● سرطان تخمدان رشد سلول‌هایی است که در تخمدان‌ها تشکیل می‌شوند. سلول‌ها به سرعت تکثیر می‌شوند و می‌توانند به بافت‌های سالم بدن حمله کرده و آنها را از بین ببرند.
● دستگاه تناسلی زنان شامل دو تخمدان است، یکی در هر طرف رحم. تخمدان‌ها - هر کدام به اندازه یک بادام - تخمک و همچنین هورمون‌های استروژن و پروژسترون تولید می‌کنند.
● درمان سرطان تخمدان معمولاً شامل جراحی و شیمی درمانی است.
علائم سرطان تخمدان چیست؟
● زمانی که سرطان تخمدان برای اولین بار ایجاد می‌شود، ممکن است علائم قابل توجهی ایجاد نکند. هنگامی که علائم سرطان تخمدان رخ می‌دهد، علائم آن معمولاً به سایر بیماری‌های شایع‌تر نسبت داده می‌شود.
● علائم و نشانه‌های سرطان تخمدان ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- ○ نفخ یا تورم شکم
- ○ هنگام غذا خوردن به سرعت احساس سیری می‌کند
- ○ کاهش وزن
- ○ ناراحتی در ناحیه لگن
- ○ خستگی
- ○ کمر درد
- ○ تغییر در عادات روده مانند یبوست
- ○ نیاز مکرر به ادرار کردن
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
● اگر علامت یا علائمی دارید که شما را نگران می‌کنند، حتم به پزشک مراجعه کنید.
علت ابتلا به سرطان تخمدان چیست؟
● مشخص نیست چه چیزی باعث ایجاد سرطان تخمدان می‌شود، اگرچه پزشکان مواردی را شناسایی کرده‌اند که می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
● سرطان تخمدان زمانی شروع می‌شود که سلول‌های داخل یا نزدیک تخمدان‌ها تغییراتی (جهش) در DNA خود ایجاد کنند. DNA سلول حاوی دستورالعمل‌هایی است که به سلول می‌گوید چه کاری انجام دهد. این تغییرات به سلول‌ها می‌گوید که به سرعت رشد کرده و تکثیر شوند و توده‌ای (توموری) از سلول‌های سرطانی ایجاد کنند. سلول‌های سرطانی زمانی به زندگی خود ادامه می‌دهند که سلول‌های سالم بمیرند. آنها می‌توانند به بافت‌های مجاور حمله کنند و از تومور اولیه جدا شوند تا به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابند (متاستاز).
انواع سرطان تخمدان
● نوع سلولی که سرطان در آن شروع می‌شود، نوع سرطان تخمدان شما را تعیین می‌کند و به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهد کدام درمان برایتان بهترین است. انواع سرطان تخمدان عبارتند از:
○ سرطان اپیتلیال تخمدان. این نوع رایج‌ترین است. شامل چندین زیرگروه، از جمله سرطان سروز و کارسینوم موسینوس هم است.
○ تومورهای استرومایی. این تومورهای نادر معمولاً در مراحل اولیه نسبت به سایر سرطان‌های تخمدان تشخیص داده می‌شوند.
○ تومورهای سلول زایا. این سرطان نادر تخمدان در سنین پایین‌تر رخ می‌دهد.
عوامل خطر ایجاد سرطان تخمدان
● عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش دهند عبارتند از:
○ سن زیاد. با افزایش سن خطر ابتلا به سرطان تخمدان افزایش می‌یابد. اغلب در افراد مسن تشخیص داده می‌شود.
○ تغییرات ژنی ارثی. درصد کمی از سرطان های تخمدان ناشی از تغییرات ژنی است که از والدین خود به ارث برده‌اید. ژن‌هایی که خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می‌دهند عبارتند از BRCA1 و BRCA2. این ژن‌ها خطر ابتلا به سرطان سینه را نیز افزایش می‌دهند.
● چندین تغییر ژنی دیگر برای افزایش خطر سرطان تخمدان شناخته شده است، از جمله تغییرات ژنی مرتبط با سندرم لینچ و ژن‌های BRIP1، RAD51C و RAD51D.
○ سابقه خانوادگی سرطان تخمدان. اگر بستگان خونی دارید که سرطان تخمدان در آنها تشخیص داده شده است، ممکن است خطر ابتلا به این بیماری در شما افزایش پیدا کند.
○ اضافه وزن یا چاقی. اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می‌دهد.
○ درمان جایگزینی هورمونی پس از یائسگی. مصرف هورمون درمانی جایگزین برای کنترل علائم و نشانه‌های یائسگی ممکن است خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش دهد.
○ اندومتریوز. یک اختلال اغلب دردناک است که در آن بافتی شبیه به بافتی که داخل رحمتان را می‌پوشاند در خارج از رحم رشد می‌کند.
○ سن شروع و پایان قاعدگی. شروع قاعدگی در سنین پایین یا شروع یائسگی در سنین بالاتر یا هر دو ممکن است خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش دهد.
○ باردار نشدن. اگر هرگز باردار نشده‌اید، ممکن است خطر ابتلا به سرطان تخمدان در شما بیشتر باشد.
● مطالعه بیشتر: کیست تخمدان در اثر چیست و چگونه درمان می‌شود؟
راه‌های پیشگیری از سرطان تخمدان
● هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از سرطان تخمدان وجود ندارد. اما ممکن است راه‌هایی برای کاهش خطر وجود داشته باشند:
○ مصرف قرص‌های ضدبارداری. از پزشک بپرسید که آیا قرص‌های ضدبارداری برایتان مناسب هستند یا خیر. مصرف قرص‌های ضدبارداری خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش می‌دهد. هرچند این داروها خطراتی هم به همراه دارند که باید همراه با پزشک بررسی کنید.
○ بررسی عوامل خطر. اگر سابقه خانوادگی سرطان سینه و تخمدان دارید، این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. ممکن است به یک مشاور ژنتیک ارجاع داده شوید که آیا آزمایش ژنتیک انجام دهید یا خیر. اگر مشخص شد که تغییر ژنی دارید که خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می‌دهد، ممکن است برای جلوگیری از سرطان، نیاز به جراحی برای برداشتن تخمدان‌ها باشد.
تشخیص سرطان تخمدان
● آزمایش‌ها و روش‌های مورد استفاده برای تشخیص سرطان تخمدان عبارتند از:
○ معاینه لگن. در طول معاینه لگن، پزشک انگشتان (دستکش دار) خود را وارد واژن می‌کند و هم‌زمان دستی را روی شکم فشار می‌دهد تا اندام‌های لگنی‌تان را حس کند (لمس کند). پزشک همچنین دستگاه تناسلی خارجی، واژن و دهانه رحم را به صورت بصری معاینه می‌کند.
○ تست‌های تصویربرداری. آزمایشاتی مانند سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن شکم و لگن ممکن است به تعیین اندازه، شکل و ساختار تخمدان‌ها کمک کند.
○ آزمایش خون. آزمایش خون ممکن است شامل آزمایش‌های عملکرد اندام باشد که می‌توانند به تعیین سلامت کلی‌تان کمک کنند.
● پزشک همچنین ممکن است خون شما را برای نشانگرهای تومور که نشان دهنده سرطان تخمدان هستند آزمایش کند. به‌عنوان‌مثال، آزمایش آنتی ژن سرطانی (CA) 125 می‌تواند پروتئینی را که اغلب در سطح سلول‌های سرطانی تخمدان یافت می‌شود، شناسایی کند. این آزمایشات نمی‌توانند به پزشک بگوید که آیا سرطان دارید یا خیر، اما ممکن است سرنخ‌هایی در مورد تشخیص و پیش آگاهی به شما ارائه کند.
○ عمل جراحی. گاهی اوقات پزشک نمی‌تواند از تشخیص مطمئن باشد تا زمانی که تحت عمل جراحی برداشتن تخمدان و آزمایش آن برای علائم سرطان قرار بگیرید.
○ آزمایش ژنتیک. پزشک ممکن است آزمایش نمونه خون را برای بررسی تغییرات ژنی که خطر سرطان تخمدان را افزایش می‌دهد، تجویز کند. دانستن تغییر ارثی در DNA به پزشک کمک می‌کند تا در مورد برنامه درمانی‌تان تصمیم بگیرد. ممکن است نیاز باشد تا اطلاعات را با خویشاوندان خونی خود، مانند خواهر و برادر و فرزندانتان، به اشتراک بگذارید، زیرا آنها نیز ممکن است در معرض خطر ابتلا به همان تغییرات ژنی باشند.
● هنگامی که مشخص شد که به سرطان تخمدان مبتلا هستید، پزشک از اطلاعات حاصل از آزمایشات برای تعیین مرحله سرطان استفاده می‌کند. مراحل سرطان تخمدان از 1 تا 4 متغیر است که اغلب با اعداد رومی I تا IV نشان داده می‌شود. پایین‌ترین مرحله نشان می‌دهد که سرطان محدود به تخمدان‌ها است. در مرحله 4، سرطان به نواحی دیگر بدن گسترش یافته است.
درمان سرطان تخمدان
● درمان سرطان تخمدان معمولاً شامل ترکیبی از جراحی و شیمی درمانی است. درمان‌های دیگر ممکن است در شرایط خاص استفاده شوند.
جراحی سرطان تخمدان
● جراحی عبارت است از:
○ جراحی برای برداشتن یک تخمدان. برای سرطان در مراحل اولیه که فراتر از یک تخمدان گسترش نیافته است، جراحی ممکن است شامل برداشتن تخمدان آسیب دیده و لوله فالوپ آن باشد. این روش ممکن است توانایی شما برای بچه دار شدن را حفظ کند.
○ جراحی برای برداشتن هر دو تخمدان. اگر سرطان در هر دو تخمدان وجود داشته باشد، اما هیچ نشانه‌ای از سرطان اضافی وجود نداشته باشد، جراح ممکن است هر دو تخمدان و هر دو لوله فالوپ را خارج کند. این روش رحم شما را دست نخورده باقی می‌گذارد، بنابراین ممکن است همچنان بتوانید با استفاده از جنین‌ها یا تخمک‌های منجمد یا با تخمک‌های اهداکننده باردار شوید.
○ جراحی برای برداشتن هر دو تخمدان و رحم. اگر سرطان شما گسترده‌تر است یا نمی‌خواهید توانایی خود را برای بچه‌دار شدن حفظ کنید، جراح تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ، رحم، غدد لنفاوی مجاور و چین‌هایی از بافت چربی شکم (امنتوم) را برمی‌دارد.
○ جراحی برای سرطان پیشرفته. اگر سرطان شما پیشرفته باشد، پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن هر چه بیشتر سرطان توصیه کند. گاهی اوقات شیمی درمانی قبل یا بعد از جراحی در این شرایط انجام می‌شود.
شیمی درمانی سرطان تخمدان
● شیمی درمانی یک درمان دارویی است که از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول‌های سریع رشد در بدن از جمله سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. داروهای شیمی درمانی را می‌توان به داخل رگ تزریق کرد یا به صورت دهانی مصرف کرد.
● شیمی درمانی اغلب پس از جراحی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی مانده استفاده می‌شود. قبل از جراحی نیز می‌توان از آن استفاده کرد.
● در شرایط خاص، داروهای شیمی درمانی ممکن است در حین جراحی حرارت داده شده و به شکم تزریق شوند (شیمی درمانی داخل صفاقی هایپرترمیک). داروها قبل از تخلیه برای مدت معینی در جای خود باقی می‌مانند. سپس عملیات به پایان می‌رسد.
درمان هدفمند سرطان تخمدان
● درمان‌های دارویی هدفمند بر نقاط ضعف خاص موجود در سلول‌های سرطانی تمرکز دارند. با حمله به این نقاط ضعف، درمان‌های دارویی هدفمند می‌توانند باعث مرگ سلول‌های سرطانی شوند.
● اگر به دنبال درمان هدفمند برای سرطان تخمدان هستید، پزشک ممکن است سلول‌های سرطانی‌تان را آزمایش کند تا مشخص کند کدام درمان هدفمند بیشترین تأثیر را بر سرطان شما دارد.
هورمون درمانی
● هورمون درمانی از داروهایی برای جلوگیری از اثرات هورمون استروژن بر سلول‌های سرطان تخمدان استفاده می‌کند. برخی از سلول‌های سرطانی تخمدان از استروژن برای کمک به رشد خود استفاده می‌کنند، بنابراین مسدود کردن استروژن ممکن است به کنترل سرطان کمک کند.
● هورمون درمانی ممکن است یک گزینه درمانی برای برخی از انواع سرطان تخمدان با رشد کند باشد. همچنین اگر سرطان پس از درمان‌های اولیه عود کند، ممکن است یک گزینه مناسب باشد.
ایمونوتراپی
● ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می‌کند. سیستم ایمنی بدن که با بیماری مبارزه می‌کند ممکن است به سلول‌های سرطانی حمله نکند؛ زیرا آنها پروتئین‌هایی تولید می‌کنند که به آنها کمک می‌کند از سلول‌های سیستم ایمنی پنهان شوند. ایمونوتراپی با تداخل در این فرایند عمل می‌کند.
● ایمونوتراپی ممکن است گزینه‌ای برای درمان سرطان تخمدان در شرایط خاص باشد.
مراقبت حمایتی (تسکین دهنده)
● مراقبت تسکینی یک مراقبت پزشکی تخصصی است که بر تسکین درد و سایر علائم یک بیماری جدی تمرکز دارد. متخصصان مراقبت‌های تسکینی با شما، خانواده و سایر پزشکانتان همکاری می‌کنند تا حمایت بیشتری را ارائه دهند که مکمل درمان‌های اصلی‌تان است. مراقبت تسکینی را می‌توان در حین انجام سایر درمان‌های تهاجمی مانند جراحی و شیمی درمانی استفاده کرد.
● هنگامی که از مراقبت تسکینی همراه با سایر درمان‌های مناسب استفاده شود، افراد مبتلا به سرطان ممکن است احساس بهتر و عمر طولانی‌تری داشته باشند.
● مراقبت تسکینی توسط تیمی متشکل از پزشکان، پرستاران و سایر متخصصان ویژه آموزش دیده ارائه می‌شود. هدف تیم‌های مراقبت تسکینی بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به سرطان و خانواده‌هایشان است. این شکل از مراقبت در کنار سایر درمان‌هایی که ممکن است دریافت کنید ارائه می‌شود.
درج نظر