● دیابت نوع 2 یک بیماری مزمن است که در آن سطوح قند یا گلوکز در جریان خون تجمع می‌یابد. این به این دلیل که بدن نمی‌تواند به طور مؤثر به انسولین واکنش نشان دهد یا قادر به تولید کافی از آن نیست.
● به طور معمول، هورمون انسولین به انتقال گلوکز از خون به سلول‌ها، جایی که برای انرژی استفاده می‌شود، کمک می‌کند. اما در دیابت نوع 2، سلول‌های بدن آنطور که باید به انسولین پاسخ نمی‌دهند. در مراحل بعدی این بیماری، بدن ممکن است انسولین کافی تولید نکند.
● دیابت نوع 2 کنترل نشده می‌تواند منجر به افزایش مزمن سطح گلوکز خون شود که می‌تواند علائم متعددی ایجاد کند و به طور بالقوه منجر به عوارض جدی شود.
علائم دیابت نوع 2
● در دیابت نوع 2، بدن قادر به استفاده مؤثر از انسولین برای رساندن گلوکز به سلول‌های نیست. این حالت باعث می‌شود بدن به منابع انرژی جایگزین در بافت‌ها، ماهیچه‌ها و اندام‌ها تکیه کند. این یک واکنش زنجیره‌ای است که می‌تواند علائم مختلفی ایجاد کند.
● دیابت نوع 2 می‌تواند به آرامی ایجاد شود. علائم ممکن است خفیف باشند و در ابتدا به راحتی از بین بروند. علائم اولیه شامل:
- ○ گرسنگی مداوم
- ○ کمبود انرژی
- ○ خستگی
- ○ تشنگی بیش از حد
- ○ تکرر ادرار
- ○ تاری دید
- ○ درد، سوزن‌سوزن شدن یا بی‌حسی در دست یا پا
● با پیشرفت بیماری، علائم شدیدتر می‌شوند و می‌توانند عوارض بالقوه خطرناکی ایجاد کنند.
● اگر سطح گلوکز خون برای مدت طولانی بالا بوده باشد، این عوارض می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- ○ مشکلات چشمی (رتینوپاتی دیابتی)
- ○ احساس بی‌حسی در اندام‌ها یا نوروپاتی
- ○ بیماری کلیوی (نفروپاتی)
- ○ بیماری لثه
- ○ حمله قلبی یا سکته مغزی
علل دیابت نوع 2
● انسولین یک هورمون طبیعی است که در پانکراس تولید و هنگام غذا خوردن آن را آزاد می‌کند. انسولین به انتقال گلوکز از جریان خون به سلول‌های سراسر بدن کمک می‌کند، جایی که برای انرژی استفاده می‌شود.
● اگر دیابت نوع 2 دارید، بدن در برابر انسولین مقاوم می‌شود. بدن دیگر از این هورمون به طور مؤثر استفاده نمی‌کند. این امر پانکراس را مجبور می‌کند تا برای تولید انسولین بیشتر سخت‌تر کار کند.
● با گذشت زمان، این حالت می‌تواند به سلول‌های پانکراس آسیب برساند. در نهایت، پانکراس ممکن است قادر به تولید انسولین نباشد.
● اگر انسولین کافی تولید نکنید یا بدنتان از آن به طور مؤثر استفاده نکند، گلوکز در جریان خون جمع می‌شود و باعث می‌شود که سلول‌های بدن برای دریافت انرژی گرسنه باشند. پزشکان دقیقاً نمی‌دانند چه چیزی باعث این رویدادها می‌شوند. ممکن است به اختلال عملکرد سلولی در لوزالمعده یا سیگنال دهی و تنظیم سلولی مربوط باشد.
● در حالی که انتخاب سبک زندگی معمولاً عاملی است که دیابت نوع 2 را تحریک می‌کند، ممکن است احتمالات دیگری وجود داشته باشد:
- ○ یک استعداد ژنتیکی برای ابتلا به دیابت نوع 2 در خانواده شما وجود دارد
- ○ یک استعداد ژنتیکی برای ابتلا به چاقی در خانواده شما وجود دارد که می‌تواند خطر مقاومت به انسولین و دیابت را افزایش دهد.
- ○ شما حداقل 45 سال سن دارید
● در حالی که محرک قطعی دیابت نوع 2 مقاومت بدن به انسولین است، معمولاً ترکیبی از عوامل خطر بروز این مقاومت را افزایش می‌دهند.
درمان دیابت نوع 2
● دیابت نوع 2 را می‌توان مدیریت کرد و در برخی موارد معکوس کرد. اکثر برنامه‌های درمانی شامل بررسی سطح گلوکز خون می‌شود و پزشک به شما می‌گوید هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید. هدف این است که در یک محدوده خاص باقی بمانید.
● تغییرات اضافی در شیوه زندگی که پزشک به احتمال زیاد برای کمک به درمان دیابت نوع 2 توصیه می‌کند عبارتند از:
- ○ خوردن غذاهای غنی از فیبر و کربوهیدرات‌های سالم - خوردن میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل می‌توانند به ثابت نگه داشتن سطح گلوکز خون کمک کند.
- ○ غذا خوردن در فواصل منظم
- ○ به بدن خود گوش دهید و یاد بگیرید وقتی سیر شدید دست از غذا خوردن بردارید.
- ○ وزنتان را مدیریت کنید و قلب خود را سالم نگه دارید، یعنی اینکه مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه شده، شیرینی‌ها و چربی‌های حیوانی را به حداقل برسانید.
- ○ روزانه حدود نیم ساعت فعالیت بدنی داشته باشید تا به حفظ سلامت قلبتان کمک کنید - ورزش نیز می‌تواند به کنترل گلوکز خون کمک کند.
● پزشک توضیح خواهد داد که چگونه علائم اولیه قند خون خیلی بالا یا خیلی پایین را تشخیص دهید و در هر موقعیت چه باید کرد.
● علاوه بر این، کار با یک متخصص تغذیه می‌تواند کمک کند تا انتخاب کنید کدام غذاها می‌توانند در مدیریت قند خون کمک کنند - و کدام یک ممکن است باعث عدم تعادل آن شوند.
● همه افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نیازی به استفاده از انسولین ندارند. اگر تزریق می‌کنید، به این دلیل است که لوزالمعده به تنهایی انسولین کافی تولید نمی‌کند و بسیار مهم است که طبق دستور انسولین را مصرف کنید. داروهای تجویزی دیگری نیز وجود دارند که ممکن است کمک کند.
داروهای دیابت نوع 2
● در برخی موارد، تغییر سبک زندگی برای کنترل دیابت نوع 2 کافی است. اگر نه مصرف چندین دارو ممکن است کمک کنند. برخی از این داروها عبارتند از:
○ متفورمین. می‌تواند سطح گلوکز خون را کاهش دهد و واکنش بدن به انسولین را بهبود بخشد. این دارو، درمان خط اول برای اکثر افراد مبتلا به دیابت نوع 2 است.
○ سولفونیل اوره‌ها. داروهای خوراکی هستند که به بدن کمک می‌کنند تا انسولین بیشتری بسازد.
○ مگلیتینیدها. داروهای سریع و کوتاه مدت هستند که پانکراس را تحریک می‌کنند تا انسولین بیشتری ترشح کند.
○ تیازولیدین دیون‌ها. بدن را نسبت به انسولین حساس‌تر می‌کند.
○ مهارکننده‌های دی پپتیدیل پپتیداز 4 (DPP-4). داروهای خفیف‌تری هستند که به کاهش سطح گلوکز خون کمک می‌کنند.
○ آگونیست‌های پپتید-1 شبه گلوکاگون. هضم را کند می‌کنند و سطح گلوکز خون را بهبود می‌بخشند.
○ مهارکننده‌های سدیم-گلوکز Cotransporter-2 (SGLT2). به کلیه‌ها کمک می‌کنند تا قند موجود در بدن را از طریق ادرار دفع کنند.
● هر نوع از داروهای ذکر شده در بالا دارای عوارض جانبی هستند. ممکن است مدتی طول بکشد تا شما و پزشکتان بهترین دارو یا ترکیبی از داروها را برای درمان دیابتتان پیدا کنید.
● اگر سطح فشار خون یا کلسترول شما ایده‌آل نیست، ممکن است برای کنترل این موارد هم نیاز به مصرف دارو داشته باشید.
● اگر بدن قادر به تولید انسولین کافی نیست، ممکن است به انسولین درمانی نیاز داشته باشید. شاید فقط نیاز به تزریق طولانی‌مدت داشته باشید که در شب‌های مصرف می‌شود، یا ممکن است لازم باشد چندین بار در روز انسولین مصرف کنید.
رژیم غذایی برای دیابت نوع 2
● رژیم غذایی ابزار مهمی برای کمک به حفظ سلامت قلب و سطوح گلوکز خون است که در محدوده ایمن قرار دارند.
● رژیم غذایی توصیه شده برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 همان رژیمی است که تقریباً همه باید از آن پیروی کنند. عوامل کلیدی وابسته شامل:
- ○ غذاهای متنوعی را انتخاب کنید که سرشار از مواد مغذی و کم‌کالری هستند.
- ○ سعی کنید حواستان به اندازه وعده‌ها باشد و وقتی سیر شدید از خوردن دست بکشید.
- ○ برچسب‌های مواد غذایی را به دقت بخوانید تا میزان قند یا کربوهیدراتی را که می‌توانید در یک وعده مصرف کنید، درک کنید.
مصرف غذاها و نوشیدنی‌ها را محدود کنید
● اگر دیابت نوع 2 دارید، یا حتی اگر در تلاش برای جلوگیری از دیابت و مدیریت وزن خود هستید، غذاها و نوشیدنی‌های خاصی وجود دارند که در صورت امکان باید مصرف آنها را محدود کنید. شامل:
- ○ غذاهای سرشار از چربی‌های اشباع یا ترانس (مانند گوشت قرمز و لبنیات پرچرب)
- ○ گوشت‌های فراوری شده (مانند هات‌داگ و سالامی)
- ○ مارگارین و شورتنینگ
- ○ محصولات پخته شده تصفیه شده (مانند نان سفید و کیک)
- ○ تنقلات با قند بالا و بسیار فراوری شده (کوکی‌های بسته بندی شده و برخی غلات)
- ○ نوشیدنی‌های شیرین (مانند نوشابه معمولی و مقداری آب میوه)
● خوردن غذایی که هر چند وقت یکبار از آن لذت می‌برید نباید شما را از مسیر سالمتان خارج کند، بهتر است با پزشک خود در مورد محدودیت‌های غذایی بر اساس سطح قند خون خود صحبت کنید. برخی از افراد ممکن است پس از خوردن این غذاها نیاز به نظارت دقیق‌تری نسبت به قند خون خود داشته باشند.
انتخاب غذاها
● تشخیص دیابت نوع 2 به این معنی نیست که نباید کربوهیدرات مصرف کنید. کربوهیدرات‌های سالم می‌توانند انرژی و فیبر مورد نیاز را تأمین کنند. شامل:
- ○ میوه‌های کامل
- ○ سبزیجات غیر نشاسته‌ای (مانند بروکلی، هویج و گل کلم)
- ○ حبوبات، مانند لوبیا
- ○ غلات کامل، مانند جو یا کینوا
- ○ سیب‌زمینی‌های شیرین
● غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا 3 برای سلامت قلب نیز مفیدند که شامل:
- ○ ماهی تن
- ○ ساردین
- ○ ماهی سالمون
- ○ ماهی خال‌مخالی
- ○ نوعی ماهی پهن بزرگ
- ○ کد
- ○ دانه‌های کتان
● می‌توانید چربی‌های سالم تک غیراشباع و چند غیراشباع را از غذاهای متعددی دریافت کنید، از جمله:
- ○ روغن‌ها مانند روغن زیتون
- ○ آجیل، مانند بادام و گردو
- ○ آووکادوها
عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع 2
● در حالی که برخی از عوامل خطر برای دیابت نوع 2 وجود دارد که خارج از کنترل شما هستند (مانند سن و ژنتیک)، انتخاب سبک زندگی هم می‌تواند شما را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع 2 قرار دهد. برخی از این موارد عبارتند از:
- ○ اضافه وزن. وقتی با اضافه وزن زندگی می‌کنید، به احتمال زیاد بافت چربی بیشتری دارید که می‌تواند سلول‌ها را در برابر انسولین مقاوم‌تر کند.
- ○ کم تحرکی. فعالیت بدنی منظم به سلول‌ها کمک می‌کند تا بهتر به انسولین پاسخ دهند.
- ○ خوردن غذاهای بسیار فراوری شده. غذاهای فراوری شده می‌توانند مقدار زیادی قند پنهان و کربوهیدرات‌های تصفیه شده داشته باشند.
● همچنین اگر دیابت بارداری یا پیش دیابت داشته‌اید، دو بیماری ناشی از افزایش سطح گلوکز، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع 2 قرار داشته باشید.
دریافت تشخیص دیابت نوع 2
● چه پیش دیابت دارید یا نه اگر فکر می‌کنید ممکن است علائم دیابت را تجربه کنید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند اطلاعات زیادی از طریق آزمایش خون به دست آورد. آزمایش تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
○ آزمایش هموگلوبین A1C. این آزمایش میانگین سطح گلوکز خون را برای 2 یا 3 ماه قبل اندازه گیری می‌کند. برای این آزمایش نیازی نیست ناشتا باشید. پزشک می‌تواند بر اساس نتایج تشخیص دهد. به آن تست هموگلوبین گلیکوزیله نیز می‌گویند.
○ آزمایش گلوکز پلاسما ناشتا. این آزمایش میزان گلوکز را در پلاسما اندازه گیری می‌کند. ممکن است لازم باشد 8 ساعت قبل از مصرف آن ناشتا باشید.
○ تست تحمل گلوکز خوراکی. در طول این آزمایش، خون شما سه بار گرفته می‌شود: قبل، یک ساعت بعد و 2 ساعت بعد از نوشیدن یک دوز گلوکز. نتایج آزمایش نشان می‌دهد که بدن تا چه اندازه با گلوکز قبل و بعد از نوشیدنی مقابله می‌کند.
● اگر دیابت دارید، پزشک اطلاعاتی در مورد نحوه مدیریت بیماری در اختیارتان قرار می‌دهد، از جمله:
- ○ چگونه سطح گلوکز خون را به تنهایی کنترل کنید
- ○ توصیه‌های غذایی
- ○ توصیه‌های فعالیت بدنی
- ○ اطلاعات در مورد هر دارویی که نیاز دارید
● ممکن است لازم باشد به یک متخصص غدد در درمان دیابت مراجعه کنید. احتمالاً در ابتدا باید بیشتر به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که برنامه درمانی‌تان مؤثر است.
نکاتی برای پیشگیری از دیابت نوع 2
● در حالی که همیشه نمی‌توانید از دیابت نوع 2 پیشگیری کنید، ایجاد چند اصلاح در سبک زندگی می‌تواند به تأخیر یا حتی پیشگیری از شروع آن کمک کند.
○ رژیم غذایی. بهترین نوع رژیم غذایی برای پیشگیری از دیابت نوع 2، رژیم غذایی غنی از میوه‌ها، سبزیجات، کربوهیدرات‌های سالم، چربی‌های سالم و شکر تصفیه شده بسیار کم است.
○ ورزش. طبق دستورالعمل‌های فعالیت بدنی، میزان بهینه ورزش در هفته برای بزرگسالان 150 دقیقه است که می‌تواند به 30 دقیقه در روز، 5 روز در هفته تبدیل شود. دستورالعمل‌های فعالیت بدنی همچنین ترکیبی از تقویت عضلات و فعالیت هوازی را توصیه می‌کند.
○ مدیریت وزن. حفظ وزن متوسط راه خوبی برای جلوگیری از عوارض مزمن است، از جمله دیابت نوع 2.
عوارض مرتبط با دیابت نوع 2
● برای بسیاری از افراد، دیابت نوع 2 را می‌توان به طور مؤثر مدیریت کرد. اگر به درستی مدیریت نشود، می‌تواند تقریباً تمام اندام‌هایتان را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به عوارض جدی شود، از جمله:
- ○ مشکلات پوستی، مانند عفونت‌های باکتریایی یا عفونت قارچی
- ○ آسیب عصبی یا نوروپاتی که می‌تواند باعث از دست دادن حس یا بی‌حسی و گزگز در اندام‌ها و همچنین مشکلات گوارشی مانند استفراغ، اسهال و یبوست شود.
- ○ گردش خون ضعیف در پاها که باعث می‌شود در هنگام بریدگی یا عفونت، بهبودی پاهای شما سخت شود و همچنین می‌تواند منجر به قانقاریا و از دست دادن پا یا ساق شود.
- ○ اختلال شنوایی
- ○ آسیب شبکیه یا رتینوپاتی و آسیب چشم که می‌تواند باعث بدتر شدن بینایی، گلوکوم و آب مروارید شود.
- ○ بیماری‌های قلبی عروقی مانند فشار خون بالا، تنگی عروق، آنژین صدری، حمله قلبی و سکته مغزی
- ○ زنان مبتلا به دیابت بیشتر از زنان بدون دیابت در سنین پایین‌تر دچار حمله قلبی می‌شوند
- ○ مردان مبتلا به دیابت 3.5 برابر بیشتر احتمال دارد که به اختلال نعوظ (ED) مبتلا شوند.
هیپوگلیسمی
● هیپوگلیسمی زمانی رخ می‌دهد که قند خون پایین باشد. علائم می‌توانند شامل لرزش، سرگیجه و مشکل در صحبت کردن باشد. معمولاً می‌توانید با خوردن یک غذا یا نوشیدنی «سریع»، مانند آب میوه، یک نوشابه، یا آب‌نبات سفت، این مشکل را برطرف کنید.
هایپرگلیسمی
● هیپرگلیسمی زمانی اتفاق می‌افتد که قند خون بالا باشد. معمولاً با تکرر ادرار و افزایش تشنگی مشخص می‌شود. نظارت دقیق بر گلوکز خون و فعال ماندن می‌تواند به پیشگیری از هیپرگلیسمی کمک کند.
عوارض دوران بارداری و بعد از آن
● اگر در دوران بارداری دیابت دارید، باید وضعیت خود را به دقت بررسی کنید. دیابتی که به خوبی کنترل نمی‌شود ممکن است:
- ○ مراحل بارداری و زایمان را پیچیده‌تر می‌کند
- ○ می‌تواند به اندام‌های در حال رشد کودک آسیب برساند
- ○ باعث افزایش وزن کودک می‌شود
● همچنین می‌تواند خطر ابتلای کودک به دیابت را در طول زندگی افزایش دهد.
مدیریت دیابت نوع 2
● مدیریت دیابت نوع 2 نیاز به کار گروهی دارد. باید از نزدیک با پزشک کار کنید، اما بسیاری از نتایج به انتخاب شما بستگی دارد.
● پزشک ممکن است بخواهد آزمایش‌های دوره‌ای خون را برای تعیین سطح گلوکز خون انجام دهد. این کار کمک می‌کند تا مشخص شود که چقدر خوب این شرایط را مدیریت می‌کنید. اگر دارو مصرف می‌کنید، این آزمایش‌ها به اندازه‌گیری عملکرد آنها کمک می‌کند.
● پزشک همچنین ممکن است یک سیستم مانیتورینگ خانگی را برای آزمایش سطح گلوکز خون بین ویزیت‌ها توصیه کند. پزشک به شما توضیح می‌دهد که چند وقت یکبار باید از آن استفاده کنید و محدوده هدف چقدر باید باشد.
● از آنجایی که دیابت می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش دهد، پزشک ممکن است فشار خون و سطح کلسترول خونتان را هم کنترل کند. اگر علائم بیماری قلبی دارید، ممکن است نیاز به آزمایشات بیشتری داشته باشید. این آزمایشات ممکن است شامل الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG) یا تست استرس قلبی باشد.
● همچنین ممکن است نیاز باشد که خانواده خود را در جریان قرار دهید. آموزش آنها در مورد علائم هشداردهنده سطح گلوکز خون که خیلی بالا یا خیلی پایین است به آنها امکان می‌دهد در مواقع اضطراری کمک کنند.
دیابت نوع 2 در کودکان
● دیابت نوع 2 در کودکان یک مسئله رو به رشد است.
● یک مطالعه در سال 2016 نشان داد که بروز دیابت نوع 2 در جوانان به حدود 5000 مورد جدید در سال افزایش یافته است. مطالعه دیگری در سال 2017 نیز افزایش قابل توجهی را به ویژه در نژادهای اقلیت و گروه‌های قومی نشان داد.
● اگر در کودک شما دیابت تشخیص داده شده، قبل از پیشنهاد درمانی خاص، پزشک باید تشخیص دهد که آیا دیابت نوع 1 است یا نوع 2.
● همانطور که انتخاب سبک زندگی می‌تواند به بزرگسالان کمک کند تا دیابت نوع 2 را مدیریت یا حتی آن را معکوس کنند، می‌توانید با تشویق آنها به تغذیه خوب و فعالیت بدنی هر روز به کاهش خطر ابتلا به دیابت کمک کنید.
سخن آخر
● دیابت نوع 2 زمانی ایجاد می‌شود که سطح گلوکز در جریان خون بالا می‌رود. این یک بیماری رایج است که اغلب به دلیل شیوه زندگی ایجاد می‌شود. اما احتمال تشخیص را می‌توان با ژنتیک، سن و ژنتیک نیز افزایش داد.
● دیابت نوع 2 را می‌توان با تغییرات خاصی در سبک زندگی مدیریت و حتی معکوس کرد. برای موارد شدیدتر، دارو نیاز است.
● اگر دیابت نوع 2 برایتان تشخیص داده شده است، با پزشک در مورد ایجاد یک برنامه درمانی مناسب صحبت کنید.
درج نظر