ایواکافتور Ivacaftor


ایواکافتور دارویی برای درمان سیستیک فیبروزیس در بیماران بالای دو سال است که یک موتاسیون در ژن CFTR دارند. سیستیک فیبروزیس یک اختلال اتوزومال نهفته است که به خاطر جهش در ژن کانال یونی دخیل در انتقال سدیم و کلر (CFTR) از غشای سلول رخ می دهد.

این ژن در سلول های اپی تلیال ریه، پانکراس، کبد،گوارش و دستگاه تناسلی فعال است. تغییر در ژن آن موجب تغییر در میزان تولید و عملکرد نرمال پروتئین و در نتیجه اختلال در انتقال یون ها و مایعات از غشای سلولی می گردد. در نتیجه، این بیماران خلط غلیظ و چسبنده ای دارند که موجب انسداد مجاری می گردند و بیمار را مستعد عوارضی نظیر عفونت، آسیب ریوی، نارسایی پانکراس و سوتغذیه می کند.

مکانیسم اثر

ایواکافتور تقویت کننده کانال یونی CFTR است که در انتقال یون های کلر و سدیم در غشای سلول های ریه،پانکراس و سایر اعضای بدن نقش دارد. تغییر در ژن آن موجب تغییر در میزان تولید و عملکرد نرمال پروتئین و در نتیجه اختلال در انتقال یون ها و مایعات از خلال غشای سلولی می گردد.

 ایواکافتور با تقویت باز ماندن این کانال در بیماران سیستیک فیبروزیس موجب بهبود علایم می گردد. میزان اثر بخشی دارو به مقدار این کانال در غشا سلولی و میزان پاسخ آن به دارو بستگی دارد

فارماکودینامیک

درمان با داروی ایواکافتور موجب بهبود عملکرد ریه، کاهش وخامت وضعیت ریوی، کاهش دفع کلر، افزایش وزن و بهبود علایم سیستیک فیبروزیس و کیفیت زندگی می شود.

فارماکوکینتیک

زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: 4 ساعت

حداکثر غلظت پلاسمایی : 768 نانوگرم در میلی لیتر

حجم توزیع : 353 لیتر

اتصال به پروتئین : 99 درصد اتصال به پروتئین های پلاسما دارد. عمدتا به آلفا 1-اسید گلیکوپروتئین و آلبومین متصل می شود.

متابولیسم : ایواکافتور به مقدار زیادی در بدن توسط CYP3A به دو متابولیت اصلیM1  و M6متابولیزه می شود. M1 یک ششم فعالیت داروی اصلی را دارد.

دفع : 87.8 درصد دارو پس از متابولیزه شذن در مدفوع دفع می شود.

نیمه عمر: حدود دوازده ساعت

پاک سازی بدن از دارو: 17.3 لیتر بر ساعت

مقدار مصرف ایواکافتور

درمان سیستیک فیبروزیس در بزرگسالان و کودکان بالای دو سال که در ژنCFTR  جهش دارند و به ایواکافتور پاسخ می دهند.

بزرگسالان

150 میلی گرم خوراکی هر دوازده ساعت همراه با غذای چرب

کودکان

  • 2 تا 5 ساله با وزن کمتر از 14 کیلوگرم: 50 میلی گرم از گرانول هر دوازده ساعت خوراکی همراه با غذای چرب
  • 2 تا 5 ساله با وزن بیشتر از 14 کیلوگرم: 75 میلی گرم از گرانول هر دوازده ساعت خوراکی همراه با غذای چرب
  • 6 تا 17 ساله: 150 میلی گرم خوراکی هر دوازده ساعت همراه با غذای چرب

تداخلات دارویی

دانوروبیسین , دروسپیرنون , اپرپیتانت , ریفامپین , کاربامازپین , کلاریترومایسین , نفازودون , فوس فنی توئین , افاویرنز , کینین , فلبامات , بریگاتینیب , جفیتینیب , اتراویرین , هالوفانترین , میبفرادیل , کوبیسیستات , دلاویردین , پیلوکارپین خوراکی , ترولیندومایسین , انترکتینیب , تالازوپاریب , وکسلوتور

آتازاناویر، اپرپیتنت، کلاریترومایسین ، دیلتیازم ، فلوکونازول ، ایماتینیب ، نفازودون : افزایش غلظت ایواکافتور
کاربامازپین، فسفنی توئین ، ریفامپین : کاهش غلظت پلاسمایی ایوافاکتور
کلشی سین : افزایش غلظت پلاسمایی کلشی سین
لفلونوماید ، میپومرسن : افزایش ریسک آسیب کبدی

هشدارها

  • آنزیم های کبدی ALT و AST را قبل از شروع درمان و سپس هر سه ماه یک بار در سال اول و سپس به طور سالیانه ارزیابی کنید. در سابقه افزایش این آنزیم ها در گذشته بیمار، تناوب آزمایش ها را بیشتر کنید. در صورت افزایش پنج برابری آنزیم ها مصرف دارو را قطع کنید.
  • در مصرف همزمان با مهار کنندگان CYP3A(مانند گریپ فروت) دوز مصرف ایواکافتور را کاهش دهید.
  • از مصرف همزمان با القا کننده های قوی CYP3A نظیر ریفامپین خودداری کنید زیرا موجب کاهش اثر دارو می شوند.
  • ایواکافتور و متابولیت M1 آن می توانند CYP3A و P-gp را مهار کنند. در مصرف همزمان با سوبستراهای این دو آنزیم احتیاط کنید.
  • به دلیل افزایش احتمال کدورت عدسی و آب مروارید در کودکان زیر دوازده سال خصوصا در همراهی با مصرف کورتیکواستروئیدها و رادیوتراپی، معاینات چشمی قبل از شروع درمان و پس از درمان به طور منظم انجام شود.

نکات قابل توصیه

  • ایواکافتور با غذاهای چرب نظیر کره، کره بادام زمینی، تخم مرغ و پنیر پیتزا میل شود.
  • برای کودکان 2 تا 6 سال، گرانول ها را با یک قاشق چای خوری مایعات یا غذاهای نرم نظیر پودینگ، ماست، پوره سیب، آب، آب میوه یا شیر مخلوط کنید. هر دوز را موقع مصرف آماده و حداکثر تا یک ساعت بعد مصرف کنید.
  • طبق دستور پزشک آزمایش خون برای بررسی عملکرد کبدی را مرتبا انجام دهید.
  • کودکان معاینات چشمی منظم را انجام دهند.

مصرف در بارداری

گروه B ( در این گروه از داروها، مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو خطری بر روی جنین ندارد، اما مطالعات کافی روی زنان باردار برای میزان خطر روی جنین در سه ماهه اول بارداری انجام نشده است.)

"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    تاکنون نظری برای این مطلب درج نشده است.