کولستیپول Colestipol


کولستیپول همراه با یک رژیم غذایی مناسب برای کاهش کلسترول خون استفاده می­شود. کاهش کلسترول به کاهش خطر سکته مغزی و حملات قلبی کمک می­کند. کولستیپول یک رزین تعویض کننده آنیونی متصل شونده به اسید صفراوی است که نامحلول در آب و با رنگ زرد روشن می­باشد که وقتی در آب پراکنده می­شود آب را جذب میکند و متورم میشود.

کلستیپول به اسیدهای صفراوی متصل میشود و آنها را از بدن حذف میکند. در افراد مبتلا به کلسترول بالا، این امر باعث میشود که کبد با استفاده از کلسترول موجود در خون اسید صفراوی بیشتری تولید کند و این به کاهش کلسترول خون کمک میکند.

مکانیسم اثر

کولستیپول یک پلیمر غیر ­قابل­ جذب و کاهنده­ ی چربی است که به اسیدهای صفراوی در روده متصل می­شود و مانع جذب مجدد آن­ها می­گردد. وقتی که ذخایر اسید­های صفراوی تخلیه می­شود، آنزیم کبدی کلسترول 7-(آلفا)-هیدروکسیلاز، بیشتر تولید می­شود که منجر به افزایش تبدیل کلسترول به اسیدهای صفراوی می­شود.

 این امر باعث افزایش تقاضا برای کلسترول در سلول های کبدی می­شود که به دنبال آن افزایش رونویسی و فعالیت آنزیم بیوسنتز کننده کلسترول، هیدروکسی متیل-گلوتاریل-کوآنزیم آ ردوکتاز یا همان HMG-CoA reductase و نیز افزایش تعداد گیرنده­های لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) در کبد اتفاق می­افتد.

 این اثرات جبرانی منجر به افزایش برداشت LDL- کلسترول از خون و در نتیجه کاهش سطح LDL-C سرمی می شود. سطوح سرمی تري گليسريد ممکن است افزايش بیابد و يا بدون تغيير باقي بماند. نتیجه نهایی افزایش برداشت LDL-کلسترول از خون و کاهش LDL-کلسترول سرمی می­باشد.

فارماکودینامیک

کلسترول عمده ­ترین و احتمالا تنها پیش ساز اسیدهای صفراوی می­باشد. در حین هضم طبیعی غذا، اسیدهای صفراوی به صورت صفرا از کبد و کیسه­ صفرا به داخل روده ترشح می­شوند. اسیدهای صفراوی، چربی موجود در غذا را امولسیفیه می­کنند و بنابراین جذب آن­ها را از روده تسهیل می­نمایند.

بخش عمده­ای از اسیدهای صفراوی ترشح شده، مجددا از طریق روده جذب می شوند و به وسیله­ ورید پورت به کبد باز می گردند و چرخه کبدی-روده­ای را تکمیل می­کنند. فقط مقدار بسیار کمی از اسیدهای صفراوی در سرم طبیعی وجود دارند. کولستیپول هیدروکلراید به اسیدهای صفراوی موجود در روده متصل می شود و کمپلکسی ایجاد می­کند که به همراه مدفوع دفع می­شود.

 این اثر غیر سیستمیک کولستیپول منجر به حذف بخشی از اسیدهای صفراوی از چرخه کبدی-روده­ای و در نتیجه جلوگیری از بازجذب آن­ها می­شود. از آنجا که کولستیپول هیدروکلراید یک رزین تعویض کننده آنیونی است، آنیون­های کلراید رزین می­توانند با سایر آنیون­ها (به­ویژه آن­هایی که نسبت به یون کلراید تمایل بیشتری به رزین دارند) جایگزین شوند.

فارماکوکینتیک

شروع اثر کولستیپول 24 تا 48 ساعت پس از مصرف آن است و حداکثر اثر دارو 1 هفته بعد ایجاد می شود.کلستیپول توسط آنزیم­های هضم­کننده هیدرولیز نمی­شود و از دستگاه گوارش نیز جذب نمی­شود. کلستیپول هیدروکلراید به اسیدهای صفراوی در روده متصل می­شود و کمپلکسی ایجاد می­کند که به همراه مدفوع دفع می­شود .

 در انسان کمتر از 0.17٪ از یک دوز کلستیپول هیدروکلراید نشان دار شده با (14C)، پس از 60 روز دریافت دوز مزمن 20 گرم در روز، از طریق ادرار دفع می­شود. افزایش میزان دفع اسیدهای صفراوی از طریق مدفوع به دنبال تجویز کلستیپول، منجر به افزایش اکسیداسیون کلسترول به اسیدهای صفراوی می­شود.

موارد مصرف کولستیپول

کاهش کلسترول , کاهش کلسترول تام و LDL کلسترول بالا رفته در بیماران مبتلا به هایپرکلسترولمی اولیه

کلستیپول به عنوان درمان کمکی در کنار رژیم غذایی برای کاهش کلسترول تام و LDL کلسترول بالا رفته در بیماران مبتلا به هایپرکلسترولمی اولیه (LDL بالا) که به اندازه کافی به رژیم غذایی پاسخ نمی دهند، به¬کار می¬رود .

مقدار مصرف کولستیپول

  • هایپرلیپوپروتئینمی

قرص:

- دوز اولیه: 2 گرم خوراکی یک یا دو بار در روز

- دوز نگهدارنده: 2 تا 16 گرم یک بار در روز یا در دوزهای منقسم

نکات:

افزایش دوز 2 گرم یک یا دو بار در روز باید در فواصل 1 تا 2 ماه انجام شود.

اگر با مصرف دوز 2 تا 16 گرم در روز و وجود پذیرش خوب دارو از طرف بیمار و عوارض جانبی قابل قبول، اثر درماني مورد نظر بر LDL کلسترول به دست نيايد، درمان ترکیبی يا درمان جایگزین بايد در نظر گرفته شود.

گرانول:

دوز اولیه: 5 گرم  به صورت خوراکی یک یا دو بار در روز

دوز نگهدارنده: 5 تا 30 گرم به صورت خوراکی یک بار در روز یا در دوزهای منقسم

نکات:

افزایش دوز تدریجی باید با سرعت یک دوز در روز و با فواصل 1 تا 2 ماه انجام شود.

اگر با مصرف 1 تا 6 دوز در روز و وجود پذیرش خوب دارو از طرف بیمار و عوارض جانبی قابل قبول، اثر درماني مورد نظر بر LDL کلسترول به دست نيايد، درمان ترکیبی يا درمان جایگزین بايد در نظر گرفته شود.

  • بیماران مبتلا به یبوست:

- قرص­: با 2 گرم خوراکی یک یا دو بار در روز شروع  کنید؛ اگر دوز اولیه به خوبی قابل تحمل باشد، ممکن است دوز در صورت نیاز به مقدار 2 تا 4 گرم در روز در فواصل ماهیانه با نظارت دوره ای بر روی لیپوپروتئین های سرم افزایش یابد.

- گرانول: با دوز 5 گرم یک بار در روز به صورت خوراکی شروع کنید و برای 5 تا 7 روز با این دوز ادامه دهید. افزایش دوز به دو بار در روز با نظارت بر یبوست و لیپوپروتئینهای سرم، حداقل دو بار، به فاصله­ی 4 تا 6 هفته  امکان­پذیر است. اگر دوز اولیه به خوبی تحمل شود، ممکن است دوز به صورت یک دوز در روز (در فواصل ماهانه) با نظارت دوره ای روی لیپوپروتئین های سرم افزایش یابد.

تداخلات دارویی

مایکوفنولات سدیم , بندروفلومتازید

مایکوفنولات: کاهش فراهمی زیستی مایکوفنولات
کلس اولام

هشدارها

قبل از آغاز درمان با قرص ­های کولستیپول، علل ثانویه هیپرکلسترولمی (به عنوان مثال، دیابت نوع 1 کنترل نشده، کم­کاری تیروئید، سندرم نفروتیک، دیس­پروتئینمیا، بیماری کبدی انسدادی، مصرف سایر داروها، الکلیسم)، باید درمان شوند و نیز بایستی سطح کلسترول تام، HDL-C و تری گلیسیرید (TG) اندازه­ گیری شود.

از آنجایی که کلستیپول هیدروکلراید به اسیدهای صفراوی متصل می­شود، ممکن است با جذب چربی­های طبیعی نیز تداخل داشته باشد و بنابراین جذب اسید فولیک و ویتامین های محلول در چربی مانند A، D و K را کاهش دهد. استفاده مداوم از کلستیپول هیدروکلراید ممکن است به علت کاهش جذب ویتامین K منجر به هیپوپروترومبینمی و افزایش احتمال خونریزی شود. این وضعیت معمولا به تزریق وریدی ویتامین K1  سریعا پاسخ می­دهد و نیز تجویز خوراکی ویتامین K1 می تواند از وقوع مجدد آن جلوگیری کند.

بزرگسالان ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه یبوست از خود نشان دهند. قرص­های کلستیپول ممکن است منجر به ایجاد یبوست شوند و یا یبوست از قبل وجود داشته را تشدید کند. دوز دارو بایستی به صورت تدریجی در بیماران افزایش یابد تا خطر ابتلا به اختلال مدفوع کاهش یابد. بایستی توجه ویژه­ای برای جلوگیری از بروز یبوست در بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر علامت دار اعمال شود. یبوست ناشی از قرص کلستیپول ممکن است هموروئید را تشدید کند.

در حالی که هیچ گزارشی از کم­کاری تیروئید ناشی از کلستیپول در افرادی که دارای عملکرد تیروئید نرمال هستند موجود نیست، اما به صورت تئوری امکان بروز کم­کاری تیروئید به دنبال مصرف کلستیپول وجود دارد (به ویژه در بیماران با ذخایر محدود تیروئید). از آنجایی که کلستیپول هیدروکلراید یک رزین تبادل آنیون کلرید است، احتمال دارد که استفاده طولانی مدت از آن باعث ایجاد اسیدوز هیپرکلرومیک شود.

نکات قابل توصیه

قبل از مصرف داروی کولستیپول ، هرگونه حساسیت و یا آلرژی خود را به اطلاع پزشک یا داروساز خود برسانید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می توانند واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگری را ایجاد کنند.

قبل از استفاده از این دارو، سابقه پزشکی خود (به خصوص: مشکلات بلع، یبوست، هموروئید، بیماری کلیوی) را به اطلاع پزشک یا داروساز خود برسانید.

هر قرص کولستیپول را با مقدار فراوان از مایعات (مانند آب یا آب میوه) میل کنید.
هر قرص را به طور کامل ببلعید. قرص ها را له نکنید، نجوید و یا نشکنید.
کولستیپول را با غذا بخورید.
گرانول را به صورت خشک میل نکنید؛ همیشه قبل از خوردن گرانول، آن را با آب یا مایعات دیگر مخلوط کنید.

برای کاهش خطر عوارض جانبی، پزشک ممکن است ابتدا کولستیپول را با دوز کم شروع کند و به تدریج دوز آن را افزایش دهد. ممکن است چند هفته طول بکشد تا اثرات مفید و کامل این دارو شروع شود.

علاوه بر رژیم غذایی مناسب (مانند رژیم کم کلسترول / کم چربی)، تغییرات دیگری در شیوه زندگی که ممکن است به اثر این داروها کمک کند عبارتند از ورزش، کاهش وزن در صورت اضافه وزن و ترک سیگار.

کولستیپول ممکن است جذب داروهای دیگر را کاهش دهد. داروهای دیگر خود را طبق دستور پزشک و معمولا حداقل 1 ساعت قبل یا 4 تا 6 ساعت بعد از کلستیپول مصرف کنید. این داروها را به طور منظم مصرف کنید برای اینکه بیشترین اثر مثبت را از آن دریافت کنید.

برای اینکه به یاد داشته باشید که دارو را هر روز مصرف می کنید، همیشه آن را در زمان مشخصی میل کنید. خیلی مهم است که مصرف این دارو را همچنان ادامه دهید، حتی اگر احساس کنید که مشکل شما برطرف شده است، زیرا اکثر افراد مبتلا به کلسترول بالا احساس بیمار بودن نمی کنند.

افزایش قابل ملاحظه­ سطوح تری گلیسیرید به دنبال استفاده از کولستیپول باید به عنوان هشداری برای کاهش دوز دارو، قطع دارو یا درمان ترکیبی یا جایگزین در نظر گرفته شود. در طول درمان با کولستیپول، نظارت دوره ای بر روی لیپوپروتئین های سرم و تری گلیسرید ضروری است.

اگر کسی مقادیر بیش از حد از کلستیپول را مصرف کرده باشد ممکن است علائم جدی مانند بی هوش شدن ناگهانی و  یا اشکال در تنفس و درد شدید معده یا شکم در وی رخ دهد.

اگر یک دوز دارو را فراموش کردید، به محض اینکه به یاد آوردید آن را مصرف کنید. در صورتی که نزدیک دوز بعدی باشد، دوز از دست رفته رامصرف نکنید و برنامه­ معمول خود را ادامه دهید. دوز دارو را دو برابر نکنید.

مشکل در بلع و انسداد موقت مری در بیمارانی که قرص کلستیپول مصرف می­کنند به ندرت گزارش شده است. اگر قرص کلستیپول بعد از اینکه آن را فرو بردید، در مری گیر کند، ممکن است احساس فشار یا ناراحتی کنید. اگر این اتفاق برای شما افتاد با پزشک خود مشاوره کنید و دیگر بدون مشورت پزشک از کولستیپول استفاده نکنید.

با مصرف 8 تا 12 لیوان پر از آب در روز، از یبوست در هنگام مصرف کولیستپول پیشگیری کنید. قبل از استفاده از ملین با پزشک خود مشورت کنید.

مصرف در بارداری

گروه B ( در این گروه از داروها، مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو خطری بر روی جنین ندارد، اما مطالعات کافی روی زنان باردار برای میزان خطر روی جنین در سه ماهه اول بارداری انجام نشده است.)

B2: در دوران بارداری، کولستیپول باید تنها زمانی که واقعا مورد نیاز باشد مصرف شود. این دارو با جذب ویتامین های محلول در چربی حتی در صورت مصرف مکمل های ویتامین تداخل دارد.
این داروی کولستیپول به طور سیستمیک جذب نمی شود (کمتر از 0.17٪ از یک دوز) و انتظار نمی رود که در هنگام حاملگی، در صورت مصرف دوز توصیه شده، باعث ایجاد آسیب­های جنینی شود.

مصرف در شیردهی

کولستیپول یک رزین غیر قابل جذب است که وارد جریان خون مادر نمی شود و بنابراین از طریق شیر مادر به بدن نوزاد وارد نمی شود. با این حال، ممکن است بر جذب مواد مغذی خاص تاثیر بگذارد.

"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    تاکنون نظری برای این مطلب درج نشده است.