● تب های هموراژیک ویروسی (VHFs) گروهی از عفونت‌های ویروسی هستند که می‌توانند باعث خونریزی کنترل نشده شوند. آنها به طرق مختلف از جمله از طریق نیش حشرات و تماس با مایعات بدن افراد یا حیوانات آلوده پخش می‌شوند.
● ویروس‌های این گروه از نظر شدت متفاوت هستند. بسیاری از آنها باعث بیماری خفیف می‌شوند. اما همه آنها می‌توانند به رگ‌های خونی آسیب برسانند و در توانایی لخته شدن خون اختلال ایجاد کنند و منجر به عوارض تهدیدکننده زندگی شوند.
انواع تب های هموراژیک یا خونریزی دهنده ویروسی
● بیماری‌های ویروسی که می‌توانند باعث تب های خونریزی دهنده شوند عبارتند از:
- ○ بیماری ویروسی ابولا (EVD)
- ○ بیماری ویروسی ماربورگ (MVD)
- ○ سندرم ریوی هانتاویروس
- ○ تب دنگی
- ○ تب لاسا
- ○ تب زرد
- ○ تب خونریزی دهنده کریمه کنگو (CCHF)
تب های هموراژیک ویروسی در کجا یافت می‌شوند؟
● انواع VHF در نقاط مختلف جهان پخش می‌شوند. خصوصاً بیشتر در بخش‌هایی زیر یافت می‌شوند:
- ○ آفریقا (بیشتر آفریقای غربی و مرکزی، به‌علاوه اوگاندا)
- ○ آمریکای مرکزی و جنوبی
- ○ آسیا
- ○ جزایر اقیانوس آرام
● فقط هانتا ویروس‌ها باعث VHF در ایالات متحده، کانادا و اروپا می‌شوند. هانتاویروس ها زیرگروهی از ویروس بونیا هستند. انواع مختلفی از آن باعث سندرم ریوی هانتاویروس (در قاره آمریکا) و تب خونریزی دهنده همراه با سندرم کلیوی (در اروپا) می‌شود.
علائم تب خونریزی دهنده ویروسی (هموراژیک) چیست؟
● علائم VHF بسته به بیماری متفاوت است. در اوایل بیماری، علائم اغلب عبارتند از:
- ○ تب
- ○ بدن‌درد
- ○ سرگیجه
- ○ خستگی (خستگی شدید)
- ○ سردرد
- ○ کهیر
● در موارد شدید، VHFها همچنین می‌توانند باعث ایجاد موارد زیر شوند:
- ○ خونریزی از بینی، چشم، لثه یا واژن
- ○ استفراغ یا اسهال شدید
- ○ استفراغ خون
- ○ اسهال خونی
- ○ درد قفسه سینه، گردن یا معده
- ○ دشواری در تنفس
- ○ فشار خون بسیار پایین
- ○ تشنج
- ○ کما
چه چیزی باعث تب خونریزی دهنده ویروسی می‌شود؟
● کارشناسان به طور کامل راه‌هایی را که ویروس‌های VHF باعث خونریزی شدید می‌شوند، درک نمی‌کنند. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد ویروس‌ها به رگ‌های خونی آسیب می‌زنند و باعث نشت آنها می‌شوند. همچنین می‌توانند با لخته شدن خون تداخل داشته باشند، به این معنی که بدن نمی‌تواند خونریزی را در زمانی که باید متوقف کند.
کدام نوع از ویروس‌ها باعث VHF می‌شوند؟
● انواع مختلفی از ویروس‌ها می‌توانند باعث تب های خونریزی دهنده ویروسی شوند، از جمله:
- ○ آرنا ویروس‌ها
- ○ فیلوویروس ها
- ○ ویروس‌های بونیا
- ○ فلاوی ویروس‌ها
● همه گونه‌های این ویروس‌ها باعث بیماری هموراژیک نمی‌شوند. به‌عنوان مثال، زیکا توسط یک فلاوی ویروس ایجاد می‌شود، اما مانند VHFها به رگ‌های خونی شما آسیب نمی‌رساند.
تب هموراژیک چگونه منتشر می‌شود؟
● ویروس‌هایی که باعث تب های خونریزی دهنده می‌شوند، هر کدام به روش‌های مختلفی پخش می‌شوند. برخی از راه‌هایی که می‌توانید آلوده شوید عبارتند از:
- ○ نیش پشه
- ○ نیش کنه
- ○ تماس با مایعات بدن (خون، ادرار، مدفوع، بزاق، شیر انسان، مایع منی یا واژن) فرد مبتلا
- ○ تماس با مایعات بدن حیوان آلوده، معمولاً جوندگان، نخستی‌های غیرانسانی (مانند میمون‌ها)، دام‌ها یا خفاش‌ها
عوامل خطر VHF چیست؟
● عوامل خطر ابتلا به عفونت به ویروس تب هموراژیک بسته به نوع VHF متفاوت است. ممکن است در معرض خطر بیشتری باشید اگر:
- ○ در کشورهایی که VHF شیوع پیدا می‌کند، زندگی کنید یا به آن سفر کنید.
- ○ با حیواناتی که حامل VHF هستند در تماس باشید.
- ○ مراقبت از افراد آلوده به VHF
● بسیاری از VHFها خطر ابتلا به بیماری‌های شدید و عوارض در افراد باردار را به همراه دارند.
عوارض VHF چیست؟
● VHFها می‌توانند عوارض تهدیدکننده زندگی ایجاد کنند، از جمله:
- ○ سقط جنین، وزن کم هنگام تولد یا زایمان زودرس
- ○ آدم
- ○ شوک
- ○ خونریزی داخلی
تب های هموراژیک ویروسی چگونه تشخیص داده می‌شوند؟
● پزشک ممکن است بر اساس علائم و عوامل خطر خاص (مانند سابقه سفر) به شما مشکوک شود که VHF دارید. همچنین نمونه‌هایی از مایعات بدن را برای علائم ویروسی آزمایش می‌کند. مانند:
- ○ آزمایشات خون
- ○ سواب گلو
- ○ آزمایش ادرار
- ○ پونکسیون کمری (مایع نخاعی)
تب های هموراژیک ویروسی چگونه درمان می‌شوند؟
● هیچ درمان خاصی برای تب خونریزی دهنده ویروسی وجود ندارد. اما درمان‌های ضدویروسی برای چند نوع از VHFها وجود دارد. اغلب اوقات، پزشکان با مدیریت علائم و پایدار نگه‌داشتن وضعیت، شما را درمان می‌کنند. درمان‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- ○ ریباویرین
- ○ Inmazeb® و Ebanga™ (درمان‌های آنتی‌بادی مونوکلونال تأیید شده برای ابولا)
- ○ اکسیژن تکمیلی یا تهویه مکانیکی
- ○ مایعات داخل وریدی (IV)
- ○ داروهایی برای مدیریت علائم، مانند درد یا حالت تهوع
آیا می‌توان از VHF جلوگیری کرد؟
● برای کاهش خطر ابتلا به VHF می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- ○ واکسینه شدن برای تب زرد، تب دنگی و ابولا. هر کدام فقط در کشورهای خاص و تحت شرایط خاص در دسترس هستند. قبل از سفر به مناطقی که ممکن است در معرض خطر ابتلا به VHF باشید، از یک پزشک یا مسئولان مراکز بهداشت محلی خود در مورد واکسینه شدن بپرسید.
- ○ اجتناب از نیش حشرات. می‌توانید با پوشیدن لباس‌های محافظ، استفاده از پشه‌بند و استفاده از اسپری حشرات که در برابر پشه‌ها و کنه‌ها مؤثر است، خطر نیش پشه و کنه را کاهش دهید.
- ○ اجتناب از تماس با جوندگان، خفاش‌ها و سایر حیواناتی که می‌توانند VHF را حمل کنند.
- ○ اجتناب از تماس مستقیم با خون و مایعات بدن انسان. برای مراقبت بیشتر از تجهیزات حفاظت فردی مناسب (دستکش، عینک، پیش‌بند و ماسک) استفاده کنید.
اگر تب هموراژیک ویروسی داشته باشم چه اتفاقی می‌افتد؟
● اگر به‌شدت بیمار هستید، پزشک شما را در بیمارستان بستری می‌کند تا علائم و هرگونه عارضه را مدیریت کند. ممکن است برای جلوگیری از انتشار ویروس از دیگران جدا شوید.
آیا می‌توان از تب هموراژیک بهبود پیدا کرد؟
● بله، می‌توانید از انواع خفیف‌تر تب های خونریزی دهنده بهبود پیدا کنید. تب لاسا، دانگ و تب زرد اغلب علائم خفیفی ایجاد می‌کنند، اما اشکال شدید آنها می‌تواند کشنده باشد. برخی دیگر مانند ماربورگ و ابولا اغلب کشنده هستند.
میزان مرگ و میر ناشی از تب های خونریزی دهنده چقدر است؟
● میزان مرگ و میر برای تب های خونریزی دهنده بسته به ویروس ایجاد کننده آن متفاوت است. به‌عنوان مثال، ماربورگ و ابولا با میانگین میزان مرگ و میر بالاتر از 40 درصد، کشنده‌ترین تب های خونریزی دهنده هستند. اما تنها حدود 1 درصد از افراد مبتلا به تب لاسا یا تب دنگی در اثر آن می‌میرند.
چه زمانی باید به دنبال درمان باشم؟
● اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید یا اخیراً از منطقه‌ای بازدید کرده‌اید که دارای VHF است (یا سایر عوامل خطر را دارید)، در صورت بروز علائم با پزشک تماس بگیرید. آنها به شما توصیه می‌کنند که چگونه از خود مراقبت کنید و اگر نیاز به درمان اضافی دارید به اورژانس مراجعه کنید.
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنم؟
● در صورت داشتن علائم شدید از جمله موارد زیر به اورژانس مراجعه کنید:
- ○ درد قفسه سینه، گردن یا معده
- ○ دشواری در تنفس
- ○ استفراغ یا اسهال شدید
- ○ تشنج
- ○ گیجی
چه سؤالاتی باید از پزشکم بپرسم؟
- ○ چگونه از انتشار ویروس جلوگیری کنم؟
- ○ گزینه‌های درمان من چه هستند؟
- ○ چگونه از خودم مراقبت کنم؟
- ○ چقدر طول می‌کشد تا احساس بهتری داشته باشید؟
- ○ به دنبال چه علائم جدید یا بدتری باید باشم؟
- ○ چه زمانی باید با شما تماس بگیرم؟
درج نظر