بتانکول Bethanechol


بتانکول یک استر سنتزی است که به لحاظ ساختاری و فارماکولوژیکی با استیل کولین مرتبط است. بتانکول یک آگونیست موسکارینی با سرعت هیدرولیز آهسته و بدون اثرات نیکوتینیک است.

بتانکول به طور کلی جهت افزایش تونیسیته عضلات صاف استفاده می شود ، چه در دستگاه گوارش پس از عمل جراحی شکمی و چه در احتباس ادراری در صورت عدم انسداد. این داروی بتانکول ممکن است باعث کاهش فشار خون، تغییراتی در ضربان قلب و اسپاسم برونش شود.

مکانیسم اثر

بتانکول به طور مستقیم گیرنده های کولینرژیک را در سیستم عصبی پاراسمپاتیک تحریک می کند تا در سیستم ادراری تونیسیته عضله دتروسور مثانه را افزایش دهد که به نوبه ی خود منجر به انقباض و تحریک دفع ادرار می شود و در دستگاه گوارش باعث افزایش حرکات دستگاه گوارش و بازیابی حرکت ریتمیک پریستالتیکی که در جراحی شکمی دچار آسیب شده است می گردد.

بتانکول کلراید توسط کولین استراز از بین نمی رود و اثرات آن طولانی تر از استیل کولین می باشد.

فارماکودینامیک

بتانکول یک پاراسمپاتومیمتیک (کولینرژیک) است که برای درمان احتباس ادراری حاد غیر انسدادی (عملکردی) پس از عمل جراحی و  بعد از زایمان و برای نبود تونیسیته نوروژنیک مثانه همراه با احتباس استفاده می شود.
بتانکول برای گیرنده های موسکارینی انتخابی است و هیچ تاثیری بر گیرنده های نیکوتینی ندارد. آمین کواترنر شارژ شده در ساختار بتانکول از عبور آن از سد خونی-مغزی جلوگیری می کند که عوارض جانبی مربوط به سیستم عصبی مرکزی را به حداقل می رساند.

فارماکوکینتیک

  • جذب : جذب خوراکی کمی دارد.
  • شروع اثر : 30 تا 60 دقیقه پس از مصرف
  • زمان رسیدن به حداکثر اثر : 60 تا 90 دقیقه
  • طول اثر : 1 ساعت ؛ در دوزهای بالا (300 تا 400 میلی گرم) تا 6 ساعت
  • نیمه عمر پلاسمایی : 2 ساعت
  • عبور از سد خونی مغزی : ندارد.

موارد مصرف بتانکول

احتباس ادرار ، مثانه نوروژنیک
احتباس ادرار ، بدون انسداد

مقدار مصرف بتانکول

*بزرگسالان:
احتباس ادراری، مثانه نوروژنیک:

خوراکی: اولیه (برای تعیین حداقل دوز موثر): 5 تا 10 میلی گرم.
همان دوز را هر ساعت تکرار کنید تا به پاسخ موثر یا حداکثر 50 میلی گرم برسید. دوز معمول: 10 تا 50 میلی گرم 3 تا 4 بار در روز. اثرات کولینرژیک در دوزهای بالاتر خوراکی ممکن است تجمعی باشد.

*اطفال:
احتباس ادراری ، غیر انسدادی: اطلاعات محدود موجود است: کودکان و نوجوانان: خوراکی: 0.3 تا 0.6 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز در 3 تا 4 دوز منقسم. حداکثر دوز: 10 میلی گرم در هر دوز برای کودکان. توجه: دوز معمول بزرگسالان 10 تا 50 میلی گرم 3 تا 4 بار در روز است

موارد منع مصرف

حساسیت بیش از حد به بتانکول یا هر یک از اجزای فرمولاسیون
پرکاری تیروئید
بیماری زخم معده
صرع
آسم
برادی کاردی یا فشار خون پایین
بی ثباتی وازوموتور
بیماری عروق کرونر
پارکینسونیسم
انسداد مکانیکی دستگاه گوارش یا ادراری تناسلی یا هنگامی که قدرت یا یکپارچگی دستگاه گوارش یا دیواره مثانه دچار مشکل شده باشد.
هنگامی که افزایش فعالیت عضلانی دستگاه گوارش یا مثانه ممکن است مضر باشد (به عنوان مثال ، به دنبال جراحی مثانه ، برداشتن دستگاه گوارش و آناستوموز ، انسداد احتمالی دستگاه گوارش)
انسداد گردن مثانه
اختلالات گوارشی اسپاستیک
ضایعات التهابی حاد دستگاه گوارشی
پریتونیت
واگوتونی مشخص(افزایش فعالیت عصب واگ)

عوارض جانبی بتانکول

اسهال , تکرر ادرار , سردرد , تهوع , استفراغ , گرگرفتگی , کاهش فشار خون , اشک ریزش , ترشح بیش از حد بزاق , آروغ , گرفتگی شکمی , انقباض برونش , افزایش حرکت معده ای , میوزیس(گشاد شدن مردمک)

عوارض جانبی با شیوع نامشخص:
قلب و عروق: گرگرفتگی ، افت فشار خون ، تاکی کاردی
سیستم عصبی مرکزی: قولنج ، سردرد ، ضعف ، تشنج
پوستی: دیافورز
دستگاه گوارش: گرفتگی های شکمی ، اسهال ، حالت تهوع ، ترشح بزاق ، استفراغ
دستگاه ادراری تناسلی: فوریت ادرار
چشم: میوز (گشاد شدن مردمک)، اشک ریزش
تنفسی: آسم ، انقباض برونش

تداخلات دارویی

پیلوکارپین چشمی , تولترودین , پیلوکارپین خوراکی , هوپرزین آ , گلیکوپیرونیوم توسیلات

.عوامل مقلد سمپاتیک و آنتی کولینرژیک ممکن است سبب کاهش در اثرات این دارو شوند.( مثل اکسی بوتینین و تولترودین)
2.عوامل پاراسمپاتومیمتیک و آنتی کولین استراز ممکن است سبب افزایش در اثرات این دارو شوند. (مثل آتراکوریوم و پیلوکارپین)

هشدارها

  • از آنجایی که بتانکول مثانه را منقبض نگه می دارد امکان برگشت ادرار و ورود عفونت به مثانه از طریق اسفنکتر تحتانی که امکان شل شدن و بسته شدن ندارد وجود دارد .
  • ایمنی و اثربخشی بتانکول در کودکان به اثبات نرسیده است.

نکات قابل توصیه

  • قبل از مصرف داروی بتانکول چنانچه یکی از شرایط زیر را داشتید با پزشک خود مشورت کنید:
  • هایپرتیروئیدیسم کنترل نشده (تیروئید بیش از حد فعال)، زخم معده، آسم، جراحی اخیر مثانه یا روده، انسداد در روده، ضربان قلب آهسته یا فشار خون پایین، بیماری یا انسداد شریان های قلب (بیماری عروق کرونر)، صرع یا سایر اختلالات تشنجی، بیماری پارکینسون

اگر شما هر یک از شرایط ذکر شده در بالا را داشته باشید ممکن است نتوانید بتانکول مصرف کنید یا به مصرف دوز پایینی از این دارو و یا نظارت ویژه در طول دوره درمان نیاز داشته باشید.

  • اینکه آیا بتانکول به شیر مادر منتقل می شود و یا خیر مشخص نیست. در صورتی که در دوره شیردهی هستید، این دارو را بدون مشورت با پزشک خود مصرف نکنید.
  • بهتر است جهت کاهش تهوع و استفراغ، داروی بتانکول را با شکم خالی، 1 ساعت قبل از صرف غذا یا 2 ساعت پس از آن مصرف کنید.

مصرف در بارداری

گروه C . عوارض مصرف این دارو در جنین نامشخص است

مطالعات تولید مثل روی حیوانات انجام نشده است.

مصرف در شیردهی

مشخص نیست که آیا بتانکول از طریق شیر مادر دفع می شود یا خیر. با توجه به احتمال بروز عوارض جانبی جدی در نوزاد شیرخوار، باید با توجه به اهمیت درمان برای مادر ، تصمیم به قطع یا پرهیز از مصرف دارو گرفت.

اشکال دارو بتانکول

اشکال دارویی موجود در ایران:
قرص 10mg و 25mg

اسامی تجاری:
مایوکولین
"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • هوشنگ هداوندمیرزائ | 1400/05/10

      با سلام من۵ ماه است احتباس وتکرر ادرار دارم هرچقدر پول بخواهید میدم با رضایت فقط مشکلم حل شود

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام به متخصص کلیه و مجاری ادرار مراجعه کنید


    • Nasrin | 1399/09/03

      چه مدت زمانی طول میکشد تا بتانکول اثر کند

      پاسخ خانم دکتر مشیری:

      با سلام

      • شروع اثر : 30 تا 60 دقیقه پس از مصرف
      • زمان رسیدن به حداکثر اثر : 60 تا 90 دقیقه