلو:
● شمارش خون را به طور مرتب کنترل کنید زیرا ممکن است سرکوب میلوسیتوپنی از جمله نوتروپنی و ترومبوسیتوپنی رخ دهد.

نکات قابل توصیه

احتباس مایعات و ادم:
● در بیماران با سابقه احتباس مایعات یا ادم با احتیاط مصرف شود.

اختلال کلیوی:
● دوز را در افراد مبتلا به اختلال عملکرد کلیه تنظیم کنید.

کم کاری تیروئید:
● عملکرد تیروئید ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. کنترل هورمون های تیروئید در بیمارانی که از قبل شرایط تیروئیدی دارند.

مصرف در بارداری

● ایماتینیب ممکن است به جنین آسیب برساند.

● فقط در صورتی استفاده شود که فواید بالقوه خطرات احتمالی را توجیه کند.

● در طول درمان، پیشگیری از بارداری موثر توصیه می شود.

 

مصرف در شیردهی

● در حین درمان با ایماتینیب، تغذیه با شیر مادر توصیه نمی شود.

● شیردهی را در طول درمان به دلیل احتمال بروز عوارض جانبی بر روی نوزاد شیرخوار قطع کنید.

● روش های تغذیه جایگزین را در طول و بعد از درمان با ایماتینیب در نظر بگیرید.

اشکال دارو ایماتنیب

قرص ها:
● در مقادیر مختلف (100 میلی گرم، 200 میلی گرم، 400 میلی گرم) برای تجویز خوراکی موجود است.

پودر خوراکی:
● برای سوسپانسیون خوراکی، یک جایگزین برای بیمارانی که در بلع قرص مشکل دارند.
"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    تاکنون نظری برای این مطلب درج نشده است.