Acetazolamide
اطلاعات دارویی استازولامید
استازولامید Acetazolamide
استازولامید یک دیورتیک مهارکننده آنزیم کربنیک انهیدراز است که باعث کاهش فشار داخل چشم می شود. همچنین باعث افزایش دفع مایعات از کلیه ها می شود. از طرفی با مهار مسیرهای عصبی خاصی در مغز ، در درمان تشنج به صورت کمکی استفاده می شود .
مکانیسم اثر
استازولامید مهارکننده غیر رقابتی و برگشت پذیر آنزیم کربنیک انهیدراز است که با کاهش ساخت یون های هیدروژن و بیکربنات از کربن دی اکسید و آب سبب کاهش غلظت این یون ها در انتقال فعال به ترشحات می شود.
فارماکودینامیک
استازولامید یک مهارکننده آنزیم است که اختصاصا روی کربنیک انهیدراز اثر گذاشته و از هیدروژنه شدن کربن دی اکساید و دهیدروژنه شدن کربنیک اسید جلوگیری می کند .
این مهار آنزیمی باعث کاهش ترشح مایع زلالیه و درمان فشار بالا در چشم (گلوکوم) می شود .
در کلیه ها نیز کم شدن این یونها روی ترشح سدیم, پتاسیم و آب تاثیر گذاشته و دیورز ایجاد می شود .
فارماکوکینتیک
• استازولامید به خوبی از راه خوراکی جذب شده و حداکثر غلظت پلاسمایی آن در قرص های معمولی 1 تا 4 ساعت و در قرص های آهسته رهش 3 تا 6 ساعت بعد از مصرف ایجاد می شود.
• استازولامید در گلبول های قرمز, کورتکس کلیه و مایع زلالیه چشم توزیع شده و از جفت نیز عبور میکند.
• در خصوص ورود دارو به شیر اطلاعات دقیقی در دست نیست. نهایتا دارو بدون تغییر در ادرار دفع می شود.
موارد مصرف استازولامید
مقدار مصرف استازولامید
بزرگسالان
ادم : دوز اولیه 375 -250 میلی گرم خوراکی یا وریدی بصورت یک بار در روز که روز در میان یک دوز به دوز روزانه افزوده می شود تا اثر مطلوب ایجاد شود.
بیماری ارتفاع :
1000- 500 میلی گرم خوراکی روزانه در دوزهای منقسم ( بهتراست دارو 24 تا 48 ساعت قبل از صعود شروع شده و در حین صعود ادامه یابد.)
گلوکوم زاویه باز :
1000- 250 میلی گرم روزانه خوراکی ( دوز بیشتر از 250 میلی گرم بصورت منقسم مصرف شود.)
آماده سازی بیمار قبل از جراحی گلوکوم زاویه بسته:
250 میلی گرم خوراکی هر 4 ساعت ( در موارد حاد, دوز یاد شده به صورت وریدی مصرف می شود).
پروفیلاکسی تشنج : دوز اولیه 30 – 8 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در دوزهای منقسم ( 1000- 375 میلی گرم روزانه).
**دوز اولیه در بیمارانی که از سایر داروهای ضد تشنج نیز استفاده می کنند:
250 میلی گرم روزانه به صورت خوراکی یا وریدی یک بار در روز
کودکان (12 ساله و بزرگتر)
بیماری حاد ارتفاع : 2.5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بصورت خوراکی هر 12 ساعت (هر دوز ماکسیمم 125 میلی گرم)
گلوکوم : کپسول آهسته رهش 500 میلی گرم خوراکی روزانه 2 مرتبه
موارد منع مصرف
عوارض جانبی استازولامید
تداخلات دارویی
سالیسیلات ها - مهارکننده های کربنیک انهیدراز
هشدارها
موارد نادری از مرگ و میر به علت حساسیت شدید به داروی استازولامید (که ساختار سولفونامیدی دارد) گزارش شده است.
بعلت ساختار سولفونامیدی استازولامید ، در صورت ایجاد علایم حساسیت مفرط یا سایر واکنش های حساسیتی مصرف دارو باید قطع شده و اقدامات حمایتی شروع شود. در صورت مصرف دوز بالای آسپرین توام با استازولامید , ممکن است بی اشتهایی عصبی, کندی تنفس, خستگی, کما و حتی مرگ بروز کند.
افزایش دوز بیشتر از دوز توصیه شده برای افزایش اثرات دارو توصیه نمیشود چرا که باعث پاراستزی و خواب آلودگی شده و تغییری در اثربخشی ایجاد نمی شود. حتی افزایش دوز دارو در اغلب موارد سبب کاهش دیورز شده است.
نکات قابل توصیه
در صورت وجود هرکدام از موارد زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود :
بارداری یا قصد بارداری, شیردهی, آلرژی به دارو ( خصوصا به سولفونامیدها, سلکسیب, هیدروکلروتیازید, گلی بوراید و زونی ساماید ), سابقه بیماری (سنگ کلیوی , مشکلات ریوی, گلوکوم زاویه بسته, دیابت و دشواری تنفس).
دارو بصورت خوراکی و بدون توجه به غذا مصرف میشود. در صورت مشکلات گوارشی دارو بعد از غذا مصرف شود. در طی درمان ،مایعات فراوان باید مصرف شود.
اگر دوزی فراموش شد به محض یادآوری مصرف شود و اگر تا دوز بعدی فاصله ای نمانده است از آن صرف نظر شده و دوز 2 برابر نشود و برنامه عادی مصرف دارو ادامه یابد.
ناشناس | 1403/10/15
سلام مادرم مینیر دارن و میخواستن برای سرگیجه اشون میخوان این دارو رو امتحان کنن چند ماه پیش دو بار از این قرص خوردن و پاشون گز گز میکرد به خاطر همین دیگه نخورد ولی چند نفر از دوستان مادرم که مینیر گرفته بودن از این دارو استفاده کردن و میگفتن ماهم پامون گز گز میکرد ولی سرگیجه مون خوب شد این خطرناک نیست؟
پاسخ دکتر طهورا رضائی:
سلام. این عارضه ی شایع این دارو است ولی نباید این دارو بدون تجویز پزشک مصرف شود
اکرم | 1403/09/23
دخترمن ۱۱ ساله با وزن ۶۲ اوتیسم و به خاطر تشنج صبح یک قرص استازولامید۲۵۰ و نصف والپورات سدیم می خوره و شب یک استازولامید دیگه با یک والپورات سدیم ۵۰۰ کامل امشب اشتباهی دومرتبه دارو بهش دادیم یعنی دوتا استازولامید ۲۵۰ و دوتا والپورات سدیم ۵۰۰ با فاصله نیم ساعتی حالا باید چیکار کنم ؟؟؟
پاسخ دکتر طهورا رضائی:
سلام.مقداری که مصرف شده در محدوده ی دوز مجاز است درصورت بروز علائم ناخواسته یا عوارض دارویی به پزشک مراجعه کنید
یاس | 1403/09/18
سلام پزشک برای پدرم به خاطر جراحی استازولامید و فلومر(که ظاهرا سیپروفلوکسسین ) هست تجویز،کردن هر ۱۲ ساعت کلا ده عدد، اینکه فاصله بین این دارو ها فقط یک ساعت بوده اشکال نداره اول فلومر میخوردن بعد استازولامید رو؟ کامل جذب میشده؟
پاسخ دکتر طهورا رضائی:
سلام این دو دارو تداخل ندارند و مشکلی ایجاد نمیشود
سکینه | 1402/12/05
دختر ۱۳ساله ام استازولامید رابه جای کارمازپین استفاده کرده صبح ها نصف شب نصفی استفاده می کرد ولی امروز صبح یکی ونصفی شب دوتا ونصفی چه کار کنم ممنون
پاسخ دکتر طهورا رضائی:
دوز ایجاد سمیت در مصرف استازولامید می تواند بسته به عوامل فردی مانند وزن فرد، سلامت کلی و تحمل دارو تغییر کند. با این حال، توجه داشته باشید که تا 1 گرم (g) در روز معمولاً مشکلی ایجاد نمی کنند.
ولی با توجه به اینکه مصرف همزمان برخی داروها میتواند اثر دارو را افزایش دهد ، درصورت مشاهده ی علائم مشکوک مانند تغییر هوشیاری، تشنج، مشکل تنفس، درد یا سفتی قفسه سینه ،خونریزی یا کبودی غیرمعمول،استفراغ خون،چشم یا پوست زرد،لکه های قرمز روی پوست ،مدفوع سیاه ،بینی خونی، خون در ادرار فورا به پزشک مراجعه کنید.