Midazolam
اطلاعات دارویی میدازولام
میدازولام Midazolam
● میدازولام، یک بنزودیازپین، یک داروی آرام بخش و ضد اضطراب کوتاه اثر است که در محیط های مختلف پزشکی استفاده می شود.
● معمولاً با نام تجاری Versed شناخته می شود، با افزایش اثرات انتقال دهنده عصبی گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) بر روی سیستم عصبی مرکزی عمل می کند.
● میدازولام به طور گسترده برای آرامبخشی قبل از بیهوشی، آرامبخشی رویه ای و درمان تشنج حاد استفاده می شود.
● شروع سریع و مدت اثر نسبتاً کوتاه آن را برای مداخلات کوتاه مدت مناسب می کند و کاربردهای همه جانبه آن به برجسته شدن آن در عمل بالینی کمک می کند.
مکانیسم اثر
● میدازولام، یک بنزودیازپین، به عنوان یک تعدیل کننده مثبت آلوستریک گیرنده GABA-A عمل می کند.
● با اتصال به مکانهای خاص روی گیرنده، اثرات مهاری گابا را تقویت میکند و در نتیجه هیپرپلاریزه شدن غشاء و کاهش تحریکپذیری نورونها ایجاد میشود.
● این مکانیسم به خواص آرام بخش، ضد اضطراب و ضد تشنج آن کمک می کند.
فارماکودینامیک
● مشابه سایر بنزودیازپین ها، میدازولام با اتصال به مکان های خاص در گیرنده GABA-A، اثرات مهاری گابا را افزایش می دهد.
● این منجر به افزایش هجوم یون کلرید، هیپرپلاریزاسیون و کاهش تحریک پذیری عصبی می شود.
فارماکوکینتیک
● جذب: میدازولام در صورت تزریق داخل وریدی به سرعت جذب می شود.
● متابولیسم: متابولیسم کبدی گستردهای، عمدتاً توسط آنزیمهای سیتوکروم P450، از جمله CYP3A4، انجام میشود.
● حذف: نیمه عمر دفع نسبتاً کوتاه است، معمولاً حدود 1 تا 4 ساعت. متابولیت ها عمدتاً از طریق ادرار دفع می شوند.
موارد مصرف میدازولام
● آرامبخش قبل از بیهوشی برای ایجاد آرامش و کاهش اضطراب قبل از جراحی یا اقدامات پزشکی.
● آرام بخش رویه ای برای مداخلات تشخیصی یا درمانی مختلف.
● مدیریت تشنج حاد، به ویژه زمانی که تزریق داخل وریدی امکان پذیر باشد.
مقدار مصرف میدازولام
● آرامبخشی قبل از بیهوشی: برای بزرگسالان، دوز معمول داخل وریدی 1 تا 2.5 میلیگرم است که مدت کوتاهی قبل از عمل تجویز میشود، با تنظیمات بر اساس پاسخ فردی.
● آرامبخشی مرحله ای: دوزهای داخل وریدی برای آرامبخشی مرحله ای ممکن است بین 0.5 تا 5 میلیگرم باشد که دوز آن بر اساس سن بیمار، وضعیت سلامتی و ماهیت روش تنظیم میشود.
● تشنج حاد: دوزهای عضلانی یا داخل وریدی برای مدیریت تشنج حاد متفاوت است اما اغلب با 2 تا 5 میلی گرم شروع می شود.
موارد منع مصرف
● بیماران مبتلا به حساسیت یا آلرژی شناخته شده به میدازولام یا سایر بنزودیازپین ها.
● گلوکوم حاد زاویه باریک: در افراد مبتلا به این نوع خاص از گلوکوم اجتناب شود.
● در حالت شوک منع مصرف دارد.
عوارض جانبی میدازولام
● افسردگی تنفسی: به ویژه با دوزهای بالا یا تجویز سریع.
● آرام بخش: خواب آلودگی، گیجی و بی حالی.
● افت فشار خون: به ویژه در هنگام تجویز داخل وریدی.
● واکنش های متناقض: موارد نادر افزایش بیقراری، پرخاشگری و بیش فعالی.
● تهوع و استفراغ: در برخی موارد گزارش شده است.
تداخلات دارویی
● مضعفکنندههای CNS: افزایش آرامبخشی و افسردگی تنفسی هنگام استفاده با سایر داروهای مضعف سیستم عصبی مرکزی، مانند مواد افیونی یا الکل.
● مهارکنندههای CYP3A4: مصرف همزمان با مهارکنندههای قوی CYP3A4 ممکن است سطح میدازولام را افزایش دهد و به طور بالقوه منجر به افزایش اثرات آرامبخش شود.
هشدارها
● میدازولام می تواند باعث افسردگی تنفسی شود، به ویژه هنگامی که در دوزهای بالا یا همراه با سایر داروهای مضعف سیستم عصبی مرکزی تجویز شود.
● موارد نادری از واکنش های متناقض، از جمله افزایش تحریک و خصومت، گزارش شده است.
نکات قابل توصیه
● هنگام استفاده از میدازولام در افراد مسن احتیاط می شود، زیرا ممکن است نسبت به اثرات آن حساس تر باشند و خطر سقوط را افزایش دهند.
● در بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کلیه یا کبد، ممکن است تنظیم دوز لازم باشد.
مصرف در بارداری
● مصرف میدازولام در دوران بارداری باید با احتیاط انجام شود. بهتر است با پزشک مشورت شود.
مصرف در شیردهی
اشکال دارو میدازولام
● محلول خوراکی: برای اندیکاسیون های خاص، به ویژه برای آرامبخشی قبل از عمل در بیماران اطفال موجود است.
● اسپری بینی: برخی از فرمولاسیون ها برای تزریق داخل بینی طراحی شده اند و یک مسیر جایگزین برای کاربردهای خاص ارائه می دهند.
کوروش | 1403/01/17
با توجه به اثر قوی تر و سریع تر و طول اثر و به طبع آن گیجی کمتر در زمان در مقایسه با دیازپام این دارو چرا همچنان به عنوان چویس برای تشنج استفاده نمیشود؟
پاسخ دکتر طهورا رضائی:
سلام. میدازولام به دلیل شروع سریع اثر آن شناخته شده است و اغلب به عنوان درمان اورژانسی برای تشنج استفاده می شود. همچنین در خاتمه سریع تشنج، اغلب در کمتر از یک دقیقه بسیار موثر است. با این حال، نیمه عمر کوتاهی در سیستم عصبی مرکزی دارد.
از سوی دیگر، دیازپام برای درمان تشنج نیز در کنار سایر بیماری ها استفاده می شود. در حالی که ممکن است به سرعت میدازولام عمل نکند، مدت اثر بیشتری دارد.
انتخاب بین این دو دارو اغلب به شرایط خاص بستگی دارد، از جمله شدت و نوع تشنج، وضعیت سلامت کلی بیمار، و سایر داروهایی که ممکن است بیمار مصرف کند.
یکی از دلایلی که میدازولام ممکن است اولین انتخاب برای تشنج نباشد می تواند نیمه عمر کوتاه آن باشد، به این معنی که ممکن است نیاز به تجویز بیشتر داشته باشد. علاوه بر این، هر دارویی میتواند عوارض جانبی متفاوتی داشته باشد، و آنچه برای یک بیمار خوب عمل میکند ممکن است برای بیمار دیگر به خوبی جواب ندهد.