هیدروکورتیزون Hydrocortisone

گروه دارو: استروئیدها

هیدروکورتیزون در برطرف کردن التهاب و ضایعات خارش دار درماتوز التهابی پاسخ‌دهنده به کورتیکواستروئید کاربرد دارد. همچنین برای درمان اختلالات اندوکرین(هورمونی) شامل نارسایی غده فوق کلیه و بیماری آدیسون استفاده می شود. هیدروکورتیزون همچنین در درمان بسیاری از اختلالات سیستم ایمنی و آلرژیک مانند آرتریت، لوپوس، پسوریازیس شدید، آسم شدید، کولیت اولسراتیو و بیماری کرون استفاده می شود.

مکانیسم اثر

هیدروکورتیزون به گیرنده های گلوکوکورتیکوئیدی سیتوسولیک متصل می شود.پ س از اتصال به گیرنده،کمپلکس گیرنده-لیگاند تازه تشکیل شده خود را به هسته سلول منتقل می کند،جایی که به بسیاری از عناصر پاسخ به گلوکوکورتیکوئید (GRE) در ناحیه پروموتور ژن های هدف متصل می گردد.
کمپلکس دارو-گیرنده با اتصال به DNA سبب تحریک روند رونویسی mRN و ساخت آنزیم های مسئول اثرات سیستمیک گلوکوکورتیکوئیدها می شود. تصور می شود اثرات ضدالتهاب کورتیکوئیدها به لیپوکورتین ها، پروتئین های بازدارنده فسفولیپاز A2 مربوط می شود.
بعلاوه سیستم ایمنی بدن به دلیل کاهش در عملکرد سیستم لنفاوی توسط کورتیکواستروئیدها سرکوب می شود.

فارماکودینامیک

هیدروکورتیزون مهمترین گلوکوکورتیکوئید انسانی است.که برای زندگی و تنظیم یا پشتیبانی از عملکردهای مهم سیستم قلبی عروقی ، سوخت و ساز و ایمنولوژیک و همواستاتیک بدن می باشد. هیدروکورتیزون موضعی بخاطر خواص ضد التهابی یا سرکوب کننده ایمنی برای درمان التهاب ناشی از درماتوز التهابی پاسخ‌دهنده به کورتیکواستروئید استفاده می شود.

فارماکوکینتیک

کورتیکواستروئیدهای موضعی می توانند از طریق پوست سالم جذب شوند. هیدروکورتیزون بسرعت و بخوبی از طریق دستگاه گوارش و محل تزریق عضلانی جذب می گردد.اتصال به پروتئینهای پلاسما بالاحدود 95% می باشد.متابولیسم عمدتا کبدی و توسط CYP3A4 انجام شده و سپس از طریق کلیه ها دفع می گردد.
همچنین مقداری از کورتیکواستروئیدهای موضعی و متابولیتهای آنها از طریق صفرا دفع می گردد.نیمه عمر هیدروکورتیزون 6-8 ساعت می باشد.

مقدار مصرف هیدروکورتیزون

مقدار مصرف معمول برای نارسایی غده فوق کلیه:بزرگسالان:

نارسایی غده فوق کلیه حاد:

100 mg بلوس وریدی ،سپس 300 mg/day در مقادیر منقسم هر 8 ساعت یا انفوزیون مداوم بمدت 48 ساعت . وقتی بیمار به ثبات رسید < به خوراکی تغییر کرده، 50 mg هر 8 ساعت برای 6 نوبت مصرف سپس بصورت تدریجی به 30-50 mg/day کاهش داده شود.

مقدار مصرف معمول بعنوان ضد التهاب: بزرگسالان:

خوراکی، داخل عضللانی،داخل وریدی:15 تا 240 mg/day.
مقدار مصرف معمول برای شوک:200 mg در روز انفوزیون مداوم وریدی
مقدار مصرف معمول برای نارسایی غده فوق کلیه: کودکان:

نارسایی غده فوق کلیه حاد:

نوزادان و کودکان کم سن: 1 تا 2 mg/kg/dose بلوس وریدی سپس 25 تا 100 mg/day. در مقادیر منقسم هر 6 تا 8 ساعت
کودکان با سنین بالاتر:100 mg بلوس وریدی ،سپس 300 mg/day در مقادیر منقسم هر 8 ساعت یا انفوزیون مداوم بمدت 48 ساعت . وقتی بیمار به ثبات رسید < به خوراکی تغییر کرده، 50 mg هر 8 ساعت برای 6 نوبت مصرف سپس بصورت تدریجی به 30-50 mg/day کاهش داده شود.

مقدار مصرف معمول بعنوان ضد التهاب:کودکان:

نوزادان و کودکان:
خوراکی: 2.5 تا 10 mg/kg/day هر 6 تا 8 ساعت.
داخل عضلانی یا داخل وریدی : 1 تا 5 mg/kg/day در مقادیر منقسم هر 12 تا 24 ساعت.
نوجوانان:
خوراکی، داخل عضلانی یا داخل وریدی: 15 تا 240 mg هر 12 ساعت.

هشدارها

1-استفاده طولانی مدت هیدروکورتیزون در اطفال ممکن است منجر به مهار رشد گردد.
2- هیدروکورتیزون سبب سرکوب برگشت پذیر محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-غده فوق کلیه و بروز سندرم کوشینگ،زیادی قند خون،وجود گلوکوز در ادرار در تعدادی از بیماران می شود.
3-با مصرف کورتیکواستروئیدهای موضعی در صورت بروز تحریک و سوزش مصرف دارو قطع گردد و درمان جایگزین مناسب صورت پذیرد.

نکات قابل توصیه

1- هیدروکورتیزون برای کاهش تحریک گوارشی همراه غذا مصرف گردد.در صورت مصرف طولانی مدت هیدروکورتیزون نیاز به کلسیم،فسفر،ویتامین A, C, D و روی افزایش می یابد.
2- انجام آزمون عدم کورتیزول در ادرار و تست تحریک ACTH به ارزیابی سرکوب محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-غده فوق کلیه کمک می کند

مصرف در بارداری

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )

"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • حسین | 1402/02/10

      سلام مادرم آسم داره.بعلت سرماخوردگی برونشیت مزمن‌ تبدیل شده سرفه وعفونت ریه داره.دکتر براش۳تا آمپول هیدروکورتیزون گرفته.بنظرشما مفیده برا درمان عفونت ریه..چون سرفه هاش قطع شده با اولین تزریق ممنون

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام برای درمان التهاب ایجاد شده پیرو عفونت ، پزشک برای ایشان این دارو را تجویز کرده اند که طبق دستور پزشک باید تزریق شود