● یکی از شایعترین بیماریهای ناشی از کمبود تغذیه درست در دنیا، کم خونی ناشی از فقر آهن است. کم خونی بیشتر در زنان و کودکان رایج است و معمولاً به دلیل جذب ضعیف آهن در بدن یا کمبود آهن در رژیم غذایی اتفاق میافتد. ما در این مطلب قصد داریم دلایل نیاز بدن به آهن را بررسی کنیم.
چرا آهن در بدن مهم است؟
● این روزها اطلاعات مردم در خصوص نیاز بدن به آهن بیشتر از گذشته شده است. آهن در واقع یک ماده معدنی ضروری در بدن است که به سلامت خون کمک شایانی میکند تا خون از این طریق بتواند بهتر اکسیژن را در بدن حمل کند. این ماده معدنی ضروری هم برای تولید گلبولهای قرمز سالم بدن مورد نیاز است و هم در عملکرد درست هموگلوبین نقش مؤثری دارد.
● هموگلوبین پروتئینی در گلبولهای قرمز خون است که با آهن کار میکند تا اکسیژن را از ریهها به اندامها و بافتهای مختلف بدن منتقل کرده و دی اکسید کربن را از اندامها و بافتها به ریهها برگرداند. از آن جایی که هموگلوبین، اکسیژن را برای عضلات و مغز فراهم میکند و از این طریق بر عملکردهای فیزیکی و ذهنی تأثیر میگذارد، میتوان گفت نقشی حیاتی را در بدن ایفا میکند.
● وقتی سطح آهن بدن شما کافی نیست، به احتمال زیاد دچار کم خونی ناشی از فقر آهن میشوید. هر نوع آسیب، از دست دادن خون، خونریزی و بیماریهای گوارشی که جذب آهن در بدن را مختل میکنند، میتوانند در نهایت بدن را با کم خونی شدید مواجه کنند.
● همچنین کمبود ویتامینها و پروتئینهای مغذی و مفید مانند فولات، پروتئین و ویتامین C نیز، باعث تشدید کم خونی ناشی از فقر آهن میشوند. یکی از بهترین راهکارهای پیشگیری از کم خونی، مصرف مکملهای آهن است.
نشانههای پایین بودن سطح آهن در بدن
● افراد زیادی در جامعه اعم از کودکان، زنان و مردان دچار کمبود آهن هستند. کمبود آهن در بدن در صورتی که به موقع درمان نشود، میتواند به یک بیماری جدی به نام کم خونی ناشی از فقر آهن تبدیل شود. این اتفاق به وضعیتی اشاره دارد که در آن خون شما به اندازه کافی حاوی گلبولهای قرمز سالم و حامل اکسیژن نیست.
● در نتیجه ممکن است با علائم زیر مواجه شوید:
- ○ خستگی و کمبود انرژی
- ○ مشکل در تمرکز
- ○ تنگی نفس
- ○ حملات مکرر بیماری
- ○ مشکل در تنظیم دمای بدن و اغلب احساس سرما در بدن
- ○ سردرد
- ○ تپش قلب
- ○ پوست رنگ پریده
- ○ شنیدن صدای خش خش، وز وز یا زنگ داخل سر
- ○ درد زبان یا مشکل در بلع
- ○ احساس تغییر در طعم غذا
- ○ خارش
- ○ ریزش مو
- ○ میل به اقلام غیر خوراکی مانند خاک یا یخ
- ○ ایجاد زخمهای باز دردناک در گوشههای دهان
- ○ ناخنهای قاشقی
- ○ تمایل به حرکات پاها به صورت غیر قابل کنترل (سندروم پای بیقرار)
● معمولاً در مراحل اولیه کاهش آهن بدن، ممکن است این علائم را تجربه نکنید. علائم زمانی بروز میکنند که شدت بیماری نیز بیشتر شده است. اما سعی کنید برای اطمینان خاطر بیشتر هر چند وقت یک بار آزمایشات لازم را برای بررسی ویتامینها و بخصوص سطح آهن بدن انجام دهید.
۱۰ دلیل نشان دهنده نیاز بدن به مکمل آهن
● برای اینکه به مشکل فقر آهن مبتلا نشوید، باید حتما از یک رژیم غذایی اصولی پیروی کنید. مصرف مواد غذایی حاوی آهن میتواند تا حد زیادی از بروز این بیماری پیشگیری کند. اما اگر به این مشکل دچار شدید، میتوانید با مصرف مکملهای آهن کمبود آهن بدن را برطرف نمایید.
● در ادامه ۱۰ دلیل که نشان دهنده نیاز بدن به آهن هستند را یک به یک بررسی میکنیم.
۱. افزایش میزان هموگلوبین بدن
● همانطور که پیش از این هم اشاره کردیم، عملکرد اصلی آهن، حمل اکسیژن در خون از طریق هموگلوبین است. به هر اندازه که سطح آهن در بدن شما بیشتر باشد هموگلوبین بیشتری برای تولید گلبولهای قرمز نیز تولید میشود.
● یکی از دلایل نیاز بدن به آهن دقیقا همین جا مشخص میشود. مصرف مکمل آهن باعث افزایش تولید گلبولهای قرمز در بدن میشود و در نتیجه به عملکرد بهتر بدن و در نهایت سلامت بدن منجر میشود.
● زمانی که خون از دست میدهید، تعداد هموگلوبین بدن نیز کاهش پیدا میکند. بنابراین میتوانیم بگوییم طبیعی است که کم خونی در زنان شایعتر است. چرا که در طول عادت ماهیانه خون قابل توجهی را از دست میدهند.
● کم خونی را میتوان با مصرف مکمل آهن به صورت منظم درمان کرد و همچنین سطح هموگلوبین را افزایش داد. در صورتی که کم خونی ناشی از فقر آهن درمان نشود میتواند منجر به آریتمی، سوفل قلبی، بزرگ شدن قلب و نارسایی قلبی شود.
۲. افزایش سطح ایمنی بدن
● در صورتی که سطح آهن در بدن به اندازه کافی باشد، سیستم ایمنی بدن نیز عملکرد بهتری خواهد داشت. پس یکی از دلایل دیگر نیاز بدن به آهن، تقویت ایمنی بدن است. آهن با حذف سموم به مبارزه با ویروسها و باکتریهای مضر میرود و به این شکل سیستم ایمنی بدن را قوی میکند. زمانی که مکمل آهن مصرف میکنید، سطح هموگلوبین بدن افزایش پیدا میکند و به دنبال آن اکسیژن راحتتر و سریعتر به اندامهای مختلف بدن میرسد. اینگونه بیماریها و عفونتهای احتمالی نیز از بین خواهند رفت.
● علاوه بر این، آهن برای تکثیر سلولهای ایمنی بخصوص لنفوسیتهایی که مسئول تولید یک پاسخ خاص به عفونت هستند کاملا ضروری است.
۳. به حداقل رساندن کبودی
● کبودی که گاه به گاه اتفاق میافتد ممکن است طبیعی به نظر برسد. اما اگر کبودی در بدن تکرار شود میتواند نشانه کمبود آهن در بدن باشد. زمانی بدن دچار کبودی میشود که سیستم انعقاد داخلی آنطور که باید در بدن به درستی کار نمیکند. با مصرف مکمل آهن میتوان تا حد زیادی فقر آهن در بدن را جبران کرده و در نتیجه کبودیهای بدن را به حداقل رساند.
۴. عملکرد ورزشی بهتر
● جالب است بدانید ورزشکاران، خصوصا ورزشکاران زن، در مقایسه با افرادی که سبک زندگی فعالی ندارند، بیشتر در معرض فقر آهن هستند. تحقیقی که متخصصین سلامت در این زمینه انجام دادهاند حاکی از آن است که زنان ورزشکار در حوزه ورزش استقامتی باید روزانه چیزی حدود ۱۰ میلی گرم آهن عنصری را به میزان توصیه شده در رژیم غذایی خود مصرف کنند.
● کمبود آهن در بدن ورزشکاران علاوه بر اینکه باعث تضعیف سیستم ایمنی آنها میشود میتواند باعث افت سطح عملکرد ورزشی آنها نیز شود. این موضوع زمانی اتفاق میافتد که به دلیل کمبود آهن، سطح هموگلوبین کاهش پیدا میکند و اکسیژن به خوبی به ماهیچهها منتقل نمیشود.
● کمبود آهن همچنین باعث کشیدگی عضلات و کاهش قدرت عضلانی بدن ورزشکاران میشود. با مصرف مکمل آهن استقامت بدن در طول فعالیت بدنی افزایش پیدا کرده و عملکرد ماهیچهها نیز بهبود بخشیده میشود. علاوه بر این، خطر بافت ملتهب و درد بدن نیز به شکل چشمگیری کاهش پیدا میکند.
۵. کاهش میزان خستگی
● طبق توضیحات گذشته یکی از علائم کم خونی در بدن خستگی مفرط است. وقتی بدن کم خون میشود شما دائما احساس خستگی میکنید و انرژیتان همیشه در پایینترین حد خود قرار دارد. این به این دلیل است که سطح ناکافی آهن میتواند بر کارایی شما در استفاده از انرژی بدنتان تأثیر بگذارد.
● کمبود آهن همچنین باعث عدم تمرکز، کاهش استقامت و افزایش تحریکپذیری میشود. همانطور که میدانید، آهن اکسیژن را به عضلات و مغز حمل میکند و آن را به یک عنصر حیاتی برای عملکرد ذهنی و فیزیکی تبدیل میکند.
● طی یک مطالعه تحقیقاتی که روی زنان ۱۸ تا ۵۳ ساله که احساس خستگی داشتند انجام شده بود، مشخص شد که شرکت کنندگانی که مقدار آهن بیشتری دریافت کرده بودند، احساس خستگی کمتری داشتند. مصرف مکمل آهن در این مورد نیز میتواند بسیار تاثیرگذار باشد.
۶. افزایش عملکرد شناختی
● همزمان با کاهش سطح آهن در بدن، عملکرد شناختی نیز افت میکند. تحقیقات این موضوع را ثابت کردهاند که هرچقدر میزان آهن بدن کمتر باشد، به همان اندازه میزان تمرکز و توجه در افراد نیز کاهش پیدا میکند.
● وقتی بدن با کمبود آهن مواجه میشود، سطح هموگلوبین کاهش پیدا کرده و مغز نیز اکسیژن کافی دریافت نمیکند. با مصرف مکمل آهن میتوان عملکردهای بهینه در بدن از جمله تمرکز، توجه، حافظه و سایر عملکردهای شناختی را بازیابی کرد.
7. کمک به داشتن بارداری سالم
● در دوران بارداری، حجم خون و تولید گلبولهای قرمز خون به شکل قابل توجهی افزایش پیدا میکند تا مواد مغذی و اکسیژن برای جنین در حال رشد فراهم شود. با توجه به این موضوع میتوان گفت زنان باردار نسبت به حالت عادی به آهن بیشتری نیاز دارند. جذب آهن نیز در دوران بارداری به حداکثر ممکن میرسد.
● اگر فردی در دوران بارداری به کمبود آهن مبتلا شود، خطر زایمان زودرس و کم وزن بودن نوزاد را افزایش میدهد. اثر مخرب دیگری که فقر آهن میتواند روی جنین بگذارد این است که رشد شناختی یا رفتاری نوزاد مختل میشود.
● همچنین کمبود آهن در زنان باردار، سیستم ایمنی آنها را تضعیف کرده و در نتیجه خطر ابتلا به بیماریهای عفونی را در آنها افزایش میدهد. به طور کلی مکمل آهن باید در دوران بارداری مصرف شود بخصوص زمانی که مادر باردار دچار فقر آهن است. البته میزان دقیق مصرف مکمل آهن را پزشک متخصص تعیین میکند.
۸. سمزدایی مغز و بدن و کمک به خواب بهتر
● پس از مصرف مکمل آهن، آنزیمهای حاوی آهن وارد مغز و اندامهای مختلف بدن میشوند تا سموم بالقوه آزاد شده توسط بدن را خنثی کنند. علاوه بر این، این آنزیمها سایر آلودگیها و سموم مضری که از بیرون وارد بدن میشوند را نیز میتوانند خنثی کنند. نیاز بدن به آهن به همین دلیل است که سموم مختلف از بدن پاکسازی شده و از ورود سایر سموم نیز جلوگیری به عمل آورد.
● همچنین طی تحقیقاتی که در خصوص ارتباط میزان آهن با کم خوابی انجام شده، مشخص شده است که سطح ناکافی آهن سبب بد خوابی، بیخوابی، خواب بیقرار و آپنه خواب میشود. بنابراین با مصرف مکمل آهن میتوان اختلال خواب را درمان کرده و کیفیت خواب را افزایش داد.
۹. کمک به سلامت پوست
● اگر به دنبال یک پوست سالم و درخشان هستید، بهتر است تنها به محصولات مراقبت از پوست اکتفا نکنید و مصرف مکمل آهن را نیز در برنامه خود بگنجانید. برخی از علائم رایج کم خونی در بدن به شکل مستقیم روی سلامت پوست نیز تأثیر میگذارند. از جمله نشانههای آن میتوانیم به حلقههای کبود زیر چشم، تیرگی پوست و لکههای تیره اشاره کنیم.
● زمانی که سطح هموگلوبین خون در بدن کاهش پیدا میکند خون از پوست منحرف شده و به جای آن به سمت اندامهای حیاتی هدایت میشود. وقتی خون به پوست نرسد، سلامت پوست تضعیف شده و حالتی رنگ پریده به خود میگیرد. مصرف منظم مکمل آهن میتواند به بدن کمک کند تا بهتر زخمهای پوستی را ترمیم کرده و میزان کبودیها و تیرگیها را به حداقل ممکن برساند.
۱۰. تقویت ظاهر مو
● آخرین مورد از دلایل نیاز بدن به آهن، تقویت مو است. ریزش مو میتواند دلایل متعددی داشته باشد. سبک زندگی ناسالم، تغذیه نامناسب و… از جمله عواملی هستند که ریزش مو را تشدید میکنند.
● ممکن است این سوال را بپرسید که مکمل آهن چگونه میتواند از ریزش مو جلوگیری کرده و ظاهر مو را تقویت کند؟ آهن با اطمینان از دریافت اکسیژن مناسب و کافی باعث تحریک رشد مو شده و از ریزش مو جلوگیری میکند. با تامین اکسیژن سلولها و بافتهای بدن ترمیم پیدا میکنند و به دنبال آن پوست و مو نیز به خوبی تغذیه میشوند. با افزایش میزان آهن در بدن، موها شفاف، درخشان، صاف و سالم خواهند بود و خاصیت ارتجاعی آنها بیشتر میشود.
درج نظر