کلسی تریول Calcitriol
کلسی تریول یا 1 و 25 دی هیدروکسی کوله کلسیفرول فرم فعال ویتامین D بدن است.
انواع ویتامین D را بشناسیم
مکانیسم اثر
کلسی تریول سطح کلسیم را با افزایش جذب کلسیم و فسفات از مجرای گوارشی، و بازجذب آنها از کلیه و مهار آزادسازی هورمون پاراتیروئید تنظیم می کند.
فارماکودینامیک
کلسی تریول شکل دارویی از ویتامین D است و اثرات ضد پوکی استخوان، تعدیل کننده ایمنی، ضدسرطان، ضدپسوریازیس، آنتی اکسیدان و تعدیل خلق دارد. ویتامین D هم اثرات تقویت و هم سرکوب سیستم ایمنی را نشان داده است.
فارماکوکینتیک
- شروع اثر: 2-6 ساعت در مصرف خوراکی
- زمان رسیدن به حداکثر غلظت سرمی:3-6 ساعت
- دوام اثر: 3-5 روز(خوراکی/وریدی)
- اتصال به پروتئین: 99.9%
- متابولیسم: 24-هیدروکسیلاز به کلسیتروئیک اسید، همچنین هیدروکسیلاسیون گام به گام حلقه لاکتون ویتامین D3
- نیمه عمر حذف: 5-8 ساعت(بزرگسالان)، 27 ساعت(کودکان)
- دفع:مدفوع(50%)، ادرار(16%)
موارد مصرف کلسی تریول
هیپوفسفاتمی ارثی و هیپوپاراتیروئیدیسمو در مدیریت کمبود کلسیم و استئودیستروفی کلیوی در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه که دیالیز می شوند استفاده می شود.
همچنین همراه با کلسیم در مدیریت و پیشگیری از پوکی استخوان اولیه یا القا شده توسط کورتیکواستروئید مورد استفاده قرار میگیرد.
مقدار مصرف کلسی تریول
بزرگسالان
کمبود کلسیم مرتبط با دیالیز مزمن کلیوی
خوراکی
- ابتدا: 0.25 میکروگرم خوراکی یک بار در روز تا روز در میان؛ با دوز های 0.5-1 میکروگرم در روز هر 4-8 هفته افزایش یابد
وریدی
- ابتدا: 1-2 میکروگرم وریدی(0.02 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) 3 باردرهفته؛ دوز را هر 2-4 هفته تنظیم کنید
- دوز نگهدارنده: 0.5-4 میکروگرم وریدی سه بار در هفته
هایپوپاراتیروئیدیسم/شبه هایپوپاراتیروئیدیسم
ابتدا: 0.25 میکروگرمخوراکی یک بار در روز؛با دوز 0.25 میکروگرمهر 2-4 هفته افزایش دهید
نگهدارنده: 0.5-2 میکروگرم خوراکی یک بار در روز
هایپرپاراتیروئیدیسم ثانویه در بیماری کلیوی متوسط تا شدید
0.25 میکروگرم در روز خوراکی؛ ممکن است تا 0.5 میکروگرم در روز افزایش یابد
کودکان
کمبود کلسیم مرتبط با دیالیز مزمن کلیوی
0.25-2 میکروگرم خوراکی یک باردرروز
هایپرپاراتیروئیدیسم/شبه هایپرپاراتیروئیدیسم
زیر 1سال: 0.04-0.08 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن خوراکی یک بار در روز
1-5سال: 0.25-0.75 میکروگرم خوراکی یک بار در روز
بزرگتر از 6 سال: 0.5-2 میکروگرم خوراکی یک بار در روز
کمبود فسفات ارثی
ابتدا: 0.015-0.02 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن خوراکی یک بار در روز
نگهدارنده: 0.03-0.06 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن خوراکی یک بار در روز
بیش از 2 میکروگرم خوراکی در روز نشود
هایپرپاراتیروئیدیسم ثانویه در بیماری کلیوی متوسط تا شدید
زیر 3 سال: 0.01-0.015 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن درروز
3 سال به بالا: 0.25 میکروگرم در روز خوراکی؛ ممکن است تا 0.5 میکروگرم در روز افزایش یابد
هیپوکلسمی در نوزادان نارس
1میکروگرم روزانه برای 5 روزموارد منع مصرف
عوارض جانبی کلسی تریول
تداخلات دارویی
بوروسومب، کلسی فدیول، دوکسی کلسیفرول، پاری کلسیتول
هشدارها
ویتامین D اضافی می تواند موجب سرکوب هورمون پاراتیروئید شود
خطر افزایش کلسیم یا فسفات وجود دارد .
کارایی در بیماران با سندرم سوجذب غیرقابل پیش بینی است
مکمل کلسیم خوراکی برای پاسخ بالینی به ویتامین D ضروری است
در سندرم سوءجذب، نارسایی کلیوی یا کبدی احتیاط کنیدنکات قابل توصیه
داروی کلسی تریول را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف کنید و از افزایش یا کاهش دوز و مدت زمان مصرف خودداری کنید.
داروی مایع را با پیمانه مخصوص اندازه گیری کنید.
مایعات زیادی بنوشید مگر اینکه پزشک شمار را منع کرده باشد.
در صورت استفراغ یا اسهال مداوم یا تعریق بیش از حد عادی به پزشک خود اطلاع دهید.شما در مصرف این دارو میتوانید به راحتی دچار کم آبی شوید که موجب اختلال الکترولیت جدی می شود.
کلسی تریول بخشی از برنامه درمانی شما است که حاوی رژیم غذایی هم می باشد.رژیم غذایی تجویز شده را حتما رعایت کنید.
در صورتی که باید استراحت مطلق باشید یا هر نوعی از جراحی را دارید شاید دوز شما نیاز به تغییر داشته باشد.از دستورات پزشک پیروی کنید.
دارو را در دمای اتاق و به دور از رطوبت، نور و گرما نگهداری کنید.
دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید.اگر نزدیک دوز بعدی است از آن صرف نظر کنید.برای جبران دوز از دست رفته دوز را افزایش ندهید.مصرف در بارداری
دارو های مشابه
کلسی فدیول، دوکسرکلسیفرول، پاری کلسیتول
پرسش از دکتر داروساز