Exenatide
اطلاعات دارویی اکسناتید











اکسناتید Exenatide
● اکسناتاید (Exenatide) که با نام های تجاری Byetta و Bydureon فروخته می شود، آگونیست گیرنده پپتید-1 شبه گلوکاگون (GLP-1 RA) است که در مدیریت دیابت نوع 2 استفاده می شود.
● اگزناتید که با تزریق زیر جلدی تجویز می شود، اثرات GLP-1 درون زا را تقلید می کند، ترشح انسولین را به روشی وابسته به گلوکز تحریک می کند، ترشح گلوکاگون را مهار می کند و تخلیه معده را کند می کند.
● این دارو به بهبود کنترل قند خون و مدیریت وزن کمک می کند.
● Byetta معمولا دو بار در روز قبل از غذا داده می شود، در حالی که Bydureon، یک فرمول طولانی اثر، دوز یک بار در هفته را ارائه می دهد.
● اکسناتید اغلب به عنوان مکمل رژیم غذایی و ورزش در درمان دیابت تجویز می شود.
مکانیسم اثر
● اکسناتید یک آگونیست گیرنده GLP-1 است که عملکرد پپتید-1 شبه گلوکاگون درون زا (GLP-1) را تقلید می کند.
● گیرنده های GLP-1 را فعال می کند و منجر به افزایش ترشح انسولین وابسته به گلوکز، کاهش ترشح گلوکاگون و تاخیر در تخلیه معده می شود.
● این اقدامات در مجموع به افزایش کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کمک می کند.
فارماکودینامیک
● ترشح انسولین وابسته به گلوکز: Exenatide ترشح انسولین وابسته به گلوکز را از سلول های بتای پانکراس افزایش می دهد و به کنترل سطح گلوکز بعد از غذا کمک می کند.
● سرکوب گلوکاگون: آزادسازی گلوکاگون را مهار می کند و تولید گلوکز کبدی را کاهش می دهد.
● تاخیر در تخلیه معده: اگزناتید تخلیه معده را کند می کند و به بهبود کنترل قند خون کمک می کند.
فارماکوکینتیک
● جذب: اگزناتید پس از تزریق زیر جلدی به آرامی جذب می شود.
● نیمه عمر: نیمه عمر حذف تقریباً 2.4 ساعت برای Byetta و حدود 2 هفته برای Bydureon است که امکان انتشار پایدار را در مدت طولانی تری فراهم می کند.
● متابولیسم: اگزناتید دچار تخریب پروتئولیتیک می شود.
● دفع: عمدتاً بدون تغییر از طریق ادرار دفع می شود.
موارد مصرف اکسناتید
● دیابت نوع 2
● مونوتراپی یا درمان ترکیبی دیابت
مقدار مصرف اکسناتید
Byetta (تزریق اگزناتید):
● دوز اولیه توصیه شده 5 میکروگرم به صورت زیر جلدی دو بار در روز در 60 دقیقه قبل از وعده های غذایی صبح و عصر تزریق می شود.
● پس از یک ماه، ممکن است دوز را به 10 میکروگرم دو بار در روز برای کنترل بیشتر قند خون افزایش دهید.
Bydureon (آهسته رهش):
● دوز معمولی 2 میلی گرم است که به صورت زیر جلدی یک بار در هفته در همان روز هر هفته، صرف نظر از وعده های غذایی، تزریق می شود.
● Bydureon به عنوان یک فرمول طولانی اثر و با رهش طولانی برای دوز راحت یک بار در هفته در دسترس است.
موارد منع مصرف
● سابقه شخصی یا خانوادگی کارسینوم مدولاری تیروئید (MTC)
● حساسیت شناخته شده
● بیماری شدید دستگاه گوارش
عوارض جانبی اکسناتید
● تهوع: عارضه جانبی شایع گوارشی، به ویژه در طول درمان اولیه.
● استفراغ: ممکن است اغلب همراه با حالت تهوع رخ دهد.
● اسهال: اختلالات گوارشی در برخی افراد گزارش شده است.
● هیپوگلیسمی: به ویژه هنگامی که همراه با سایر داروهای ضد دیابت استفاده شود.
● واکنش های محل تزریق: واکنش های موضعی در محل تزریق، مانند قرمزی یا خارش.
● پانکراتیت: مواردی از پانکراتیت، هرچند نادر، گزارش شده است.
● تومورهای سلول C تیروئید: مطالعات حیوانی افزایش خطر تومورهای سلول C تیروئید با آگونیست های گیرنده GLP-1 را نشان داده است.
تداخلات دارویی
● داروهای خوراکی:اکسناتید ممکن است بر جذب داروهای خوراکی تأثیر بگذارد. داروهای خوراکی را حداقل یک ساعت قبل یا یک ساعت بعد از تزریق اگزناتید تجویز کنید.
● وارفارین: اگزناتید ممکن است خطر خونریزی را در صورت مصرف همزمان با وارفارین افزایش دهد. از نظر علائم خونریزی به دقت تحت نظر باشید.
● انسولین و ترشح کننده های انسولین: خطر هیپوگلیسمی ممکن است در صورت استفاده از Exenatide در ترکیب با انسولین یا ترشح کننده های انسولین افزایش یابد.
هشدارها
● تومورهای سلول C تیروئید: مطالعات حیوانی افزایش خطر تومورهای سلول C تیروئید با آگونیست های گیرنده GLP-1 را نشان داده است.
● پانکراتیت: مواردی از پانکراتیت حاد، از جمله پانکراتیت هموراژیک یا نکروزان کشنده و غیر کشنده گزارش شده است.
نکات قابل توصیه
● در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی احتیاط توصیه می شود. عملکرد کلیه را قبل از شروع و به طور دوره ای در طول درمان کنترل کنید.
● خطر هیپوگلیسمی ممکن است در صورت استفاده از اگزناتید همراه با انسولین یا ترشح کننده های انسولین افزایش یابد.
مصرف در بارداری
● اطلاعات محدودی در مورد استفاده از اکسناتید در دوران بارداری در دسترس است.
مصرف در شیردهی
اشکال دارو اکسناتید
● Bydureon (تزریق با فرمول آهسته رهش): فرمولاسیون طولانی اثر برای تزریق زیر جلدی یک بار در هفته، که در یک قلم از پیش پر شده ارائه می شود.
المیرا حیدری | 1398/05/25
با سلام مقدار محتوای هر قلم ویکتوزا چند سی سی است و مقدار مایع قلم فورتیو چند سی سی است و هر قلم برای چند روز است
پاسخ خانم دکتر اسکناطی:
هر قلم ویکتوزا شامل 3 میلی لیتر محلول 6میلی گرم در میلی لیتر لیراگلوتاید می باشد (18 میلی گرم در هر قلم ).مقدار تجویز لیراگلوتاید 0.6 و 1.2 و 1.8 میلی گرم روزانه می باشد .
هر قلم فورتئو شامل 28 دوز 20 میلی گرم می باشد . مقدار مصرف دارو 20 میلی گرم یکبار در روز برای مدت حداکثر 24 ماه می باشد. هر قلم فورتئو برای 28 روز مصرف می باشد.