اطلاعات دارویی ریتوناویر

ریتوناویر آنزیم پروتئیناز ویروس HIV را مهار می کند که موجب برش پروتئین های ساختاری و تکثیری حاصل از ژن های اصلی gag و pol می شود. ژن Gag پروتئین های هسته و نوکلئوکپسید و ژن pol آنزیم های ترانس کریپتاز معکوس، ریبونوکلئاز H، اینتگراز و پروتئاز را کد می کند.

پروتئین هایی که توسط pol کد می شوند ابتدا به فرم پیش سازهای پلی پپتیدی gag-pol ترجمه می شوند و لازم است که توسط پروتئاز به پروتئین های نهایی تجزیه شوند.ریتوناویر موجب مهار برش پلی پروتئین gag-pol و در نتیجه تشکیل ذرات ویروسی نابالغ غیر عفونی می گردد.ریتوناویر مهارکننده قوی ایزوآنزیم های P450 CYP3A4 است که در کبد و لوله گوارش حضور دارند. این دارو یک لیگاند نوع دو است که کاملا مکمل حفره جایگاه فعال CYP3A4 است و به طور برگشت ناپذیر با نیتروژن تیازولی خود به آهن هم متصل می شود و موجب کاهش توانایی احیا پروتئین و ممانعت از احیا آن توسط احیاگر سیتوکروم P450 می شود.

ریتوناویر احتمالا در کاهش انتقالات سلولی  و بیرون راندن مهارکننده های پروتئازی دیگر از سلول توسط کانال های P-glycoprotein و MRP نقش دارد.

ریتوناویر یک مهارکننده پروتئاز ویروس نقص ایمنی انسانی1(HIV-1) است.پروتئاز HIV-1 آنزیمی است برای برش پروتئولیتیک پیش ساز های پلی پروتئینی ویروسی به پروتئین فعال لازم است. ریتوناویر به جایگاه فعال آنزیم متصل می شود و فعالیت آن را مهار می کند. مهار برش پلی پروتئین ها موجب تشکیل ذرات ویروسی نابالغ می شود.

مهارکننده های پروتئاز معمولا همیشه همراه با دو داروی ضد HIV-1 دیگر استفاده می شوند. ریتوناویر با دوز پایین موجب مهار آنزیم های سیتوکروم P450 3A4 و تقویت فارماکوکینتیکی داروهای مهارکننده پروتئاز دیگر می شود.

• جذب: متغیر
• حجم توزیع: 16-0.66 لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن(غلظت بالا در سرم و گره های لنفاوی)
• اتصال به پروتئین:98 -99%
• متابولیسم: کبدی، دارای 5 متابولیت
• زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: 2 ساعت
• دفع: 11% ادرار و 86% مدفوع

عفونت HIV-1

ریتوناویر معمولا همراه با سایر مهارکننده های پروتئاز برای افزایش اثر آن ها استفاده می شود.

بزرگسالان

ابتدا 300 میلی گرم هر دوازده ساعت و افزایش 100 میلی گرم هر دوازده ساعت در 5 روز تا 600 میلی گرم هر دوازده ساعت

در همراهی با سایر مهارکننده های پروتئاز:100-400 میلی گرم در روز در 1-2 دوز منقسم

کودکان

بزرگتر از یک ماه:ابتدا 250 میلی گرم به ازای هر مترمربع از سطح بدن، هر دو سه روز 50 میلی گرم به ازای هر متر مربع از سطح بدن تا حداکثر دوز 450 میلی گرم به ازای هر مترمربع از بدن افزایش میابد.(حداکثر 600 میلی گرم هر دوازده ساعت)

نوجوان

ابتدا 300 میلی گرم هر دوازده ساعت و افزایش 100 میلی گرم هر دوازده ساعت در 5 روز تا 600 میلی گرم هر دوازده ساعت

نکروز اپیدرمال , سندرم استیون جانسون , ازدیاد حساسیت به این دارو , تجویز همزمان با داروهایی که با CYP3A حذف می شوند یا موجب کاهش غلظت ریتوناویر می شوند

بی خوابی , اسهال , سردرد , تهوع , گیجی , استفراغ , ضعف , تب1 , درد عضلانی , بی اشتهایی , اشکال در بلع , نفخ , خواب آلودگی , ائوزینوفیلی , پاراستزی , درد شکمی , راش , تعریق زیاد , فارنژیت , افزایش اوریک اسید (هایپراورسمی) , افزایش تری گلیسیرید , مشکلات چشایی , افزایش GGT , افزایش کراتینین فسفوکیناز , افزایش LFTs , تحریک موضعی گلو

آمیودارون , ایرینوتکان , اسپری بودزوناید , دانوروبیسین , سیلدنافیل , داپوکستین , ریفاپنتین , رانولازین , پگ اینترفرون آلفا 2بی , نویراپین , اریترومایسین , بوسنتان , پروپافنون , پیموزاید , تادالافیل | سیالیس , تینیدازول , کینین , مفلوکین , داکلاتاسویر , ارگوتامین , ریفابوتین , تاموکسیفن , ترفنادین , کابرگولین , کاربامازپین , کلاریترومایسین , گل راعی , فلکاینید | فلکایینید , دی سولفیرام , تیوریدازین , ریفامپین , سالمترول , سایمتیدین , فلوتیکازون , نیلوتینیب , اسپارفلوکساسین , الوکسادولین , افاتینیب , پروپوکسیفن , زیلوتون , بپریدیل , پازوپانیب , تولواپتان , کنتراسپتیو تری فازیک , داساتینیب , پیماوانسرین , ومورافنیب , سفاماندول , ابیراترون , کوپانلیسیب , بریگاتینیب , فسوترودین , ایکسازومیب , الیگلوستات , جفیتینیب , بودزوناید استنشاقی , ادوکسابان , آرتمتر , آوانافیل , ماراویروک , دابرافنیب , اتراویرین , نتیل مایسین سولفات , گرپافلوکساسین , هالوفانترین , کاناگلیفلوزین , مومتازون داخل بینی , فلیبانسرین , ریوسیگوآت , الاگولیکس , تاسیملتئون , ابماسیکلیب , آتوواکوئون | آتوواکون , ماسیتنتان , ترابکتدین , سیمپرویر , پالبوسیکلیب , گیلتریتینیب , گلاسدگیب , لاروترکتینیب , دوولیزیب , الباسویر/گرازوپرویر , وراپاکسار , دکس برم فنیرامین , کلرازپات , انترکتینیب , کانابیدیول , سارسایکلین , تالازوپاریب , درونابینول , وکسلوتور , سیتاکسنتان , آرتسونات , آواپریتینیب , آسوناپرویر , کپماتینیب , نیتازوکسانید

red yeast rice

تجویز همزمان با داروهای خواب آور، ضد آریتمی یا آلکالوئیدهای ارگوت به خاطر اثر بر متابولیسم کبدی ریتوناویر می تواند موجب عوارض جانبی جدی یا تهدید کننده حیات شود.

ریتوناویر با مهار CYP450 3A موجب افزایش غلظت داروهایی می شود که با این سیستم متابولیزه می شوند.

ریتوناویر موجب افزایش قند خون و آغاز یا تشدید دیابت می شود.قند خون خود را بررسی کنید.

می تواند موجب افزایش تری گلیسیرید و کلسترول شود.

در بیماران هموفیلی موجب افزایش دفعات خونریزی می شود.

عملکرد خونی را به صورت دوره ای بررسی کنید.

داروی ریتوناویر از انتقال بیماری جلوگیری نمی کند.هنگام نزدیکی از کاندوم با جنس لاتکس یا پلی اورتان استفاده کنید.از سوزن، تیغ و مسواک مشترک استفاده نکنید.

این دارو موجب افزایش فعالیت سیستم ایمنی می گردد.در صورت بروز علایم عفونت نظیر تب، درد گلو، ضعف، سرفه یا کوتاهی تنفس به پزشک خود اطلاع دهید.

با تغییر وزن کودک دوز تجویزی باید توسط پزشک تغییر کند.

از روش های ضدبارداری غیرهورمونی نظیر کاندوم استفاده کنید.داروهای ضدبارداری هورمونی اثربخشی ندارند.

گروه B ( در این گروه از داروها، مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو خطری بر روی جنین ندارد، اما مطالعات کافی روی زنان باردار برای میزان خطر روی جنین در سه ماهه اول بارداری انجام نشده است.)

آتازاناویر , ایندیناویر , داروناویر , ساکویی ناویر | ساکیناویر , نلفیناویر , فوسامپرناویر , تیپراناویر , آمپرناویر , کوبیسیستات , لوپیناویر + ریتوناویر