دکستروآمفتامین Dextroamphetamine


دکستروآمفتامین یک محرک قوی سیستم عصبی مرکزی و یک انانتیومر آمفتامین است که برای درمان اختلال بیش فعالی همراه با کم توجهی و حمله خواب (نارکولپسی) تجویز می شود.

مکانیسم اثر

مکانیسم دقیق داروی دکستروآمفتامین هنوز مشخص نشده است. دکستروآمفتامین رهاسازی نور اپی نفرین از گیرنده های آدرنرژیک مرکزی را تحریک می کند. در دوزهای بالاتر، این دارو با معکوس کردن انتقال دهنده های مونو آمین، سبب رهش دوپامین از سیستم مزوکورتیکولیمبیک و سیستم دوپامین نیگرواستریاتال می شود.

این دارو همچنین می تواند مانند آگونیست مستقیم بر رسپتورهای 5-HT مرکزی عمل کند و مونوآمین اکسیداز را مهار کند. آمفتامین ها همچنین در محیط با اثر بر روی ترمینال های عصب آدرنرژیک و رسپتورهای بتا و آلفا باعث رهاسازی نورآدرنالین می شود. مدولاسیون مسیرهای سروتونرژیک می تواند یکی از دلایل آثار آرام بخشی دارو باشد.

فارماکوکینتیک

جذب:

فراهمی زیستی خوراکی بالای 75%

زمان پیک پلاسما: 3 ساعت (رهش سریع)؛ 8 ساعت (رهش پیوسته)

شروع اثر: 1 تا 5/1 ساعت

توزیع:

مشخص نیست

متابولیسم:

کبدی از طریق گلوکورونیداسیون و مونو اکسیژناز

حذف:

نیمه عمر: بسته به پی اچ ادرار -7 تا 24 ساعت

نیمه عمر حذف : 10 تا 13 ساعت در بزرگسالان

دفع: ادراری

مقدار مصرف دکستروآمفتامین

کپسول، پیوسته رهش  5، 10، 15 میلیگرم

قرص، آنی رهش 2/5، 5، 7/5، 10، 15، 20، 30 میلیگرم

محلول خوراکی 5میلیگرم بر 5 میلی لیتر

بزرگسالان:

  • اختلال کم توجهی – بیش فعالی: پیوسته رهش، 20 میلی گرم در روز
  • حمله خواب: آنی رهش 5 تا 60 میلی گرم در روز خوراکی در دوزهای منقسم

کودکان:

  • آنی رهش: برای کودکان زیر 3 سال مبتلا به اختلال کم توجهی-بیش فعالی توصیه نمی شود.
  • پیوسته رهش: برای کودکان زیر 6 سال مبتلا به اختلال کم توجهی-بیش فعالی توصیه نمی شود.
  • اختلال کم توجهی-بیش فعالی: آنی رهش (3 تا 5 سال)، ابتدا 5/2 میلی گرم هر صبح، می توان دوز را هر هفته 5/2 میلی گرم افزایش داد تا به نتیجه مطلوب رسید.
  • اختلال کم توجهی-بیش فعالی: آنی رهش (6 سال به بعد)، ابتدا 5 میلی گرم دو بار در روز، می توان دوز را هر هفته 5 میلی گرم افزایش داد تا به نتیجه مطلوب رسید. دوز اول را صبح و دوزهای بعدی را در فاصله های 4 تا 6 ساعته بدهید. حداکثر 40 میلی گرم در روز.
  • اختلال کم توجهی-بیش فعالی: پیوسته رهش (6 تا 12 سال)، ابتدا 10 میلی گرم هر صبح(یا 5 میلی گرم در روز اگر توصیه می شود)، می توان دوز را هر روز 5 تا 10 میلی گرم افزایش داد تا به نتیجه مطلوب رسید. حداکثر 30 میلی گرم در روز.
  • اختلال کم توجهی-بیش فعالی: پیوسته رهش (13 تا 17 سال)، ابتدا 10 میلی گرم خوراکی هر صبح. می توان به 20 میلی گرم در روز بعد از یک هفته افزایش داد.
  • حمله خواب: آنی رهش (6 تا 12 سال): ابتدا 5 میلی گرم خوراکی یک بار در روز، می توان این دوز را هر هفته 10 میلی گرم افزایش داد تا به نتیجه مطلوب رسید.
  • حمله خواب: آنی رهش (12 سال به بعد): ابتدا 10 میلی گرم خوراکی یک بار در روز، می توان این دوز را هر هفته 10 میلی گرم افزایش داد تا به نتیجه مطلوب رسید.

تداخلات دارویی

پزودوافدرین , دسموپرسین , سیبوترامین , راساژیلین (رازاگیلین) , سافینامید , تاپنتادول , لورکاسرین , دوکساپرام , سدیم فسفات (برای روده) , دکس فن فلورامین , دس ونلافاکسین , دروکسی دوپا , فلوربتاپیر F18

• مهار کننده های مونوآمین اکسیدازها: این داروها آثار آمفتامین ها را تشدید می کنند. این دارو را تا 14 روز بعد از مصرف مهارکننده های مونوآمین اکسیدازها تجویز نکنید.
• عوامل قلیایی کننده (آنتی اسید های معده ای روده ای و ادراری): این عوامل سطح خونی آمفتامین ها را افزایش می دهند. .
• عوامل اسیدی کننده (معده ای روده ای و ادراری): این عوامل این عوامل سطح خونی آمفتامین را کاهش می دهند. .
• مسدودکننده های آدرنرژیک، آنتی هیستامین ها، داروهای ضد پر فشاری خون، فنوباربیتال، فنی توئین، آلکالوئیدها، اتوسوکزومید: آثار این داروها با مصرف آمفتامین ها کاهش می یابد. .
• ضدافسردگی های 3 حلقه ای، نور اپی نفرین، مپریدین: آثار این داروها با مصرف آمفتامین ها تشدید می شود.

هشدارها

  • دکستروآمفتامین پتانسیل بالایی برای سوء مصرف دارد. باید مراقب بیمارانی که برای آن ها این دارو تجویز شده است بود تا از آن مصرف غیر درمانی نکنند و به دیگران آن را ندهند. این دارو باید در مقادیر کم تجویز شود.
  • از تجویز دکستروآمفتامین برای مدت زمان زیاد پرهیز شود زیرا می تواند منجر به وابستگی به دارو شود.
  • سوء مصرف این دارو می تواند منجر به مرگ یا آسیب های شدید قلبی عروقی شود.

نکات قابل توصیه

  • از بیمار بخواهید تا درصورت مصرف مهارکننده های MAOI در 14 روز گذشته آن را گزارش دهند.
  • از والدین بیمار بخواهید که سرعت رشد و وزن بیمار در زمان مصرف این دارو بیشتر از گذشته کنترل شود.
  • تا زمانی که آثار مطلوب دارو مشاهده نشده بیمار باید از فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری کامل ذهنی و تعادل بدن دارند دوری کنند.
  • بیمارانی که سابقه تشنج دارند باید در صورت افزایش حمله های تشنجی آن را گزارش دهند زیرا داروی دکستروآمفتامین آستانه تشنج را پایین می آورد.
  • به بیمار بگویید تا در صورت ابتلا به تیک عصبی یا سندروم تورت تشدید آن را گزارش دهند.
  • به بیمار توصیه کنید اختلالات رفتاری جدید یا تشدید شده (مانند مشکلات رفتاری یا فکری، بیماری دوقطبی، یا پرخاشگری) را گزارش دهند. کودکان و نوجوانان ممکن است علائم مشکلات روانی (مانند شنیدن صداها) و مانیا را تجربه کنند.
  • بیمار باید درد سینه، افزایش ضربان قلب، اختلال تنفسی علائم و نشانه های بی نظمی ضربان قلب، سکته قلبی و سکته مغزی را گزارش دهد.
  • به بیمار توصیه کنید از قطع ناگهانی دارو پرهیز کند.
  • به بیمار توصیه کنید از خوردن مرکبات و آب مرکبات پرهیز کند.
  • به بیمار توصیه کنید تا دوز فراموش شده را مصرف کند ولی اگر 6 ساعت قبل از خواب باشد (در مورد آهسته رهش 10 ساعت) آن دوز را مصرف نکنند.

مصرف در بارداری

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )

"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • امیررضا | 1399/11/15

      با سلام و خسته نباشید.بنده مشکل کمبود توجه و تمرکز دارم و حدود شش ماهه که ریتالین مصرف می کردم که باهام سازگار نیست و عوارضش خیلی آزار دهنده هستش دکتر برای من داروی دکسدرین یا همون دکسترو آمفتامین رو جایگزین کرده.چجوری می تونم این دارو رو تهیه کنم؟نسخه پزشکی هم دارم.تموم داروخانه ها را گشتم ولی موجود نیست.ممنون میشم اگه راهنمایی کنین چطور پیداش کنم؟یا اگه موجود نیس.می تونم جاش لیزدگزآمفتامین با نسخه تهیه کنم؟با تشکر.

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام دکس آمفتامین موجود نیست
      برای هرگونه جایگزینی باید باپزشکتان مشورت کنید