Phenobarbital
اطلاعات دارویی فنوباربیتال
فنوباربیتال Phenobarbital
● فنوباربیتال، یک باربیتورات، یک مضعف کننده سیستم عصبی مرکزی با اثر طولانی است که عمدتاً به عنوان یک داروی ضد صرع استفاده می شود.
● با سابقه ای که به اوایل قرن بیستم باز می گردد، همچنان گزینه ای ارزشمند برای کنترل تشنج است.
● فنوباربیتال اثرات خود را با افزایش فعالیت انتقال دهنده عصبی بازدارنده گاما آمینو بوتیریک اسید (GABA) اعمال می کند و در نتیجه تحریک پذیری عصبی را کاهش می دهد.
● علیرغم اثربخشی آن، استفاده از فنوباربیتال به دلیل خواص آرام بخش و پتانسیل تحمل و وابستگی آن به نفع داروهای ضد صرع جدیدتر کاهش یافته است.
مکانیسم اثر
● مدولاسیون GABAergic: فنوباربیتال به عنوان یک تعدیل کننده مثبت آلوستریک گیرنده های GABA-A عمل می کند و مدت زمان باز شدن کانال کلریدی را افزایش می دهد.
● اثر تقویت شده گابا: این منجر به افزایش اثر مهاری گابا، که انتقال دهنده عصبی بازدارنده اولیه در سیستم عصبی مرکزی است، می شود.
● تثبیت عصبی: فنوباربیتال با افزایش سیگنال های مهاری، غشاهای عصبی را تثبیت می کند و احتمال فعالیت الکتریکی غیرطبیعی را که باعث تشنج می شود، کاهش می دهد.
فارماکودینامیک
● مدولاسیون گیرنده گابا: فنوباربیتال با اتصال به گیرنده های GABA-A، عملکرد مهاری اسید گاما آمینوبوتیریک (GABA) را افزایش می دهد و منجر به افزایش هجوم یون کلرید و هیپرپولاریزاسیون عصبی می شود.
● مهار عصبی: فنوباربیتال با افزایش انتقال عصبی مهاری، تحریک پذیری عصبی را کاهش می دهد و به اثرات ضد صرع آن کمک می کند.
فارماکوکینتیک
● جذب: پس از مصرف خوراکی به خوبی از دستگاه گوارش جذب می شود.
● توزیع: به سد خونی مغزی نفوذ می کند و به طور گسترده در بافت های مختلف از جمله مغز توزیع می شود.
● متابولیسم: در کبد عمدتاً توسط آنزیم های میکروزومی کبد متابولیزه می شود.
● دفع: به صورت متابولیت از طریق ادرار با نیمه عمر نسبتاً طولانی دفع می شود.
موارد مصرف فنوباربیتال
● صرع: فنوباربیتال برای درمان انواع حملات صرع اندیکاسیون دارد.
● پیشگیری از تشنج: ممکن است برای پیشگیری از تشنج در شرایط پزشکی خاص یا پس از اعمال جراحی مغز و اعصاب استفاده شود.
● وضعیت صرع: فنوباربیتال ممکن است در مدیریت وضعیت صرع، یک اورژانس پزشکی که با تشنج های طولانی مشخص می شود، استفاده شود.
● آرامبخشی: در برخی موارد ممکن است برای آرامبخشی در مدیریت بیقراری یا اضطراب حاد استفاده شود.
مقدار مصرف فنوباربیتال
● تجویز خوراکی: فنوباربیتال معمولاً به صورت خوراکی تجویز می شود و دوز آن بر اساس سن، وزن و پاسخ فرد به درمان تنظیم می شود.
● تجویز تزریقی: تجویز داخل وریدی (IV) یا عضلانی (IM) ممکن است در شرایطی که تجویز خوراکی امکان پذیر نیست یا کنترل سریع تشنج ضروری است استفاده شود.
● درمان فردی: دوزها به صورت فردی تعیین می شوند و پزشک با دقت تیتر را برای دستیابی به سطوح درمانی و در عین حال به حداقل رساندن عوارض جانبی انجام می دهد.
موارد منع مصرف
● پورفیری: فنوباربیتال در افراد مبتلا به پورفیری، گروهی از اختلالات ژنتیکی نادر که بر سیستم عصبی و پوست تأثیر می گذارد، منع مصرف دارد.
● حساسیت مفرط: بیمارانی که دارای حساسیت مفرط شناخته شده به فنوباربیتال یا سایر باربیتورات ها هستند باید از مصرف آن خودداری کنند.
● افسردگی تنفسی: در شرایط مرتبط با افسردگی تنفسی، مانند نارسایی شدید تنفسی یا دیسترس تنفسی حاد، منع مصرف دارد.
عوارض جانبی فنوباربیتال
● آرامبخشی و خوابآلودگی: عوارض جانبی شایع شامل خوابآلودگی و آرامبخشی است.
● آتاکسی: عدم هماهنگی ارادی حرکات عضلانی.
● اختلال شناختی: اختلال در عملکرد شناختی، سردرگمی و مشکلات حافظه.
● ناراحتی های گوارشی: حالت تهوع، استفراغ و یبوست.
● واکنش های حساسیت بیش از حد: واکنش های آلرژیک، از جمله راش و تب.
تداخلات دارویی
● داروهای مضعف CNS
● وارفارین
● داروهای ضد بارداری خوراکی
● ضد انعقادها
هشدارها
● آرامبخشی و خوابآلودگی: فنوباربیتال میتواند باعث آرامبخشی و خوابآلودگی شود و بر هوشیاری و عملکرد شناختی تأثیر بگذارد. احتیاط لازم است، به ویژه هنگام رانندگی یا کار با ماشین آلات.
● افسردگی تنفسی: دوزهای بالا ممکن است منجر به افسردگی تنفسی شود که نیاز به نظارت دقیق دارد، به ویژه در بیماران مبتلا به بیماری های تنفسی.
● عادت و وابستگی: استفاده طولانی مدت می تواند منجر به عادت، تحمل و وابستگی جسمی و روانی شود. قطع مصرف باید به تدریج و تحت نظارت پزشکی باشد.
نکات قابل توصیه
● فنوباربیتال ممکن است با افزایش خطر ناهنجاری های مادرزادی در هنگام استفاده در دوران بارداری همراه باشد.
● فواید باید به دقت در برابر خطرات احتمالی سنجیده شود و سایر گزینه های ضد صرع ممکن است در نظر گرفته شود.
● نوزادان متولد شده از مادرانی که در دوران بارداری از فنوباربیتال استفاده کرده اند ممکن است علائم ترک را تجربه کنند.
مصرف در بارداری
● فنوباربیتال ممکن است با افزایش خطر ناهنجاری های مادرزادی در هنگام استفاده در دوران بارداری همراه باشد.
● فواید باید به دقت در برابر خطرات احتمالی سنجیده شود و سایر گزینه های ضد صرع ممکن است در نظر گرفته شود.
● نوزادان متولد شده از مادرانی که در دوران بارداری از فنوباربیتال استفاده کرده اند ممکن است علائم ترک را تجربه کنند.
اشکال دارو فنوباربیتال
● شربت
● آمپول
فرزاد امیری | 1403/02/21
چهار سال هست که از فنوباربیتال 100 استفاده میکنم اما هنوزم بهتر یاهم خوب نشدم
پاسخ دکتر طهورا رضائی:
با سلام. با پزشک خود در این خصوص مشورت کنید.