● اگر شما یا فرزندتان شپش سر دارید، نهتنها به دنبال درمان قطعی هستید بلکه میخواهید سریعتر آنها را از بین ببرید.
● شپش (به انگلیسی: Lice) سالانه در بین 6 تا 12 میلیون دانشآموز اتفاق میافتد. برخی از شپشها در برابر درمانهای مبتنی بر پرمترین مقاومت میکنند، بنابراین باید از گزینههای درمانی دیگر برای خلاص شدن از شر شپش آگاه باشید.
● در موارد زیر باید از نظر شپش بررسی شوید:
○ اگر روی سر یا بدن فرزندتان شپش مشاهده کردید، باید درمان شود.
○ اگر با فردی که شپش دارد زندگی میکنید یا نزدیک به او هستید، باید شما هم بررسی شوید.
○ اگر با شخصی که شپش دارد در یک بستر بخوابید باید همزمان درمان شوید.
مطالعه بیشتر: شپش سر چیست؟
داروهای درمان شپش
● شپش را میتوان در خانه درمان کرد. داروی شپش به نام پدیکولوسید، بدون نسخه یا با نسخه در دسترس است. این دارو بهصورت شامپو، لوسیون و کرم شستشو در دسترس است. اگر باردارید یا در دوران شیردهی هستید، از پزشک خود بخواهید محصولی را توصیه کند که استفاده از آن بیخطر باشد.
● هم محصولات بدون نسخه (OTC) و هم درمانهای تجویزی ممکن است شپشهای زنده و تخمهای آنها را از بین ببرند. برای اطمینان، برچسب داروها را بررسی کنید. اگر شپشها هنوز بعد از 9 یا 10 روز به آرامی حرکت میکنند، احتمالاً در حال مرگ هستند. با پزشک در مورد اینکه آیا باید مجدداً داروها را مصرف کنید یا نه مشورت کنید.
داروهای OTC برای درمان شپش
● درمانهای OTC شپش با آفتکشها حاوی این مواد فعال هستند:
○ پیپرونیل بوتاکسید با پیرترینها. میتوانید از این درمان در کودکان 2 سال به بالا استفاده کنید. از گل داوودی ساخته شده است. اگر به گلهای داوودی یا ابروسیا حساسیت دارید از آن استفاده نکنید.
○ لوسیون پرمترین. این شامپو شپش برای استفاده در نوزادان و کودکان 2 ماهه به بالا تأیید شده است.
● درمانهای OTC بدون آفتکشها عبارتند از:
دایمتیکون. این یک ماده غیر آفتکش و بر پایه سیلیکون است که با پوشاندن شپشها و تداخل در توانایی آنها برای مدیریت آب عمل میکند. برخی از مطالعات نشان دادهاند که این ماده مؤثرتر از محصولات حاوی ضد آفت است.
● بیش از مقدار توصیه شده استفاده نکنید یا محصولات را ترکیب نکنید. اگر بعد از استفاده از درمانهای بدون نسخه، همچنان شپشها را در حال حرکت میبینید، به پزشک مراجعه کنید. ممکن است به محصول قویتری نیاز داشته باشید.
داروهای تجویزی برای درمان شپش
● درمانهای تجویزی شپش عبارتند از:
بنزیل الکل (Ulesfia)
● این لوسیون شپشهای فعال را میکشد نه تخمها را.
● این دارو میتواند شپش سر را در کودکان ۶ ماهه به بالا درمان کند و برای زنان باردار یا شیرده بیخطر است.
● ابتدا موها را شانه کنید، محصول را با شامپو روی موهای خشک بشویید و اجازه دهید حدود 10 دقیقه بماند و سپس آبکشی کنید. باید این درمان را در یک هفته تکرار کنید.
ایورمکتین (اسکلایس)
● این لوسیون بیشتر شپشهای سر، حتی شپشهایی را که تازه بیرونآمدهاند را تنها با یکبار استفاده از بین میبرد. نیازی به شانه زدن تخم شپش ندارید. کودکان 6 ماه به بالا میتوانند از این محصول استفاده کنند.
مالاتیون
● این لوسیون بسیار قوی شپش و تعدادی تخم شپش را فلج کرده و از بین میبرد. برای استفاده در کودکان 6 سال و بالاتر تأیید شده است. اگر 7 تا 9 روز بعد همچنان شپش را مشاهده کردید، به درمان دوم نیاز خواهید داشت.
● هشدار: محصول قابل اشتعال است. از مصرف همراه با سیگار و منابع حرارتی از جمله سشوار، اتو فر کننده، فندک و در کنار شومینه، بخاری و اجاقگاز خودداری کنید. استفاده همزمان از آنها میتواند باعث آتشسوزی شود.
● معمولاً تنها بهیکبار درمان با این محصول نیاز دارید. تخم و شپش زنده را از بین میبرد. برای استفاده در کودکان 4 سال به بالا بیخطر است.
● شامپو لیدان نیز برای درمان شپش مورد تأیید FDA است. اما آکادمی اطفال آمریکا دیگر آن را توصیه نمیکند؛ زیرا با آسیب سیستم عصبی همراه است.
نحوه استفاده از درمان شپش
● هنگام استفاده از درمان شپش، این نکات را در نظر داشته باشید:
- ○ همیشه دستورالعمل محصول را بهدقت دنبال کنید.
- ○ از یک شانه دندانه ریز یا شانه شپش همراه با محصول برای شانه زدن تمام شپشها استفاده کنید. (برخی از محصولات تجویزی نیازی به شانه کردن ندارند.)
- ○ اگر از شامپوی شپش استفاده میکنید، حتماً آن را روی سینک یا وان در حالی که شما و فرزندتان کاملاً لباس پوشیدهاید، بمالید. هنگام دوش گرفتن از محصول استفاده نکنید. باید میزان تماس آن با بدنتان را محدود کنید.
● شایعترین عارضه جانبی درمان شپش، تحریک پوست است. ممکن است باعث سوزش یا سوزش موقت شوند.
درمان خانگی شپش
● اگر نمیخواهید از درمانهای شیمیایی استفاده کنید، با پزشک در مورد گزینههای دیگر صحبت کنید. درمانهایی هم وجود دارند که میتوانید در خانه استفاده کنید. این درمانهای خانگی عبارتند از:
شانه زدن مرطوب
● به سادگی موها را خیس کنید و از یک شانه دندانه ظریف برای از بین بردن شپشهای فعال و تخمهای آنها استفاده کنید. باید این کار را هر هفته به مدت حداقل 3 هفته انجام دهید.
روغن ضروری
● روغنهای گیاهی مانند درخت چای و بادیان ممکن است شپشها را خفه کرده و از بین ببرند، اما مشخص نیست که چقدر خوب عمل میکند. البته ممکن است به این روغنها و سایر روغنهای ضروری واکنش آلرژیک داشته باشید.
عوامل خفهکننده
● برخی از افراد با گذاشتن مقادیر زیادی از یک ماده چرب روی پوست سر، پوشاندن با کلاه دوش و گذاشتن آن در هنگام خواب، سعی در خفه کردن و از بین بردن شپشها دارند. میتوانید ژله نفتی، سس مایونز یا روغن زیتون را امتحان کنید. اما ممکن است خوب اثر نکنند.
چگونه از شر شپش در خانه خلاص شویم؟
● شپشها میتوانند از بدن شما روی چیزهای اطراف مانند رختخواب، حوله و کلاه بخزند. اما آنها برای زنده ماندن به خون انسان نیاز دارند، بنابراین مدت زیادی پس از افتادن از بدن زنده نمیمانند.
● این نکات را برای درمان شپش در خانه امتحان کنید:
از گرما استفاده کنید
● اقلام مورد استفاده یا پوشیده شده توسط فرد دارای شپش را در آب داغ بشویید و روی حرارت زیاد خشک کنید. شپشها وقتی بیش از 5 دقیقه در معرض دمای بالاتر از 130 درجه فارنهایت قرار بگیرند میمیرند.
● هر چیزی را که به پوست یا پوست سر فرد برخورد کرده است را بشویید، از جمله ژاکت، کلاه، روسری، روبالشی، ملحفه و هدبند.
استفاده از کیسههای پلاستیکی
● اگر نمیتوانید وسایل را داخل ماشین لباسشویی و خشک کن بیندازید، آنها را به مدت 2 هفته در یک کیسه پلاستیکی ببندید.
جارو کشیدن
● فرشها، مبلها، اثاثیه یا لوازم داخلی و کفها را جاروبرقی بکشید تا موهایی را که ممکن است تخم شپشهای فعال به آن متصل شدهاند از بین ببرید.
ابزارهای مو را تمیز کنید
● برسها، شانهها و سایر لوازم جانبی مو را به مدت 5 تا 10 دقیقه در آب گرم و صابون قرار دهید.
از حشرهکش یا اسپری استفاده نکنید
● استنشاق این مواد یا جذب از طریق پوست میتوانند سمی باشند.
● اگر شپش دارید سعی کنید خجالت نکشید. این نشانه بیماری یا کثیف بودن شما یا فرزندتان نیست. حتی تمیزترین افراد هم به آن مبتلا میشوند. به دوستان و معلمان بگویید تا بچهها و کلاسهای درس خود را بررسی کنند و از انتشار این آفات جلوگیری کنند.
حلیمه | 1396/12/04
سهماهدچارهشپشسرهستمهمهکاکردمولی.....
پاسخ دکتر داروساز:
با سلام
به متخصص پوست کراجعه کنید.