فیبرینوژن Fibrinogen


● فیبرینوژن که اغلب به عنوان فاکتور انعقادی I شناخته می شود، یک پروتئین حیاتی خون است که برای انعقاد یا لخته شدن خون ضروری است.

● نقش مهمی در آبشار انعقاد خون ایفا می کند، جایی که به رشته های فیبرین نامحلول تبدیل می شود که شبکه ای را تشکیل می دهد و به طور موثر زخم ها را می بندد و از خونریزی بیش از حد جلوگیری می کند.

● فیبرینوژن عمدتاً در کبد سنتز می شود و در پلاسمای خون گردش می کند.

● سطوح غیرطبیعی فیبرینوژن می تواند منجر به اختلالات خونریزی یا شرایط ترومبوتیک شود، بسته به اینکه سطح آن خیلی کم یا خیلی زیاد باشد.

● نظارت بر سطوح فیبرینوژن در مدیریت شرایط مختلف پزشکی، از جمله اختلالات لخته شدن خون و بیماری های قلبی عروقی، بسیار مهم است.

 

مکانیسم اثر

● فیبرینوژن نقش اساسی در آبشار انعقاد و هموستاز دارد که فرآیندهای پیچیده ای هستند که از خونریزی بیش از حد جلوگیری می کنند.

● مکانیسم اثر آن شامل تبدیل آن به فیبرین توسط آنزیم ترومبین است.

● این تبدیل در اثر آسیب بافتی یا آسیب عروقی ایجاد می شود. مولکول‌های فیبرینوژن توسط ترومبین شکافته می‌شوند تا مونومرهای فیبرین را تشکیل دهند که برای ایجاد یک لخته فیبرین پایدار پلیمریزه می‌شوند.

● این لخته سلول های خونی و پلاکت ها را به دام می اندازد و از خونریزی بیشتر در محل آسیب جلوگیری می کند.

 

فارماکودینامیک

● فیبرینوژن یک عامل دارویی سنتی با فارماکودینامیک به همان معنای داروها نیست.

● در عوض، این یک پروتئین طبیعی خون است که در آبشار انعقاد نقش دارد.

● اثرات فارماکودینامیکی آن به نقش آن در ترویج تشکیل لخته مربوط می شود.

● هنگامی که آسیب یا آسیب عروقی رخ می دهد، فیبرینوژن توسط ترومبین به فیبرین تبدیل می شود و شبکه ای ایجاد می کند که سلول های خون را به دام می اندازد و لخته ای پایدار را تشکیل می دهد.

فارماکوکینتیک

● فیبرینوژن فارماکوکینتیک منحصر به فردی دارد زیرا یک پروتئین پلاسما است، نه دارویی که متابولیسم یا دفع آن به همان روش انجام می شود.

● فارماکوکینتیک آن با سنتز آن در کبد، گردش مداوم در خون و نقش آن در تشکیل لخته مشخص می شود.

● سطوح آن می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله عملکرد کبد و برخی شرایط پزشکی باشد.

موارد مصرف فیبرینوژن

● کمبودهای مادرزادی فیبرینوژن (به عنوان مثال، آفیبرینوژنمی، هیپوفیبرینوژنمی) که در آن کمبود ژنتیکی تولید فیبرینوژن وجود دارد.

● اختلالات انعقادی اکتسابی ناشی از شرایطی مانند انعقاد داخل عروقی منتشر (DIC)، بیماری کبدی یا خونریزی شدید.

● روش های جراحی که در آن خطر خونریزی به دلیل اختلال انعقادی وجود دارد.

● تروما یا آسیبی که باعث خونریزی شدید یا اختلال انعقادی می شود.

● برخی از شرایط پزشکی نادر یا شرایطی که جایگزینی فیبرینوژن برای رسیدن به هموستاز ضروری است.

 

مقدار مصرف فیبرینوژن

● درمان جایگزینی فیبرینوژن معمولاً مانند بسیاری از داروها در دوزهای استاندارد انجام نمی شود.

● در عوض، دوز بر اساس شرایط خاص بیمار، سطح فیبرینوژن و زمینه بالینی تعیین می شود.

● این دارو به صورت داخل وریدی به عنوان جزئی از پلاسمای منجمد تازه (FFP) یا کنسانتره فیبرینوژن خاص تجویز می شود.

● میزان دوز و انفوزیون توسط پزشکان تعیین می شود و درمان ممکن است متناسب با نیازهای فردی بیمار باشد.

 

موارد منع مصرف

● درمان جایگزین فیبرینوژن منع مصرف سنتی مانند داروهای دارویی ندارد.

● با این حال، به دلیل خطر واکنش های آلرژیک، باید با احتیاط در افرادی که حساسیت مفرط شناخته شده به فرآورده های خونی یا محصولات مشتق شده از پلاسما دارند، استفاده شود.

 

عوارض جانبی فیبرینوژن

واکنش های آلرژیک:
● برخی از افراد ممکن است واکنش های آلرژیک، از جمله بثورات، خارش، یا واکنش های شدیدتر مانند آنافیلاکسی را تجربه کنند.

انتقال عوامل عفونی:
● اگرچه غربالگری و فرآوری گسترده فرآورده های خونی خطر را کاهش داده است، اما همچنان خطر بسیار پایینی برای انتقال عوامل عفونی (مانند ویروس ها) از طریق فرآورده های خونی وجود دارد.

بارگذاری بیش از حد مایعات:
● در مورد تجویز FFP (پلاسمای منجمد تازه)، خطر اضافه بار مایعات به خصوص در بیماران مبتلا به بیماری های قلبی یا کلیوی وجود دارد.

 

تداخلات دارویی

● داروهای ضد انعقاد
● داروهای ضد پلاکت

 

هشدارها

خطر ترومبوز:
● افزایش سطح فیبرینوژن می تواند خطر ترومبوز (تشکیل لخته خون) را افزایش دهد که به طور بالقوه منجر به شرایطی مانند ترومبوز ورید عمقی (DVT) و سکته می شود.

خطر خونریزی:
● سطوح پایین فیبرینوژن (هیپوفیبرینوژنمی) می تواند منجر به اختلالات خونریزی شود و افراد را مستعد خونریزی بیش از حد می کند.

بیماری های قلبی عروقی:
● افزایش سطح فیبرینوژن با افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی از جمله بیماری عروق کرونر مرتبط است.

 

نکات قابل توصیه

روش های جراحی:
● سطح فیبرینوژن اغلب قبل از عمل جراحی برای ارزیابی خطر خونریزی بیش از حد یا ترومبوز ارزیابی می شود. ممکن است اقدامات مناسبی برای مدیریت سطوح فیبرینوژن در این شرایط انجام شود.

داروها:
● برخی داروها، مانند داروهای ضد انعقاد یا عوامل فیبرینولیتیک، می توانند بر سطح فیبرینوژن و عملکرد لخته شدن اثر بگذارند. هنگام استفاده از این داروها در بیماران مبتلا به اختلالات انعقادی، نظارت دقیق ضروری است.

شرایط ژنتیکی:
● برخی از شرایط ژنتیکی ارثی می توانند بر سطح فیبرینوژن تأثیر بگذارند و منجر به اختلالات لخته شدن خون یا اختلالات خونریزی شوند. آزمایش ژنتیک و مشاوره ممکن است برای افراد مبتلا و خانواده های آنها ضروری باشد.

مصرف در بارداری

● سطح فیبرینوژن می تواند در دوران بارداری تحت تأثیر قرار گیرد.

● ممکن است در دوران بارداری افزایش یافته و پس از زایمان به حالت عادی برگردند.

● پزشکان ممکن است سطوح فیبرینوژن را به عنوان بخشی از مراقبت های دوران بارداری برای ارزیابی عملکرد لخته شدن کنترل کنند.

● هر گونه انحراف قابل توجه از تغییرات مورد انتظار ممکن است نیاز به ارزیابی و مدیریت بیشتر داشته باشد.

 

مصرف در شیردهی

● سطح فیبرینوژن در شیر مادر به طور کلی نگران کننده نیست.

● تغذیه با شیر مادر به طور کلی برای مادر و نوزاد از نظر سطح فیبرینوژن بی خطر است.

● با این حال، شرایط خاص پزشکی یا داروهای مصرف شده توسط مادر ممکن است نیاز به مشاوره با یک پزشک برای اطمینان از شیوه های ایمن شیردهی داشته باشد.

دارو های مشابه

کرایو رسوبات:
● کرایوپرسیپیتات یک فرآورده خونی است که حاوی مقادیر بالایی فیبرینوژن همراه با سایر فاکتورهای انعقادی است و برای جایگزینی فیبرینوژن در شرایط بالینی خاص استفاده می شود.

کنسانتره های فیبرینوژن اختصاصی:
● این کنسانتره ها از پلاسما تهیه می شوند و حاوی فیبرینوژن خالص هستند که آنها را برای جایگزینی هدفمند فیبرینوژن مناسب می کند.

اشکال دارو فیبرینوژن

پلاسمای تازه منجمد (FFP):
● FFP یک فرآورده خونی است که حاوی فیبرینوژن و سایر فاکتورهای انعقادی است. به صورت داخل وریدی تجویز می شود.

کرایوپرسیپیتات:
● کرایو رسوبات از FFP مشتق شده و حاوی غلظت های بالاتری از فیبرینوژن است. به صورت داخل وریدی تجویز می شود.

کنسانتره های فیبرینوژن اختصاصی:
● این کنسانتره ها در آماده سازی های مختلف موجود هستند و ممکن است در صورت نیاز به صورت داخل وریدی برای افزایش سریع سطح فیبرینوژن تجویز شوند.
"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • سیمین | 1398/06/21

      ممنون از اطلاعات مفیدتون، سوالی که پیش میاد اینه که ۱. با توجه به حضور فیبرینوژن در FFP به همراه سایر فاکتورهای انعقادی، آیا همین عوارض متوجه فردی که FFP دریافت میکنه هم هست؟ ۲. فردی که مبتلا به کمبود مادرزادی فیبرینوژن هست، باید مواد تزریقی رو بصورت زیرجلدی دریافت کنه ولی فیبرینوژن آمپول وریدی هست. آیا این برای بیمار مشکل ساز نمیشه؟

      پاسخ آقای دکتر جلیلی:

      با سلام و تشکر
      1- تزریق FFP نیز با افزایش ریسک عوارض ترومبوآمبولیک و واکنش های با واسطه سیستم ایمنی همراه است.
      https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/fresh-frozen-plasma
      2- تنها مسیر تجویز ذکر شده برای فیبرینوژن مسیر وریدی است بنابراین منع مصرفی بدین صورت ندارد.