● ابولا یک ویروس خطرناک و کشنده است که توسط حیوانات و انسان منتقل می‌شود. در ابتدا در سال 1976 در سودان و جمهوری دموکراتیک کنگو شناسایی شد. محققان نام این بیماری را برگرفته از رودخانه ابولا گذاشتند. تا همین اواخر، ابولا فقط در آفریقا ظاهر شد.
● اگرچه ویروس ابولا بیش از 35 سال است که دارد، اما بزرگ‌ترین شیوع در مارس 2014 در غرب آفریقا آغاز شد. این شیوع مرگبارتر، شدیدتر و گسترده‌تر از شیوع‌های قبلی بود. در حالی که موارد از زمان اوج شیوع به میزان قابل توجهی کاهش یافته است، هنوز هم احتمال شیوع وجود دارد. دانستن حقایق بیشتر در مورد ویروس می‌تواند به جلوگیری از گسترش این عفونت کشنده کمک کند.
چه چیزی باعث ابولا می‌شود؟
● ویروس ابولا از خانواده ویروسی Filoviridae است. دانشمندان آن را فیلوویروس نیز می‌نامند. این ویروس باعث تب خونریزی دهنده یا خونریزی شدید در داخل و خارج بدن می‌شود. با تب بسیار بالا همراه است. ابولا را می‌توان به زیرگروه‌هایی تقسیم کرد که براساس مکان شناسایی نام‌گذاری می‌شوند. شامل:
- ○ بوندی بوگیو
- ○ رستون
- ○ سودان
- ○ جنگل تای (که قبلاً به‌عنوان ساحل عاج شناخته می‌شد)
- ○ زئیر
● ویروس ابولا احتمالاً از خفاش‌های آفریقایی سرچشمه گرفته است. این ویروس به عنوان یک ویروس مشترک بین انسان و دام شناخته می‌شود؛ زیرا از حیوانات به انسان منتقل می‌شود. انسان‌ها همچنین می‌توانند ویروس را به یکدیگر منتقل کنند. حیوانات زیر می‌توانند ویروس را منتقل کنند:
- ○ شامپانزه‌ها
- ○ بز کوهی جنگلی
- ○ گوریل‌ها
- ○ میمون‌ها
- ○ جوجه تیغی
● از آنجایی که افراد ممکن است با این حیوانات آلوده برخورد کنند، ویروس می‌تواند از طریق خون و مایعات بدن حیوان منتقل شود.
عوامل خطر و انتقال
● بر خلاف انواع دیگر ویروس‌ها، ابولا نمی‌تواند از طریق هوا یا از طریق تماس به‌تنهایی منتقل شود. باید مستقیماً با مایعات بدن فردی که آن را دارد تماس داشته باشید. ویروس ممکن است از طریق روش‌های زیر منتقل شود:
- ○ خون
- ○ اسهال
- ○ شیر مادر
- ○ مدفوع
- ○ بزاق
- ○ منی
- ○ عرق
- ○ ادرار
- ○ استفراغ
● این مایعات بدن همگی می‌توانند ناقل ویروس ابولا باشند. انتقال می‌تواند از طریق چشم، بینی، دهان، پوست شکسته یا تماس جنسی رخ دهد. کارکنان مراکز بهداشتی به‌ویژه در معرض خطر ابتلا به ابولا هستند؛ زیرا اغلب با خون و مایعات بدن سروکار دارند.
● سایر عوامل خطر عبارتند از:
- ○ قرار گرفتن در معرض اشیا آلوده؛ مانند سوزن
- ○ تعامل با حیوانات آلوده
- ○ شرکت در مراسم خاکسپاری فردی که بر اثر ابولا در گذشته است
- ○ سفر به مناطقی که اخیراً شیوع بیماری در آن رخ داده است
علائم ابولا چیست؟
● بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، علائم ابولا معمولاً در عرض 8 تا 10 روز پس از مواجهه ظاهر می‌شوند. با این حال، علائم ممکن است تا دو روز پس از قرار گرفتن در معرض هم ظاهر یا تا سه هفته طول بکشد تا ظاهر شوند.
● خستگی شدید اغلب اولین و بارزترین علامت است. علائم دیگر عبارتند از:
- ○ اسهال
- ○ تب
- ○ سردرد
- ○ درد عضلانی
- ○ دل‌درد
- ○ خونریزی یا کبودی غیر قابل توضیح
- ○ استفراغ
● اگر با فردی که مبتلا به ابولا است یا حیوانات آلوده در تماس بوده یا از آنها مراقبت کرده‌اید و علائمی دارید، باید فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
ابولا چگونه تشخیص داده می‌شود؟
● علائم اولیه ابولا می‌تواند علائم بیماری‌های دیگری مانند آنفولانزا، مالاریا و تب حصبه را تقلید کند.
● آزمایش خون می‌تواند آنتی‌بادی‌های ویروس ابولا را شناسایی کند. همچنین ممکن است نشان‌دهنده:
- ○ تعداد گلبول‌های سفید به طور غیرعادی کم یا زیاد
- ○ تعداد پلاکت کم
- ○ افزایش آنزیم‌های کبدی
- ○ سطوح غیرطبیعی فاکتور انعقادی
● علاوه بر آزمایش خون، پزشک همچنین بررسی می‌کند که آیا افراد دیگر در جامعه بیمار ممکن است در معرض خطر باشند یا خیر.
● از آنجایی که ابولا ممکن است در عرض سه هفته پس از قرار گرفتن در معرض آن رخ دهد، هر فردی که در معرض احتمالی قرار گرفته باشد ممکن است دوره نهفتگی در همان بازه زمانی را پشت سر بگذارد. اگر در عرض 21 روز هیچ علامتی ظاهر نشد، ابولا منفی است.
ابولا چگونه درمان می‌شود؟
● ویروس ابولا در حال حاضر درمان یا واکسنی ندارد. در عوض، اقداماتی انجام می‌شود تا فرد تا حد امکان راحت باشد. اقدامات حمایتی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ○ دادن دارو برای حفظ فشار خون
- ○ مدیریت تعادل الکترولیت
- ○ در صورت نیاز دریافت اکسیژن اضافی
- ○ تزریق مایعات داخل وریدی و یا خوراکی برای جلوگیری از کم آبی بدن
- ○ درمان عفونت‌های همزمان
- ○ جلوگیری از بروز سایر عفونت‌ها
- ○ تجویز فرآورده‌های خونی در صورت لزوم
جلوگیری
● افراد می‌توانند اقدامات احتیاطی متعددی را برای محافظت در برابر ابولا انجام دهند. این مراحل عبارتند از:
- ○ اجتناب از تماس با خون و مایعات بدن
- ○ رعایت دقیق بهداشت دست، از جمله شستن دست‌ها با آب و صابون یا ضدعفونی کننده دست مبتنی بر الکل
- ○ خودداری از شرکت در مراسم تدفین که شامل دست زدن به جسد فردی است که در اثر ابولا مرده است.
- ○ پوشیدن لباس‌های محافظ در اطراف حیات وحش
- ○ خودداری از دست زدن به اقلامی که فرد مبتلا به ابولا با آنها دست زده است (شامل لباس، ملافه، سوزن یا تجهیزات پزشکی است)
● کارکنان مراکز بهداشتی و تکنسین‌های آزمایشگاهی نیز باید اقدامات احتیاطی را انجام دهند. شامل ایزوله کردن افراد مبتلا به ابولا و پوشیدن لباس‌های محافظ، دستکش، ماسک و محافظ چشم هنگام تماس با فرد مبتلا یا و وسایل او می‌شود. پروتکل دقیق و دفع این مواد محافظ نیز برای پیشگیری از عفونت حیاتی است. خدمه نظافت باید از محلول سفید کننده برای تمیز کردن کف و سطوحی که ممکن است با ویروس ابولا در تماس بوده‌اند استفاده کنند.
● تحقیقات بیشتر برای کمک به جلوگیری از شیوع آتی در حال انجام است. از آوریل 2015، سازمان بهداشت جهانی (WHO) گزارش می‌دهد که دو واکسن احتمالی برای ایمنی انسان در حال آزمایش هستند.
عوارض
● سیستم ایمنی بدن افراد می‌تواند واکنش متفاوتی به ابولا نشان دهد. در حالی که برخی ممکن است بدون عارضه از ویروس بهبود پیدا کنند، برخی دیگر می‌توانند اثرات باقیمانده داشته باشند. این اثرات طولانی مدت ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- ○ مشکلات مفصلی
- ○ ریزش مو
- ○ ضعف و خستگی مفرط
- ○ هذیان
- ○ التهاب کبد و چشم
- ○ تغییرات حسی
- ○ زردی
● چنین عوارضی می‌تواند از چند هفته تا چند ماه ادامه یابد. سایر عوارض ویروس می‌توانند کشنده باشند، از جمله:
- ○ نارسایی چند اندام
- ○ کما
- ○ شوکه شدن
- ○ خونریزی شدید
چشم‌انداز
● میانگین میزان مرگ و میر برای یک فرد مبتلا به ابولا 50 درصد است. برخی از گونه‌های ویروس کشنده‌تر از سایرین هستند. هرچه عفونت زودتر تشخیص داده شود، چشم‌انداز بهتری برای بیماران آلوده خواهد داشت.
● CDCT تخمین می‌زند که بازماندگان ابولا حدود 10 سال آنتی‌بادی علیه ویروس دارند. این بدان معناست وقتی که مبتلا شدید، لزوماً از ابتلا به عفونت مصون نیستید. تا زمانی که واکسن در دسترس نیست، باید مراقب خود باشید تا از شیوع ابولا جلوگیری کنید.
درج نظر