Chloramphenicol
اطلاعات دارویی کلرامفنیکل
کلرامفنیکل Chloramphenicol
● کلرامفنیکل یک آنتی بیوتیک قوی با طیف وسیعی از فعالیت در برابر عفونت های مختلف باکتریایی است.
● این دارو با مهار سنتز پروتئین باکتریایی عمل می کند و تولید پروتئین های ضروری را که باکتری ها برای رشد و تکثیر به آن نیاز دارند، مختل می کند.
● کلرامفنیکل در برابر باکتری های گرم مثبت و گرم منفی موثر است و برای درمان طیف وسیعی از عفونت ها ارزشمند است.
● با این حال، استفاده از آن به دلیل پتانسیل عوارض جانبی جدی، از جمله سرکوب مغز استخوان، محدود است.
● در نتیجه، کلرامفنیکل اغلب برای مواردی که سایر آنتی بیوتیک ها بی اثر هستند یا منع مصرف دارند، استفاده می شود.
مکانیسم اثر
● کلرامفنیکل اثرات ضد میکروبی خود را با مهار سنتز پروتئین باکتریایی اعمال می کند.
● به ریبوزوم باکتری، به ویژه به زیر واحد 50S متصل می شود و از تشکیل پیوندهای پپتیدی بین اسیدهای آمینه در طول سنتز پروتئین جلوگیری می کند.
● این اختلال رشد و تولید مثل باکتری را متوقف می کند و منجر به مرگ سلولی باکتری می شود.
● مکانیسم اثر برای یک گونه باکتری خاص نیست و باعث می شود کلرامفنیکل در برابر طیف وسیعی از باکتری ها موثر باشد.
فارماکودینامیک
● فارماکودینامیک کلرامفنیکل شامل تأثیر آن بر باکتری ها است.
● با مهار سنتز پروتئین، از تولید پروتئین های ضروری مورد نیاز برای رشد و بقای باکتری ها جلوگیری می کند.
● این امر منجر به وقفه در تکثیر باکتری می شود و در نهایت منجر به مرگ سلولی باکتری می شود.
فارماکوکینتیک
● فارماکوکینتیک کلرامفنیکل شامل جذب، توزیع، متابولیسم و دفع آن در بدن است.
● پس از مصرف خوراکی، کلرامفنیکل از دستگاه گوارش جذب شده و در بافت های مختلف توزیع می شود.
● این ماده عمدتاً در کبد متابولیزه می شود و عمدتاً از طریق ادرار دفع می شود.
● در بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کبد یا کلیه ممکن است تنظیم دوز لازم باشد.
موارد مصرف کلرامفنیکل
● عفونت های جدی ناشی از باکتری های گرم مثبت و گرم منفی حساس
● عفونت های ریکتزیال
● انواع خاصی از مننژیت
● عفونت های بی هوازی شدید
مقدار مصرف کلرامفنیکل
● دوز کلرامفنیکل می تواند بر اساس عفونت خاص تحت درمان، سن، وزن و سابقه پزشکی بیمار متفاوت باشد.
● پیروی از دوز ارائهشده توسط پزشک یا همانطور که روی برچسب دارو مشخص شده است، مهم است.
● کلرامفنیکل در فرمولاسیون های مختلفی از جمله کپسول های خوراکی و فرمولاسیون های IV موجود است.
موارد منع مصرف
● حساسیت مفرط شناخته شده به کلرامفنیکل یا هر یک از اجزای دارو
● سابقه سرکوب مغز استخوان یا اختلالات خونی
● سندرم گری (در نوزادان و نوزادان نارس)
عوارض جانبی کلرامفنیکل
عوارض جانبی رایج کلرامفنیکل:
● حالت تهوع
● استفراغ
● اسهال
● راش یا خارش
● کم خونی برگشت پذیر
عوارض جانبی جدی نادر:
● سرکوب مغز استخوان
● کمخونی آپلاستیک
● سندرم گری (در نوزادان)
● نوروپاتی محیطی
تداخلات دارویی
● وارفارین: افزایش خطر خونریزی به دلیل اثرات بالقوه بر لخته شدن خون.
● سایر داروهایی که بر مغز استخوان تأثیر میگذارند: استفاده ترکیبی با سایر داروهای سرکوبکننده مغز استخوان میتواند خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.
هشدارها
عوارض جانبی جدی:
● کلرامفنیکل می تواند عوارض جانبی جدی و بالقوه کشنده ای مانند سرکوب مغز استخوان و کم خونی آپلاستیک ایجاد کند.
● در صورت بروز علائمی مانند تب، گلودرد، کبودی یا خونریزی غیر معمول، مراقبت فوری پزشکی ضروری است.
سندرم گری (در نوزادان):
● در نوزادان و نوزادان، کلرامفنیکل می تواند منجر به "سندرم خاکستری" شود، یک بیماری نادر اما جدی که با اتساع شکم، سیانوز و فروپاشی قلبی عروقی مشخص می شود.
نکات قابل توصیه
● اختلالات خونی: نظارت منظم بر شمارش خون در طول درمان با کلرامفنیکل به دلیل خطر سرکوب مغز استخوان بسیار مهم است.
● عملکرد کبد و کلیه: تنظیم دوز ممکن است برای بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کبد یا کلیه ضروری باشد.
مصرف در بارداری
● کلرامفنیکل تنها در صورتی باید در دوران بارداری استفاده شود که مزایای بالقوه آن بیشتر از خطرات احتمالی باشد.
● اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، قبل از استفاده از این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف در شیردهی
● به طور کلی توصیه می شود هنگام استفاده از کلرامفنیکل از شیردهی خودداری کنید.
اشکال دارو کلرامفنیکل
● فرمولاسیون داخل وریدی (IV): در یک محیط بالینی برای عفونت های شدید تجویز می شود.
پرسش از دکتر داروساز