● سرطان روده بزرگ (به انگلیسی colon cancer) نوعی سرطان است که از روده بزرگ یا راست روده شروع می‌شود. روده بزرگ و رکتوم اندام‌هایی هستند که قسمت پایینی دستگاه گوارش را تشکیل می‌دهند.
● با توجه به مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، سرطان روده بزرگ - که به عنوان سرطان کولورکتال نیز شناخته می‌شود. در حقیقت، انجمن سرطان آمریکا (ACS) تخمین می‌زند که از هر 23 مرد، 1 نفر و از هر 25 زن، 1 نفر در طول زندگی خود به سرطان روده بزرگ مبتلا می‌شوند.
● علائم، درمان و چشم انداز سرطان روده بزرگ به طور کلی به مرحله‌ای که سرطان در آن تشخیص داده می‌شود بستگی دارد.
مراحل سرطان روده بزرگ
● پزشکان از مرحله‌بندی به‌عنوان یک دستورالعمل کلی برای تعیین پیشرفت سرطان استفاده می‌کنند. دانستن مرحله سرطان برای پزشک مهم است؛ زیرا به تعیین بهترین برنامه درمانی کمک می‌کند. همچنین راه خوبی برای تخمین چشم انداز بلندمدت شماست.
● مرحله 0 سرطان کولون اولین مرحله و مرحله 4 پیشرفته‌ترین مرحله است. در ادامه همه مراحل تعریف شده‌اند:
○ مرحله 0. همچنین به عنوان کارسینوم در محل شناخته می‌شود، در این مرحله سلول‌های غیرطبیعی فقط در پوشش داخلی روده بزرگ یا رکتوم قرار دارند.
○ مرحله 1. سرطان به پوشش یا مخاط روده بزرگ یا رکتوم نفوذ کرده است و ممکن است در لایه عضلانی رشد کرده باشد. به غدد لنفاوی مجاور یا سایر قسمت‌های بدن سرایت نکرده است.
○ مرحله 2. سرطان به دیواره‌های کولون یا رکتوم یا از طریق دیواره‌ها به بافت‌های مجاور گسترش یافته است، اما گره‌های لنفاوی را تحت تأثیر قرار نداده است.
○ مرحله 3. سرطان به غدد لنفاوی منتقل شده است؛ اما به سایر قسمت‌های بدن منتقل نشده است.
○ مرحله 4. سرطان به سایر اندام‌های دور مانند کبد یا ریه‌ها گسترش یافته است.
علائم سرطان روده بزرگ چیست؟
● ممکن است اصلاً علائم سرطان روده بزرگ را تجربه نکنید، به خصوص در مراحل اولیه. اگر علائم را در مراحل 0 تا 2 تجربه کردید، اغلب شامل:
- ○ یبوست
- ○ اسهال
- ○ تغییر رنگ مدفوع
- ○ تغییر در شکل مدفوع، مانند مدفوع باریک
- ○ خون در مدفوع
- ○ خونریزی از راست روده
- ○ گاز بیش از حد
- ○ گرفتگی شکم
- ○ درد شکم
● بسیاری از این علائم همچنین می‌توانند ناشی از شرایط دیگر، باشند. با این حال، اگر هر یک از این علائم را برای بیش از یک یا دو هفته داشتید، بهتر است که به پزشک مراجعه کنید. شما و پزشکتان می‌توانید در مورد علائم صحبت کنید و تصمیم بگیرید که آیا غربالگری سرطان روده بزرگ نیاز است یا خیر.
علائم مرحله 3 یا 4 (علائم مرحله آخر)
● علائم سرطان روده بزرگ در مراحل 3 و 4 بیشتر قابل توجه است. علاوه بر علائم بالا، ممکن است این موارد را هم تجربه کنید:
- ○ خستگی مفرط
- ○ ضعف غیر قابل توضیح
- ○ کاهش وزن ناخواسته
- ○ تغییراتی در مدفوع شما که بیش از یک ماه طول بکشد
- ○ احساس اینکه روده‌های شما به طور کامل خالی نمی‌شوند
- ○ استفراغ
● اگر سرطان روده بزرگ به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابد، ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنید:
- ○ یرقان یا زردی چشم و پوست
- ○ تورم در دست‌ها یا پاها
- ○ مشکلات تنفسی
- ○ سردردهای مزمن
- ○ تاری دید
- ○ شکستگی استخوان
علائم بر اساس مرحله
علائم مرحله 1
- ○ یبوست
- ○ اسهال
- ○ تغییر در رنگ یا شکل مدفوع
- ○ خون در مدفوع
- ○ خونریزی از راست روده
- ○ گاز بیش از حد
- ○ گرفتگی شکم
- ○ درد شکم
علائم مرحله 2
- ○ یبوست
- ○ اسهال
- ○ تغییر در رنگ یا شکل مدفوع
- ○ خون در مدفوع
- ○ خونریزی از راست روده
- ○ گاز بیش از حد
- ○ گرفتگی شکم
- ○ درد شکم
علائم مرحله 3
- ○ خستگی مفرط
- ○ ضعف غیر قابل توضیح
- ○ کاهش وزن ناخواسته
- ○ تغییرات در مدفوع که بیش از یک ماه طول بکشد
- ○ احساس اینکه روده‌ها به طور کامل خالی نمی‌شوند
- ○ استفراغ
علائم مراحل 4
- ○ یرقان
- ○ دست‌ها و پاهای متورم
- ○ مشکلات تنفسی
- ○ سردردهای مزمن
- ○ تاری دید
- ○ شکستگی استخوان
آیا انواع مختلفی از سرطان روده بزرگ وجود دارد؟
● شاید تعجب کنید که بیش از یک نوع سرطان روده بزرگ وجود دارد. انواع مختلفی از سلول‌ها وجود دارند که سرطانی می‌شوند و سلول‌هایی در قسمت‌های مختلف دستگاه گوارش وجود دارند که می‌توانند منجر به سرطان روده بزرگ شوند.
● شایع‌ترین نوع سرطان روده بزرگ از آدنوکارسینوم شروع می‌شود. آدنوکارسینوم‌ها در داخل سلول‌هایی تشکیل می‌شوند که مخاط را در کولون یا رکتوم می‌سازند. آدنوکارسینوم‌ها اکثر موارد سرطان روده بزرگ را تشکیل می‌دهند.
● به طور معمول، سرطان روده بزرگ توسط انواع دیگر تومورها ایجاد می‌شود، مانند:
- ○ لنفوم که می‌تواند ابتدا در غدد لنفاوی یا در روده بزرگ ایجاد شود
- ○ کارسینوئیدها که در سلول‌های هورمون ساز در روده شروع می‌شود
- ○ سارکوم ها که در بافت‌های نرم؛ مانند ماهیچه‌های روده بزرگ ایجاد می‌شوند
- ○ تومورهای استرومایی دستگاه گوارش که می‌توانند به صورت خوش‌خیم شروع شده و سپس سرطانی شوند (معمولاً در دستگاه گوارش تشکیل می‌شوند، اما به ندرت در روده بزرگ ایجاد می‌شوند.)
چه چیزی باعث سرطان روده بزرگ می‌شود؟
● محققان هنوز در حال بررسی علل سرطان روده بزرگ هستند.
● سرطان ممکن است ناشی از جهش‌های ژنتیکی باشد که می‌تواند ارثی یا اکتسابی باشد. این جهش‌ها تضمینی برای ابتلا به سرطان روده بزرگ نیستند، اما شانس شما را برای ابتلا افزایش می‌دهند.
● برخی جهش‌ها ممکن است باعث تجمع سلول‌های غیرطبیعی در پوشش روده بزرگ شوند و پولیپ‌ها را تشکیل دهند. پولیپ‌ها رشدهای کوچک و خوش‌خیم هستند. با این حال، پولیپ‌های درمان نشده می‌توانند سرطانی شوند. برداشتن این توده‌ها از طریق جراحی می‌تواند یک اقدام پیشگیرانه باشد.
عوامل خطر سرطان روده بزرگ چیست؟
● برخی از عوامل خطر وجود دارند که می‌توانند شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند. داشتن یکی از این عوامل خطر به طور خودکار به این معنی نیست که شما به سرطان روده بزرگ مبتلا خواهید شد، اما احتمال آن را بیشتر می‌کند.
عوامل خطر که نمی‌توانید آنها را تغییر دهید
● برخی از عواملی که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهند، قابل تغییر نیستند. به عنوان مثال، سن، قومیت و سابقه سلامت خانوادگی می‌تواند بر خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ تأثیر بگذارد.
● عوامل خطری که نمی‌توانید کنترل کنید عبارتند از:
- ○ سن بالای 50 سال
- ○ سابقه قبلی پولیپ روده بزرگ
- ○ سابقه قبلی بیماری‌های روده
- ○ سابقه خانوادگی سرطان کولورکتال
- ○ داشتن سندرم‌های ژنتیکی خاص، مانند پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP)
عوامل خطری که می‌توانید از آنها اجتناب کنید
● سایر عوامل خطر قابل اجتناب هستند. بدان معنی است که می‌توانید آنها را تغییر دهید تا خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهید. عوامل خطر قابل اجتناب عبارتند از:
- ○ اضافه وزن یا چاقی
- ○ سیگار
- ○ مصرف زیاد الکل
- ○ ابتلا به دیابت نوع 2
- ○ داشتن سبک زندگی بی تحرک
- ○ مصرف رژیم غذایی سرشار از گوشت‌های فرآوری شده
سرطان روده بزرگ چگونه تشخیص داده می‌شود؟
● تشخیص زودهنگام سرطان روده بزرگ شانس بیشتری برای درمان دارد. از آنجایی که سرطان روده بزرگ اغلب در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارد، اغلب در غربالگری‌های معمول تشخیص داده می‌شود.
● در حال حاضر غربالگری سرطان روده بزرگ را از 45 سالگی پیشنهاد می‌کنند، زیرا افراد جوان هم به سرطان روده بزرگ مبتلا می‌شوند.
● کالج آمریکایی گوارش توصیه می‌کند که افراد غربالگری سرطان روده بزرگ را از 40 سالگی شروع کنند.
● پزشک با دریافت اطلاعات در مورد سابقه پزشکی و خانوادگی شما شروع می‌کند. همچنین یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. ممکن است روی شکمتان فشار بیاورد یا برای تعیین اینکه آیا توده یا پولیپ وجود دارد، معاینه مقعدی انجام دهد.
آزمایش مدفوع
● آزمایش مدفوع سالانه توصیه می‌شود. آزمایش مدفوع برای تشخیص خون پنهان در مدفوع استفاده می‌شود. دو نوع اصلی آزمایش وجود دارد، آزمایش خون مخفی مدفوع مبتنی بر گایاک (gFOBT) و آزمایش ایمونوشیمیایی مدفوع (FIT).
آزمایش خون مخفی مدفوع مبتنی بر گوایاک (gFOBT)
● گایاک یک ماده گیاهی است که برای پوشاندن کارت مخصوصی که نمونه مدفوع روی آن قرار می‌گیرد استفاده می‌شود. اگر خون در مدفوع وجود داشته باشد، رنگ کارت تغییر می‌کند.
● قبل از انجام این آزمایش، باید از مصرف برخی غذاها و داروها مانند گوشت قرمز و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) خودداری کنید. آنها ممکن است با نتایج آزمایش تداخل داشته باشند.
تست ایمونوشیمیایی مدفوع (FIT)
● FIT هموگلوبین، پروتئین موجود در خون را تشخیص می‌دهد. این آزمون دقیق‌تر از آزمون مبتنی بر گایاک است.
● به این دلیل که بعید است FIT خونریزی از دستگاه گوارش فوقانی را تشخیص دهد (نوعی خونریزی که به ندرت ناشی از سرطان کولورکتال است). علاوه بر این، نتایج این آزمایش تحت تأثیر غذاها و داروها قرار نمی‌گیرد.
تست‌های خانگی
● از آنجایی که چندین نمونه مدفوع برای این آزمایش‌ها مورد نیاز است، پزشک احتمالاً کیت‌های آزمایشی را برای استفاده در خانه در اختیار تان قرار می‌دهد.
آزمایش خون
● پزشک ممکن است آزمایش خون تجویز کند تا علائم را بهتر بررسی کند. آزمایش‌های عملکرد کبد و شمارش کامل خون می‌تواند سایر بیماری‌ها و اختلالات را رد کند.
سیگموئیدوسکوپی
● سیگموئیدوسکوپی با تهاجم کمتر به پزشک اجازه می‌دهد تا کولون سیگموئید، آخرین بخش روده بزرگ، را از نظر ناهنجاری بررسی کند. این روش که به عنوان سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر نیز شناخته می‌شود، شامل یک لوله انعطاف پذیر با یک نور بر روی آن است.
کولونوسکوپی
● کولونوسکوپی شامل استفاده از یک لوله بلند با دوربین کوچک متصل است. این روش به پزشک اجازه می‌دهد تا داخل روده بزرگ و راست روده را ببیند تا هر چیز غیرعادی را بررسی کند. معمولاً پس از آزمایش‌های غربالگری کمتر تهاجمی انجام می‌شود که نشان می‌دهد ممکن است سرطان روده بزرگ داشته باشید.
● در طول کولونوسکوپی، پزشک می‌تواند بافت‌های نواحی غیرطبیعی را نیز بردارد. سپس این نمونه‌های بافتی را می‌توان برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه فرستاد.
● از بین روش‌های تشخیصی موجود، سیگموئیدوسکوپی و کولونوسکوپی در تشخیص توده‌های خوش‌خیم که ممکن است به سرطان روده بزرگ تبدیل شوند، مؤثرتر هستند.
ایکس-ری
● پزشک ممکن است با استفاده از محلول حاجب حاوی عنصر شیمیایی باریم، عکسبرداری با اشعه ایکس را تجویز کند.
● پزشک این مایع را با استفاده از تنقیه باریم وارد روده می‌کند. پس از قرار گرفتن در محل، محلول باریم پوشش روده بزرگ را می‌پوشاند. این کار به بهبود کیفیت تصاویر اشعه ایکس کمک می‌کند.
سی تی اسکن
● سی تی اسکن تصویری دقیق از روده بزرگ را به پزشک ارائه می‌دهد. سی تی اسکن که برای تشخیص سرطان روده بزرگ استفاده می‌شود، گاهی اوقات کولونوسکوپی مجازی نامیده می‌شود.
گزینه‌های درمانی سرطان روده بزرگ چیست؟
● درمان سرطان روده بزرگ به عوامل مختلفی بستگی دارد. پزشک بر اساس سلامت کلی و مرحله سرطان روده بزرگ بهترین برنامه درمانی را برایتان تعیین می‌کند.
جراحی
● در مراحل اولیه سرطان روده بزرگ، اغلب جراح پولیپ‌های سرطانی را از طریق جراحی حذف می‌کند. اگر پولیپ به دیواره روده نچسبیده باشد، احتمالاً چشم انداز درمانی عالی خواهید داشت.
● اگر سرطان به دیواره روده تان گسترش یافته باشد، ممکن است جراح نیاز به برداشتن بخشی از کولون یا رکتوم و غدد لنفاوی مجاور داشته باشد. جراح ممکن است بتواند قسمت سالم باقی مانده روده بزرگ را دوباره به راست روده بچسباند. اگر این کار امکان پذیر نباشد، ممکن است کولوستومی انجام دهند. شامل ایجاد یک سوراخ در دیواره شکم برای حذف مواد زائد است. کولوستومی ممکن است موقت یا دائمی باشد.
شیمی درمانی
● شیمی درمانی شامل استفاده از داروها برای از بین بردن سلول‌های سرطانی است. برای افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ، شیمی درمانی معمولاً پس از جراحی انجام می‌شود و برای از بین بردن سلول‌های سرطانی طولانی مدت استفاده می‌شود. شیمی درمانی همچنین رشد تومورها را کنترل می‌کند.
● داروهای شیمی درمانی مورد استفاده برای درمان سرطان روده بزرگ عبارتند از:
- ○ کپسیتابین
- ○ فلوئورواوراسیل
- ○ اگزالی پلاتین (الوکساتین)
- ○ ایرینوتکان
● شیمی درمانی اغلب با عوارض جانبی همراه است که باید با داروهای اضافی کنترل شوند.
پرتودرمانی
● رادیوتراپی از پرتاب قدرتمند انرژی، مشابه آنچه در اشعه ایکس استفاده می‌شود، برای هدف قرار دادن و از بین بردن سلول‌های سرطانی قبل و بعد از جراحی استفاده می‌کند. پرتودرمانی معمولاً در کنار شیمی درمانی انجام می‌شود.
سایر داروها
● درمان‌های هدفمند و ایمونوتراپی نیز ممکن است توصیه شود. داروهایی که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان سرطان روده بزرگ تایید شده اند عبارتند از:
- ○ بواسیزوماب
- ○ راموسیروماب
- ○ افلیبرسپت
- ○ ستوکسیماب
- ○ پانیتوموماب
- ○ رگورافنیب
- ○ پمبرولیزوماب
- ○ نیولوماب
- ○ ایپیلی موماب
● این داروها می‌توانند سرطان کولون متاستاتیک یا مراحل آخر را که به انواع دیگر درمان پاسخ نمی‌دهد و به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است، درمان کنند.
چشم انداز افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ چیست؟
● تشخیص جدی مانند سرطان روده بزرگ می‌تواند نگران کننده و استرس زا باشد. خوشبختانه سرطان روده بزرگ قابل درمان است، به خصوص زمانی که به موقع تشخیص داده شود. در واقع، سرطان روده بزرگی که قبل از انتشار از روده بزرگ و رکتوم تشخیص داده می‌شود، نرخ بقای 5 ساله 91 درصدی دارد. علاوه بر این، این میزان بقا بر اساس داده‌های سال‌های 2010 تا 2016 است. درمان‌های جدید سرطان منجر به بهبود روزافزون نتایج در سال‌های اخیر شده است.
● با این حال، موارد ابتلا به سرطان روده بزرگ نیز در میان جوانان در سال‌های اخیر افزایش یافته است. در حالی که مرگ و میر ناشی از سرطان روده بزرگ در افراد مسن کاهش یافته است، مرگ و میر در افراد کمتر از 50 سال بین سال‌های 2008 تا 2017 افزایش یافته است.
آیا سرطان روده بزرگ قابل پیشگیری است؟
● برخی از عوامل خطر سرطان روده بزرگ، مانند سابقه خانوادگی و سن، قابل پیشگیری نیستند.
● با این حال، عوامل سبک زندگی که ممکن است به سرطان روده بزرگ کمک کنند قابل پیشگیری هستند و تغییر آنها ممکن است به کاهش خطر کلی ابتلا به این بیماری کمک کند.
● اکنون می‌توانید اقداماتی را برای کاهش خطر انجام دهید:
- ○ کاهش میزان مصرف گوشت قرمز
- ○ اجتناب از گوشت‌های فرآوری شده، مانند هات داگ و گوشت‌های اغذیه فروشی
- ○ خوردن بیشتر غذاهای گیاهی
- ○ کاهش چربی رژیم غذایی
- ○ ورزش روزانه
- ○ کاهش وزن، اگر پزشک آن را توصیه کند
- ○ ترک سیگار
- ○ کاهش مصرف الکل
- ○ کاهش استرس
- ○ مدیریت دیابت در صورت ابتلای قبلی
● یک اقدام پیشگیرانه دیگر؟ انجام کولونوسکوپی یا سایر غربالگری‌های سرطان در سن 45 سالگی. هرچه سرطان زودتر تشخیص داده شود، نتیجه بهتری خواهد داشت.
گام‌های بعدی
● جراحی اغلب اولین قدم در درمان سرطان روده بزرگ است. گام‌های بعدی به نحوه پاسخ شما به جراحی و درمان‌های بیشتری که نیاز دارید بستگی دارد.
● مهم نیست که در سفر درمانی تان چه اتفاقی می‌افتد، در طول مسیر به حمایت نیاز خواهید داشت. مهم است که با تیم پزشکی و عزیزان خود صحبت کنید و احساس راحتی کنید که برای کمک بخواهید.
درج نظر