ویتامین ب6 Vitamin B6
● ویتامین B6، همچنین به عنوان پیریدوکسین شناخته می شود، یک ویتامین محلول در آب است که برای بسیاری از عملکردهای بدن ضروری است.
● در متابولیسم پروتئین ها، کربوهیدرات ها و چربی ها و همچنین تولید انتقال دهنده های عصبی و گلبول های قرمز نقش دارد.
● ویتامین ب6 به طور طبیعی در غذاهای مختلف از جمله گوشت، ماهی، مرغ، غلات و سبزیجات یافت می شود.
● همچنین می توان آن را از طریق مکمل های غذایی به دست آورد.
مکانیسم اثر
● ویتامین B6 (پیریدوکسین) به عنوان یک کوآنزیم در بسیاری از واکنش های آنزیمی درگیر در متابولیسم اسیدهای آمینه، سنتز انتقال دهنده های عصبی و تجزیه گلیکوژن نقش حیاتی ایفا می کند.
● به شکل فعال خود، پیریدوکسال فسفات (PLP) تبدیل می شود که به عنوان کوفاکتور برای آنزیم های مختلف عمل می کند.
● PLP در متابولیسم اسیدهای آمینه، مانند تبدیل تریپتوفان به سروتونین و سنتز انتقال دهنده های عصبی مانند دوپامین و گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) نقش دارد.
فارماکودینامیک
● فارماکودینامیک ویتامین B6 شامل نقش آن به عنوان یک کوآنزیم در واکنش های آنزیمی مختلف است.
● پیریدوکسین (در شکل فعال آن، PLP) به عنوان یک کوآنزیم، تبدیل سوبستراها را تسهیل می کند و از عملکرد مناسب آنزیم های دخیل در متابولیسم اسیدهای آمینه، سنتز انتقال دهنده های عصبی و سایر فرآیندهای بیوشیمیایی پشتیبانی می کند.
فارماکوکینتیک
● پس از مصرف خوراکی، پیریدوکسین به آسانی از دستگاه گوارش جذب شده و به کبد منتقل می شود.
● این ماده به شکل فعال خود، پیریدوکسال فسفات (PLP) تبدیل می شود که سپس به بافت های مختلف توزیع می شود.
● ویتامین B6 اضافی معمولاً در بافت ماهیچه ای ذخیره می شود.
● متابولیسم ویتامین B6 عمدتاً در کبد اتفاق می افتد و متابولیت ها از طریق ادرار دفع می شوند.
موارد مصرف ویتامین ب6
کمبود ویتامین B6:
● مکمل‌های ویتامین B6 ممکن است برای افرادی تجویز شود که دارای کمبود مستند هستند، که می‌تواند به دلیل رژیم غذایی نامناسب، اختلالات سوء جذب یا برخی داروها رخ دهد.
تهوع و استفراغ در دوران بارداری:
● مکمل های ویتامین B6 ممکن است برای کاهش تهوع و استفراغ مرتبط با بارداری، به ویژه در موارد علائم خفیف تا متوسط توصیه شود.
مقدار مصرف ویتامین ب6
● دوز توصیه شده ویتامین B6 (پیریدوکسین) بسته به سن، جنس و نیازهای فردی می تواند متفاوت باشد.
● مقدار توصیه شده رژیم غذایی (RDA) برای بزرگسالان معمولاً حدود 1.3-1.7 میلی گرم در روز است.
● با این حال، دوزهای بالاتر ممکن است برای شرایط پزشکی خاص یا طبق دستور یک متخصص تجویز شود.
● پیروی از دوز ارائه شده توسط متخصصان یا دستورالعمل توصیه شده مصرف روزانه بسیار مهم است.
موارد منع مصرف
● افرادی که دارای حساسیت یا آلرژی شناخته شده به ویتامین B6 هستند باید از مکمل یا استفاده از آن خودداری کنند.
عوارض جانبی ویتامین ب6
علائم مرتبط با اعصاب:
● دوزهای بالای مکمل های ویتامین B6 در یک دوره طولانی ممکن است باعث علائم عصبی، از جمله بی حسی، گزگز، یا آسیب عصبی (نوروپاتی محیطی) شود.
اختلالات گوارشی:
● برخی افراد ممکن است عوارض جانبی گوارشی مانند حالت تهوع، درد معده یا اسهال را با مصرف مکمل ویتامین B6 با دوز بالا تجربه کنند.
تداخلات دارویی
● برخی از داروها مانند ایزونیازید (مورد استفاده در درمان سل)، پنیسیلامین (مورد استفاده برای آرتریت روماتوئید) و برخی داروهای ضد صرع ممکن است با ویتامین B6 تداخل داشته باشند و بر سطح آن در بدن تأثیر بگذارند.
هشدارها
● مصرف بیش از حد مکمل های ویتامین B6 (بیش از مقدار توصیه شده روزانه) برای مدت طولانی می تواند منجر به علائم عصبی مانند بی حسی، سوزن سوزن شدن و آسیب عصبی شود.
نکات قابل توصیه
● افرادی که دارای شرایط پزشکی خاصی هستند، مانند بیماری کلیوی یا انواع خاصی از کم خونی، ممکن است در هنگام مصرف مکمل های ویتامین ب6 نیاز به تنظیم دوز خاص یا نظارت دقیق داشته باشند.
مصرف در بارداری
● ویتامین B6 به طور کلی برای استفاده در دوران بارداری بی خطر در نظر گرفته می شود.
● مصرف کافی ویتامین B6 برای رشد مغز جنین و علائم طبیعی مرتبط با بارداری مانند تهوع و استفراغ مهم است.
مصرف در شیردهی
● مصرف ویتامین B6 از طریق منابع غذایی در دوران شیردهی معمولاً بی خطر است.
● با این حال، در صورت در نظر گرفتن مکمل های با دوز بالا، توصیه می شود با یک متخصص مشورت کنید تا دوز مناسب را تعیین کنید و اطمینان حاصل کنید که از سطوح توصیه شده برای زنان شیرده تجاوز نمی کند.
اشکال دارو ویتامین ب6
● محلول‌های مایع: فرمول‌های مایع پیریدوکسین نیز ممکن است در دسترس باشند که امکان تجویز آسان را فراهم می‌کنند.
جواد | 1402/01/13
سلام دکتر من صورتم خیلی التهاب میکنه پوسته میشه دور لبهام خیلی هم سوزش داره ب۶ بخورم خوبه
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام مصرف آن ضرری ندارد ولی به هرحال پوست شما باید معاینه شود
راحله شعبانی | 1400/10/19
با سلام و احترام ببخشید داروی ویتامین ب شش با مهار کدام گیرنده منجر به رفع تهوع میشود؟هیستامین؟سروتونین؟دوپامین؟استیل کونین؟یا نوروکنین؟گزارش در این باره صحبت نکرده بود. ممنون میشم پاسخ بدید.متشکر
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام پیریدوکسین یا همان ویتامین ب6 در شکل کوآنزیمی خود یعنی پیریدوکسال 5-فسفات برای ساخت اسیدآمینه های خاصی به کار میرود که آنها باعث کاهش تهوع می شوند
زینب | 1400/04/09
سلام من دکتر گفت ک اسید معده ات رفته بالا برام قرص ویتامین ب ۶نسخه کرده ولی طریقه ی مصرفشو نمیدونم چند ساعت یکبار؟ ۲۱ساله هستم
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام چون دامنه تعیین دوز برای این دارو برای مشکلات گوارشی گسترده می باشد باید با پزشک خود مشورت کنید
شیرازی | 1399/12/15
سلام من دوماه رژیم کتوژنیک گرفتم یعنی کربوهیدرات خیلی کم وپروتیئن وچربی زیاد وقرص ب کمپلکس وhairvitومنیزیم وفولیک اسید میخورم ولی الان یک هفته است دچارگز گز شدید دست وپا شدم میشه علائم کمبود ویتامین b6باشه وبایدچه کارکنم
پاسخ اقای دکتر اشرفی:
سلام خیر با مصرف ب کمپلکس کمبود ویتامین b6 منطقی نیست و همچنان با توجه به ؤزیم مذکور احتمال کم خونی ضعیف است و علائم مذکور ممکن است دلایل دیگری داشته باشد که باید دقیقتر بررسی شود
شریفی | 1399/09/15
سلام وقت بخیر میخواستم نحوه استفاده مصرف قرص ویتامین b6 رو بدونم برای یه فرد معمولی چطور باید باشه برای جلوگیری از سندروم پیش از قاعدگی و خستگی و‌اعصاب
پاسخ خانم دکتر علمدار:
روزی 2 عدد می توانید استفاده کنید
لیدا نادری | 1399/08/12
با سلام دختری ۲۲ ساله هستم.مدتی قبل ریزش مو داشتم ولی چند وقتی شده که کمتر شده ولی الان به طور کلی موهام ضعیف شده و ساقه ی موهام نازک شده حتی موهایی که تازه رشد کردن هم ضعیف و نازکن.میخواستم بدونم ایا امپول B6 تاثیری در قوی شدن موهام داره و اینکه چند تا امپول با چه فاصله هایی و با چه دوزی مصرف کنم؟
پاسخ خانم دکتر مشیری:
با سلام
بهتر است که از جهت بالابودن آندروژن ها در بدن خود یک ازمایش بدهید.
اگر اندروژن ها بالا نبود میتوانید از قرص زینک پلاس 10 میلی گرم و ب کمپلکس روزانه یک عدد مصرف نمایید.
سحر | 1399/03/22
سلام دوز مصرف ویتامین b6 در افراد ۴۰ ساله چ میزان هست؟
پاسخ خانم دکتر بیدار:
با سلام
ابتدا بیان کنید هدف از مصرف ویتامین ب6 به چه منظور است..