پروبیوتیک Probiotic


● پروبیوتیک ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که اغلب به‌عنوان باکتری «خوب» شناخته می‌شوند و در صورت مصرف به مقدار کافی فواید سلامتی متعددی را ارائه می‌کنند.

● این میکروارگانیسم ها شبیه باکتری های مفیدی هستند که به طور طبیعی در روده انسان یافت می شوند.

● پروبیوتیک ها معمولا به عنوان مکمل های غذایی استفاده می شوند و همچنین به طور طبیعی در برخی از غذاهای تخمیر شده مانند ماست، کفیر و کلم ترش وجود دارند.

● آنها نقش مهمی در حفظ تعادل سالم میکرو فلور در سیستم گوارش دارند، که می تواند تأثیر مثبتی بر سلامت گوارشی داشته باشد، از سیستم ایمنی بدن حمایت کند و به طور بالقوه به رفاه کلی کمک کند.

● پروبیوتیک ها در گونه‌ها و فرمول‌های مختلفی برای هدف قرار دادن نگرانی‌های سلامت خاص موجود هستند.

 

مکانیسم اثر

حذف رقابتی:
● باکتری های پروبیوتیک می توانند با میکروارگانیسم های مضر برای منابع و محل های چسبندگی روده رقابت کنند و به طور بالقوه از رشد بیش از حد باکتری های بیماری زا جلوگیری کنند.

تولید متابولیت ها:
● پروبیوتیک ها می توانند موادی مانند اسید لاکتیک و باکتریوسین تولید کنند که محیطی نامطلوب برای باکتری های مضر ایجاد می کنند.

تعدیل ایمنی:
● برخی از سویه‌های پروبیوتیک می‌توانند با سلول‌های ایمنی در بافت لنفاوی مرتبط با روده تعامل داشته باشند و بر پاسخ ایمنی تأثیر بگذارند و تحمل ایمنی را افزایش دهند.

عملکرد سد روده:
● پروبیوتیک ها ممکن است به تقویت یکپارچگی سد روده کمک کنند و عبور مواد مضر به جریان خون را کاهش دهند.

 

فارماکودینامیک

بازیابی تعادل میکروبیوتای روده:
● پروبیوتیک ها می توانند به بازگرداندن تعادل سالم باکتری های مفید در روده کمک کنند که برای هضم، جذب مواد مغذی و سلامت کلی روده مهم است.

تعدیل ایمنی:
● برخی از سویه های پروبیوتیک می توانند بر سیستم ایمنی تأثیر بگذارند و به طور بالقوه پاسخ های ایمنی را تقویت کنند یا التهاب بیش از حد را تنظیم کنند.

تولید ترکیبات زیست فعال:
● باکتری های پروبیوتیک می توانند ترکیبات زیست فعالی مانند اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه و پپتیدهای ضد میکروبی تولید کنند که می توانند اثرات فیزیولوژیکی مختلفی داشته باشند.

 

فارماکوکینتیک

بقا و کلونیزاسیون:
● سویه‌های پروبیوتیک باید در محیط اسیدی معده و نمک‌های صفراوی در روده کوچک زنده بمانند تا به کولون برسند، جایی که می‌توانند کلون شوند و اثرات مفید خود را اعمال کنند.

زمان انتقال:
● مدت زمانی که طول می کشد تا پروبیوتیک ها از دستگاه گوارش عبور کنند می تواند متفاوت باشد و ممکن است بر اثربخشی آنها تأثیر بگذارد.

پاکسازی:
● پروبیوتیک ها معمولاً مانند داروها از بدن پاک نمی شوند. در عوض، جمعیت آنها می تواند در طول زمان بر اساس رژیم غذایی، محیط، و عوامل دیگر تغییر کند.

موارد مصرف پروبیوتیک

● سلامت دستگاه گوارش: برای ارتقای سلامت دستگاه گوارش، کاهش علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و مدیریت اسهال.

● حمایت ایمنی: برای حمایت از سیستم ایمنی سالم و کاهش خطر عفونت های تنفسی فوقانی.

● اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک: برای پیشگیری یا کاهش اسهال که می تواند به عنوان یک عارضه جانبی مصرف آنتی بیوتیک رخ دهد.

● سلامت واژن: برخی از گونه های پروبیوتیک برای حمایت از سلامت واژن، به ویژه در پیشگیری یا مدیریت عفونت های واژن استفاده می شود.

● سلامت پوست: تحقیقات نوظهور نقش بالقوه پروبیوتیک ها را در مدیریت بیماری های پوستی مانند اگزما نشان می دهد.

● سلامت عمومی: پروبیوتیک ها همچنین به عنوان یک مکمل سلامت عمومی برای حمایت از سلامت کلی مصرف می شوند.

 

مقدار مصرف پروبیوتیک

● دوزهای پروبیوتیک بسته به سویه خاص، فرمولاسیون و کاربرد مورد نظر می تواند بسیار متفاوت باشد.

● دوز براساس روی برچسب محصول یا توسط پزشک ارائه می شود.

● دوزهای رایج مکمل های پروبیوتیک از میلیون ها تا میلیاردها واحد تشکیل دهنده کلنی (CFU) در روز متغیر است.

● دوزها نیز ممکن است بر اساس نگرانی هدفمند سلامتی، مانند سلامت روده، حمایت ایمنی، یا اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک متفاوت باشد.

موارد منع مصرف

افراد دچار نقص ایمنی:
● در افرادی که سیستم ایمنی آنها به شدت آسیب دیده است، مانند افراد مبتلا به HIV/AIDS یا تحت درمان های سرکوب کننده سیستم ایمنی، استفاده از پروبیوتیک ها ممکن است خطر عفونت را ایجاد کند و باید با احتیاط برخورد شود.

بیماران بدحال:
● استفاده از پروبیوتیک در بیماران بدحال یا مبتلایان به پانکراتیت شدید یا سایر شرایط پزشکی حاد ممکن است به دلیل خطرات احتمالی منع مصرف داشته باشد.

آلرژی ها یا حساسیت های شناخته شده:
● افرادی که دارای آلرژی های شناخته شده یا حساسیت به سویه ها یا اجزای خاص پروبیوتیک در مکمل های پروبیوتیک هستند باید از آن محصولات خاص اجتناب کنند.

 

عوارض جانبی پروبیوتیک

علائم گوارشی:
● نفخ، گاز، اسهال یا ناراحتی معده ممکن است اتفاق بیفتد، به ویژه هنگامی که برای اولین بار مصرف مکمل پروبیوتیک را شروع می کنید یا با دوزهای بالا.

واکنش های آلرژیک:
● در موارد نادر، واکنش های آلرژیک به سویه های خاص پروبیوتیک یا مواد تشکیل دهنده مکمل های پروبیوتیک ممکن است رخ دهد. علائم ممکن است شامل خارش، بثورات پوستی یا تورم باشد.

 

تداخلات دارویی

سرکوب‌کننده‌های ایمنی:
● پروبیوتیک‌ها ممکن است از نظر تئوری بر پاسخ ایمنی تأثیر بگذارند و می‌توانند با داروهای سرکوب‌کننده ایمنی مورد استفاده در گیرندگان پیوند یا مدیریت بیماری‌های خود ایمنی تداخل داشته باشند.

آنتی بیوتیک ها:
● گاهی اوقات پروبیوتیک ها در کنار آنتی بیوتیک ها برای جلوگیری از اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک مصرف می شوند.

● با این حال، برای جلوگیری از کاهش اثربخشی آنتی بیوتیک ها، آنها باید در زمان های جداگانه مصرف شوند.

داروهای ضد قارچ:
● برخی از داروهای ضد قارچ ممکن است بر تعادل میکرو فلور روده تأثیر بگذارند و به طور بالقوه بر اثربخشی پروبیوتیک ها تأثیر بگذارند.

 

هشدارها

افراد دارای نقص ایمنی:
● افراد دارای نقص ایمنی، مانند افرادی که دچار نقص ایمنی شدید هستند یا داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی دریافت می کنند، باید با احتیاط از پروبیوتیک ها استفاده کنند، زیرا خطر نظری عفونت وجود دارد.

واکنش های آلرژیک:
● برخی از افراد ممکن است واکنش های آلرژیک به سویه های خاص پروبیوتیک یا مواد تشکیل دهنده مکمل های پروبیوتیک را تجربه کنند. علائم واکنش آلرژیک ممکن است شامل کهیر، خارش یا مشکل در تنفس باشد.

علائم گوارشی:
● در برخی موارد، مکمل‌های پروبیوتیک می‌توانند باعث علائم گوارشی مانند نفخ، گاز یا اسهال شوند، به‌ویژه زمانی که برای اولین بار مصرف مکمل یا با دوزهای بالا شروع می‌شود.

نکات قابل توصیه

● قبل از شروع رژیم مکمل پروبیوتیک، افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای، به ویژه آنهایی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، باید با پزشک برای تعیین مناسب بودن استفاده از پروبیوتیک مشورت کنند.

● انتخاب سویه و دوز مناسب پروبیوتیک باید توسط پزشک یا یک متخصص تغذیه ثبت شده هدایت شود، به خصوص در هنگام استفاده از پروبیوتیک ها برای شرایط سلامت خاص.

● ذخیره سازی مناسب پروبیوتیک ها برای حفظ حیات آنها مهم است. آنها باید طبق دستورالعمل سازنده، اغلب در مکانی خشک و خنک و از گرما و رطوبت محافظت شوند.

 

مصرف در بارداری

● پروبیوتیک ها به طور کلی برای افراد باردار بی خطر در نظر گرفته می شوند که از طریق منابع غذایی مانند ماست مصرف شوند.

● با این حال، استفاده از مکمل های پروبیوتیک در دوران بارداری باید با پزشک صحبت شود، زیرا ایمنی و اثربخشی سویه ها و فرمولاسیون های خاص ممکن است متفاوت باشد.

● مکمل های پروبیوتیک فقط باید در دوران بارداری با راهنمایی حرفه ای استفاده شوند.

مصرف در شیردهی

● مصرف پروبیوتیک در دوران شیردهی به طور کلی بی خطر است و ممکن است مزایای بالقوه ای هم برای مادر شیرده و هم برای نوزاد داشته باشد.

● برخی از پروبیوتیک ها به طور طبیعی در شیر مادر یافت می شوند و می توانند به رشد میکروبیوم روده سالم در نوزاد کمک کنند.

● با این حال، مکمل‌های خاص پروبیوتیک باید با احتیاط در دوران شیردهی استفاده شوند و توصیه می‌شود قبل از شروع هر رژیم غذایی جدید در این دوران با پزشک مشورت کنید.

دارو های مشابه

● پروبیوتیک ها از این نظر منحصر به فرد هستند که داروهای سنتی نیستند، بلکه میکروارگانیسم های زنده یا مکمل هستند.

● هیچ جایگزین دارویی مستقیمی برای پروبیوتیک ها وجود ندارد.

● با این حال، برخی از افراد ممکن است مصرف غذاهای غنی از پروبیوتیک مانند ماست، کفیر، کیمچی، کلم ترش یا کامبوچا را برای وارد کردن طبیعی باکتری های مفید به رژیم غذایی خود در نظر بگیرند.

● این غذاها را می توان در کنار مکمل های پروبیوتیک برای حمایت از سلامت روده استفاده کرد.

اشکال دارو پروبیوتیک

● کپسول
● قرص‌ها
● پودرها
● آدامس
● غذاهای تخمیر شده
● قطره
"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • علی مرادی | 1399/05/22

      سلام و عرض ادب جناب دکتر تاثیر سویه ای کولای 1917 برای فرد دارای کولیت اولسروز مزمن چقدر هست؟ میدونم که به احتمال بسیار قوی تا زمان مصرف اثرات مفید خودش رو نشون میده ولی میخواستم بدونم آیا قابلیت باقیماندن در روده بعد از قطع مصرف رو داره یا خیر؟ بنده با توجه به درگیری با این بیماری و همچنین زمینه تحصیلی در میکروبیولوژی و ویروس شناسی اطلاعات کافی در زمینه فیزیولوژی میکروبیوتای روده ها دارم اما اطلاعات کاربردی و تجارب بیماران بسیار کمک کننده است. با سپاس

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام بله تاثیرات مثبت آن بررسی شده است و در بعضی مقالات تاثیر مثبت آن همرده با مزالازین نتیجه گیری شده است. در مقاله ای استفاده آن حداقل یک سال ذکر شده که در خصوص طول درمان باید با پزشک متخصص مشورت کنید