اطلاعات دارویی افاتینیب

آفاتینیب به صورت کووالانت به قسمت کیناز گیرنده های EGFR , HER2 و HER4 متصل شده و به شکل برگشت ناپذیر اتوفسفوریلاسیون تیروزین کیناز را مهار می کند و در نتیجه سبب کاهش تعداد گیرنده های فوق شده و از رشد سلول های سرطانی جلوگیری می کند .

داروی آفاتینیب فسفوریلاسیون و تکثیر نوع خاصی از سلول های مهاجم را مهار می کند که به داروهای نسل اول مهارکننده های تیروزین کیناز مانند ارلوتینیب و جفیتینیب مقاومت داشته اند.

• فراهمی زیستی آفاتینیب حدود 92 درصد می باشد و حداکثر غلظت پلاسمایی آن طی 2 تا 5 ساعت ایجاد می شود.
• دارو با معده خالی فراهمی زیستی بالاتری دارد و غذای چرب باعث کاهش سطح خونی دارو می شود.
• اتصال پروتئینی داروی آفاتینیب 95 درصد و نیمه عمر آن حدود 37 ساعت است.
• دفع دارو عمدتا مدفوعی است و مقدار اندکی از آن در ادرار دفع می شود.

سرطان متاستاتیک سلول های غیر کوچک ریه

• سرطان متاستاتیک غیر سلول های کوچک ریه :

40 میلی گرم خوراکی یک بار در روز تا زمانی که بیمار پاسخ درمانی دارد یا سمیت قابل توجهی رخ نداده است.  

• سرطان متاستاتیک سلول های سنگ فرشی غیر کوچک ریه :

40 میلی گرم خوراکی یک بار در روز تا زمانی که بیمار پاسخ درمانی دارد یا سمیت غیر قابل قبولی رخ نداده است.

سابقه حساسیت مفرط به دارو یا اجزای آن

اسهال , آکنه , کاهش وزن , کاهش اشتها , تهوع , استفراغ , تب1 , افزایش بیلی روبین خون , خارش , خشکی پوست , التهاب مثانه , راش پوستی , افزایش آنزیم های کبدی در خون , کاهش سلول های خونی , کاهش سطح پتاسیم خون , التهاب ملتحمه1 , التهاب دهان , التهاب ملتحمه , کاهش کلیرانس کراتینین , افزایش ترشح بینی

رانولازین , ساکویی ناویر | ساکیناویر , تاموکسیفن , کینین , اریترومایسین , پریمیدون , ریفامپین , وراپامیل , کاربامازپین , علف چای , ریتوناویر , نلفیناویر , مفلوکین , پالیپریدون , تیپراناویر , ادوکسابان , اتراویرین , ریوسیگوآت , نیترن دیپین , لورلاتینیب , آمینولوولینیک اسید موضعی , سارسایکلین , لاسمیدیتان

• مهار کننده های آنزیم سیتوکروم (ریتوناویر , سیکلوسپورین , کتوکونازول , ایتراکونازول , اریترومایسین , وراپامیل , کینیدین , تاکرولیموس , ساکیناویر و آمیودارون): افزایش غلظت خونی آفاتینیب
• القا کننده های آنزیم سیتوکروم (ریفامپین , کاربامازپین, فنی توئین, فنوباربیتال , پریمیدون و علف چای): کاهش غلظت خونی آفاتینیب

• ممکن است آفاتینیب باعث اسهال شود که گهگاه اختلالات الکترولیتی کشنده ایجاد می کند. در صورت عدم پاسخگویی بیمار با عوارض الکترولیتی به درمان دارویی, دارو باید قطع شود.
• نکروز اپیدرمال توکسیک شامل اختلالات پوستی پوسته ریزی دهنده ممکن است ایجاد شود و سندرم استیون جانسون نیز گزارش شده است. در صورت بروز عوارض پوستی شدید بایستی آفاتینیب قطع شود.
• احتمال افزایش حساسیت به آفتاب و ایجاد آفتاب سوختگی و همچنین بدتر شدن راش و آکنه وجود دارد بنابراین باید توصیه به استفاده کرم ضدآفتاب و پرهیز از تماس با نور مستقیم خورشید انجام شود.
• با مصرف آفاتینیب ممکن است اختلالات بافت بینابینی ریه در 1 درصد افراد ایجاد شود (مانند اینفیلتراسیون ریوی, پنومونی و سندرم دیسترس تنفسی ) که در 0.4 درصد آن ها کشنده بود. در صورت بروز این عارضه بایستی مصرف دارو قطع شود.
• سمیت کبدی: به صورت منظم باید تست های کبدی انجام شود و در موارد بالا بودن آنزیم های کبدی برای جلوگیری از آسیب کبدی دارو قطع شود.
• ممکن است در زمان مصرف آفاتینیب کراتیت ایجاد شود یا شرایط موجود بدتر شود و التهاب چشم, اشک ریزش , حساسیت به نور, تاری دید, درد چشم و قرمزی چشم ها ایجاد شود. در این موارد باید دارو قطع شود تا از ایجاد کراتیت اولسراتیو جلوگیری شود.
• به علت مکانیسم اثر دارو, مصرف دارو برای زنان باردار خطرناک است و طی مصرف دارو نیز باید از روش های مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده شود.
• اختلال کلیوی: در موارد شدید نارسایی کلیوی توصیه به کاهش دوز دارو می شود.

در صورت وجود هرکدام از موارد زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود:

• سابقه آلرژی به دارو یا ترکیبات آن و آلرژی به سایر داروها و مواد غذایی
• به صورت دوره ای و طبق دستور پزشک آزمایش خون انجام شود .
• در صورت وجود اختلال گوارشی , اسهال , کاهش اشتها و سایر عوارض با پزشک مشورت شود تا در صورت امکان اقدام لازم جهت کاهش عوارض انجام شود.
• در صورت بروز اسهال بایستی مصرف آب کافی صورت گیرد تا از بروز دهیدراتاسیون (کم آب شدن بدن) جلوگیری شود.
• داروی آفاتینیب باعث افزایش حساسیت پوست به نور خورشید می شود و احتمال آفتاب سوختگی افزایش می یابد. بنابراین از تماس مستقیم با نور خورشید اجتناب شود و از کرم های ضد آفتاب استفاده شود.
• در صورت مصرف در بارداری احتمال آسیب به جنین وجود دارد بنابراین نباید در دوران بارداری مصرف شود و طی مصرف دارو و حداقل دو هفته بعد از آن, از روش های مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده شود.
• آفاتینیب به صورت خوراکی و طبق نظر پزشک روزی یک بار و یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا مصرف شود.
• برای ایجاد بهترین اثربخشی، باید دارو منظم و بدون فراموش کردن دوزی, استفاده شود.
• در صورت فراموش کردن یک دوز، دارو باید بلافاصله استفاده شود ولی اگر تا دوز بعدی کمتر از 12 ساعت  باقیست, از دوز فراموش شده صرف نظر شده و برنامه عادی مصرف دارو ادامه یابد و دوز دارو 2 برابر نشود.
• از آنجا که این آفاتینیب می تواند از طریق پوست یا ریه ها جذب شود, در زنان باردار یا افرادی که قصد بارداری دارند از تماس با قرص یا ذرات آن اجتناب شود.

D ( در این گروه از داروها، مطالعات و نتایج حاصل از آن بیانگر وجود خطر برای جنین انسان است. زمانی که استفاده از دارو برای زنان باردار اجتناب ناپذیر است و خطرات احتمالی پذیرفته شده است، پزشک دارو را تجویز می کند. )

اوسیمرتینیب , وندتانیب , سریتینیب , سریزوتینیب , جفیتینیب , بریگاتینیب , کریزوتینیب , بینیمتینیب